Uzman Psikolog Dilem Öke, Lefkoşa Montessori Okulu’nda “Okul Kaygısını Yönetmek” konulu, velilere yönelik seminer verdi
Uzman Psikolog Dilem Öke, Lefkoşa Montessori Okulu’nda, geçtiğimiz gün düzenlenen seminerde velilerle bir araya gelerek, çocuklarda okul kaygısının sebebini anlattı, ebeveynlerin, çocuklarının okul kaygılarını nasıl yönetebileceklerine ilişkin bilgi ve tecrübelerini paylaştı.
Uzman Psikolog Öke, okul çağı dönemlerinde özellikle anne babaların daha sonra dede ve nenelerin okula karşı tutumlarının büyük önem taşıdığını ifade etti.
Okulun ilk haftası, bazı çocukların ise uzun zamandır yaşadıkları, güvenli ve rahat alanın dışına çıkacakları düşüncesi ile kaygı yaşayabildiğini kaydeden Öke, günlük rutinleri değiştirirken her yeni okul gününün çocuklar için yeni mücadeleler gerektirebileceğini belirtti.
Bu kaygıların bazen yoğun ve beklenenden uzun yaşanabildiğini dile getiren Uzman Psikolog Dilem Öke, ancak genellikle 1 ayın sonunda çocuğun okula adapte olabildiğini, ebeveyninden kolaylıkla ayrılabildiğini söyledi.
Bu dönem uzuyorsa bunun nedenini ebeveynlerin kendisinde arayarak bulabileceğini ifade eden Uzman Psikolog Öke, bu kaygılı dönemin nasıl sağlıklı ve hızlı bir şekilde atlatılabileceğini 7 başlık altında anlattı.
“Kaygılı beyni anlamaya çalışın”
Uzman Psikolog Dilem Öke, psikoloji bilim dalları arasında en önemlilerinden birinin psikoloji zihin bilimi veya ruh bilimi olduğunu kaydederek doğumdan itibaren 11-12 yaşlarına kadar çocuğun çarpıcı biçimde büyümekle birlikte beyinler arası nöron bağlantıların da geliştiğini söyledi.
Öke, bu büyüme ve gelişmenin onlara yeni kaynaklar, yeni beceriler, konuşmayı ve okumayı öğrenme, yazma ve sosyal olmayı öğrenmeleri açısından olanak sağladığını kaydetti.
Öke, bunları öğrendikten sonra beyin gelişiminin dünyayı algılamaya ve anlamlandırmaya, bu dünyaya uyum sağlamaya odaklandığını ve bunu pekiştirerek bütünleştirdiğini tüm bunlar yaşanırken de fizik bedenin içerisini göremediğimizden vücutta kaygı olarak vuku bulduğunu anlattı.
“Kaygılı çocukların beyin gelişiminden dolayı zorluklar çektiğini anlayın, dünyaya anlam verme çabasında olduklarını hatırlayın” diyen Öke, çocukların ergenleri, yetişkinleri ve dünyayı keşfetmeye, yeni deneyimleri özümsemeye ve değişimlerle baş etmeye çalıştıklarını, bu yeni deneyimlerin de kaygıyı tetiklediğini belirtti.
Uzman Psikolog Öke, “En saf haliyle düşünecek olursak kaygı, adaptif ve yardımcıdır. Çevremizdeki potansiyel risklere karşı bizi uyarır, atlamadan önce bakmamıza yardımcı olur, bizi korumak için kendine yakın tutar. Tabii bazen beynin alarm sistemi aşırı aktif hale gelebilir ve gereksiz durumlarda bile beyni tetikleyebilir veya bizim normal günlük yaşamda bir şeyler yapmamızı engelleyebilir” diye konuştu.
“Gece uykusunu iyi almasını sağlayın”
Uzman Psikolog Dilem Öke, heyecan ve kaygının uykuyu tetikleyebileceğini belirterek iyi bir uyku almanın stresle baş etmeye yardım ettiğini söyledi.
