25 Mayıs 2019 Cumartesi günü, Deniz Atıkları konulu, iki toplumlu yeni projenin lansmanı gerçekleşecektir.
Deniz Atıkları Kıbrıs Projesi, deniz atıklarını etkili bir barış inşa aracına dönüştürerek, adadaki sinerjiyi büyütmeyi, kapasiteyi ve işbirliğini genişletmeyi amaçlamaktadır. Deniz Atıkları Kıbrıs Projesi, adamızın ortak çevresel ve sosyal sorunu olan deniz atıklarıyla mücadele konusunda çocukları, gençleri, balıkçıları, dalgıçları ve plaj işletmelerini biraraya getirmeyi hedeflemektedir.
25 Mayıs 2019 Cumartesi günü 16:30-18:30 saatleri arasında Deniz Atıkları Kıbrıs’ın, “Barışı Kurma, Kapasite Geliştirme ve Sinerjiler için Deniz Atıkları” isimli yeni proje lansmanı Mağusa Suriçi Derneği (MASDER) Binasında gerçekleşecektir. Gün, sabahın erken saatlerinde Salamis Körfezi’nde sahil temizlik etkinliği ile başlayıp İskele Boğazında dalgıçlar tarafından yapılacak dip temizliği ile devam edecektir. Toplanan tüm atıkların ayrıştırma ve sayımı yapılarak, örnekler MASDER Binasındaki etkinlikte sergilenecek ve daha sonra da Deniz Atıkları Kıbrıs’ın bir önceki projede geliştirdiği Deniz Atıkları Veritabanı’na işlenecektir. Avrupa Komisyonu’nun Avrupa Birliği Program Destek Ofisi Temsilcilerinin de katılacağı lansmanda, öğrencilerin Deniz Atıkları Kıbrıs adına ürettikleri 5 Animasyon Videosunun ilk gösterimi de yer alacaktır.
Aralık 2018 – Kasım 2021 dönemine yayılacak ve 36 ay boyunca sürecek proje, Avrupa Birliği tarafından Kıbrıslı Sivil Toplum İş Başında VI Hibe Programı kapsamında finanse edilmekte ve Mağusa Suriçi Derneği (MASDER), AKTI Proje ve Araştırma Merkezi, Enalia Physis Çevre Araştırma Merkezi ve Kuzey Kıbrıs Dalış Merkezleri Derneği gibi denizler ile iki toplumlu faaliyetler konusunda uzman 4 sivil toplum örgütü ortaklığında yürütülmektedir.
Yeni Proje ile, Deniz Atıkları Kıbrıs Projesi’nin, 2 yıl önce aynı proje ortakları ile uygulayıp çoğunu genç ve öğrencilerin oluşturduğu ve 30,000’den fazla insana ulaştığı, yine Avrupa Biriliği tarafından finanse edilen “Deniz Atıkları: Temiz Sahiller için El Ele” Projesinin başarılarına yenileri eklenmesi öngörülmektedir. Sözkonusu yeni başarı hikayeleri, Avrupa’daki en iyi uygulamalardan olan “Çöp Avcılığı”nın adadaki 4 farklı Balıkçı Barınağı’nda uygulanması, mevcut “Sorumlu Plaj İşletmeleri Ağı”nın genişletilmesi, Okullar ve Üniversitelerde “interaktif” sunumlar, gençler için ücretsiz Dalış kursları eşliğinde “Denizle buluşma” günleri, sahiller ile deniz dibi “Temizlik” etkinlikleri ve katılımcılığı teşvik eden “karar vericilere yönelik” çalıştaylar gibi bir dizi yeni yaklaşımla gerçekleştirilecektir. Aktiviteler; çocukları, gençleri, eğitimcileri, balıkçıları, dalgıçları, karar vericileri ve toplumun genelini kapsayacak biçimde, spesifik hedef kitlelere erişmeyi hedeflemektedir.
Deniz Atıkları’nın Arka Planı
İnsan kaynaklı atıkların deniz ya da kıyılara boşaltılması veya bırakılması neticesinde plastik malzemelerin çoğunluğunu oluşturduğu deniz atıkları, küresel düzeyde çevresel ve sosyal tehdit oluşturmaktadır.
Dünyamızı çevreleyen okyanuslarda 5 trilyondan fazla plastik parça ve sadece Akdeniz’de ise, 1455 ton yani 50 tane Kambur Balina ağırlığına eşdeğerde plastik yüzdüğü tahmin edilmektedir. Naylon poşetlerin ve balıkçılıkla alakalı ürünler gibi büyük parça plastiklerin deniz canlıları tarafından yutulması, bu canlıların boğulması veya açlıktan ölmesine neden olmaktadır. Denizdeki doğal yaşamın kaynağı olan canlıların bu atıklara maruz bırakılması, neticede telef olmalarına yol açmaktadır.
Yaygın inanışın aksine, Plastik zaman içerisinde yok olmaz ve daha ufak parçacıklara bölünür. Bu da mikro plastiklere dönüşüme sebep olarak, çoğunlukla insan gözünün göremeyeceği 5 mm.’den küçük parçacıklar olarak karşımızaa çıkar. Bu halleriyle de mikro plastikler deniz canlıları tarafından yutulmaktadır. Tabii ki bunun, besin zinciri üzerinde de önemli etkileri vardır. Çünkü deniz canlıları tarafından yutulan mikro plastiklerin son tüketim noktası İnsandır!
İşin çarpıcı yanı şu ki; Akdeniz’de Voppa veya Kupes olarak bilinen balık türünün incelenmesi ve mide analizi neticesinde, bu türün % 70’inde mikro plastik yutulmasından kaynaklanan balık başına ortalama 3.75 plastik parçacığı tespit edilmiştir. Besin zinciri üzerinden mikro plastiklerin insan sağlığına olası etkileri halen belirsizliğini korusa da, net olan şey mikro plastiklerin zaman içindeki yolculuğunun tabaklarımızda son bulduğudur. Plastik ve özellikle de tek kullanımlık plastik ürünlerin tüketimi, ciddiyetle düşünmemiz, değerlendirmemiz gereken bir konudur.
Proje hakkında daha detaylı bilgi için:
MarLitCy web-adresi: www.marlitcy.eu
Serdar Atai (MASDER): 0533 876 3118
Cemile Kocareis (MASDER): [email protected]
Fotoğraf Kaynağı:
Sahilde Sarı Plastik Bidon: Demetra Orthodoxou, AKTI Proje ve Araştırma Merkezi
Midesi atıkla dolu Laysan Albatrosu: Claire Fackler, NOAA National Marine Sanctuaries, Marine Photobank