Öke, belli bir uyku rutini tutturmanın bu noktada çok önemli olduğunu belirterek bu rutini tutturabilmek için ebeveynlerin neler yapabileceklerini anlattı.
Öke, “akşamları çocuklarımızın okul heyecanını kabul edin, ardından ılık süt deneyin. Sütün içinde bulunan triptofan uyumaya yardımcı olur, sıkıcı hikayeler seçebilirsiniz veya herhangi bir masal kitabını da yumuşak bir aydınlatma ile okuyabilir, hafif bir uyku müziği dinletebilirsiniz. Ekranlı elektronikler uykudan 90 dakika önce mutlaka kapatılmalıdır” önerisinde bulundu.
“Sabah kaygısını konuşun”
Uzman Psikolog Dilem Öke, kaygının karın ağrıları, gözyaşları veya okula gitmekten rahatsızlık veya kaçınma olarak ortaya çıkabildiğini söyleyerek, ebeveynlerin çocuğu ile endişeleri ve korkuları hakkında konuşmasının oldukça önemli olduğunu belirtti.
İyi bir nedenleri olmadıkça evde kalmalarına izin verilmemesi gerektiğini söyleyen Öke, “evde kalmak endişelerini güçlendirecek ve sonuçta daha da kötüleştirecektir” dedi.
“Çocukların bu geçiş dönemine yardım edin”
Uzman Psikolog Öke, çocukların anne ve babaları dışında daha önce tek başına bir bakım veren ile kalmadığından ayrılık kaygısı yaşamasının çok normal olduğunu söyledi.
Öke, “Bu durumda çocuğunuza öğretmenine veya sınıfına kadar eşlik edebilirsiniz. Ancak, öğretmenine teslim ederken ona sıkı sıkıya sarılıp defalarca öpüp koklayıp, onu savaşa, askere veya uzun bir yolculuğa yolluyormuş hissi yaratmayın. Sizler onlardan ayrılabilin ki onlara yardım edin” önerisinde bulundu.
“Endişeleri çözmeye, anlamlandırmaya çalışın”
Öke, ebeveynlere; “Çocuğunuza ne hakkında endişelendiğini sorun. Kaygının sebebi veya tetikleyicisi nedir öğrendikten sonra yanıt vermek için adımlar atabilirsiniz” diyerek, “Çocuğunuzla birlikte çalışarak başarılı olmasına yardım edebilecek plan geliştirin” önerisinde bulundu.
Uzman Psikolog Dilem Öke, çocuk zorbalığa oluyorsa okulda tehdit altında ise bu durumların yetişkinlerin müdahalelerini gerektirdiğini, bu durumların dışında kalan kaygıların ise ya ebeveyn ile alakalı olduğunu ya da abartı veya temelsiz olabileceğini ancak gerçek problemlerin asla reddedilmemesi gerektiğini ifade etti.
“Kendi endişeniz ile başa çıkın”
Uzman Psikolog Dilem Öke, ebeveyn kaygısının çocukları etkileyebileceğini söyleyerek, ebeveynin bunu aşabilmesi, kendi kaygısı ile baş edebilmesi için eşi veya arkadaşı ile konuşabileceği gibi destek de alabileceğini belirtti.
Öke, “Eğer ilk çocuğunuz okula başlamışsa daha deneyimli bir ebeveynden veya arkadaşınızdan da yardım alabilirsiniz. Bu yolculuğu kolaylaştırmak için yardımcı yollar deneyebilirsiniz” dedi.
“Ne zaman bir uzmana danışacağınızı bilin”
Uzman Psikolog Öke, daha şiddetli ve özel destek ve tedavi gereken bazı endişe türleri de olduğuna da vurgu yaparak bunlara müdahale etmek ve uzun süreler devam etmesi engellemek için tedavi gerekebildiğini belirtti.
Öke, “Kaygının aile içinden çıkmış olması olasıdır” dedi.
