Harvard Graduate School of Education (Harvard Eğitim Bilimleri Enstitüsü) bünyesindeki Project Zero, öğrencilerin küresel yeterliliklerini değerlendirmeye odaklanan ve eğitimciler ile okulları bu becerileri nasıl besleyebileceklerine dair bilgilendirmeyi amaçlayan yeni bir PISA testinin yaratılması üzerinde OECD (Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü) ile birlikte çalıştı.
Üç yılda bir yapılan ve tüm dünyadan 15 yaşındaki öğrencilerin bilgi ve becerilerini ölçen Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA), bu sene ilk kez öğrencilerin küresel yeterlilik düzeylerini de değerlendirecek. Project Zero araştırmacılarından Veronica Boix Mansilla, OECD ve yaklaşan 2018 PISA Testi’nin yeni versiyonunun iskeletini oluşturmakla görevli uzman ekiple iş birliği yaptı. PISA testlerinin bu yeni yapısında küresel yeterliliğe vurgu yapılarak, sosyal becerilerin ve yeteneklerin değerlendirilmesi kapsamına eklenmesi hedefleniyor.
Boix Mansilla, “Bence yeni OECD PISA yapısını heyecan verici yapan şey, sadece 15 yaş grubunun yerel, küresel ve kültürler arası baskın meseleler hakkında neler düşündüklerini ölçme konusunda net bir potansiyeli olması değil, aynı zamanda dünyanın her tarafındaki eğitim pratikleri hakkında bilgi verme gücüdür,” diyor. “Öğretmenler, okul yöneticileri, kanun yapıcılar ve öğretmen eğitimcileri; bu değerlendirme sayesinde, ‘genç insanların, bugünün dünyasında ya da artan bunca çeşitlilik ve karmaşıklığın içinde, öğrenecekleri en önemli şeyin ne olduğu’ sorusuna inandırıcı ve araştırmaya dayalı yanıtlar bulacaklar. Bu yeni yapı, küresel yeterliliği; bilişsel, sosyo-duygusal ve vatandaşlık eğilimlerini de kapsayacak bir şekilde ortaya koyuyor. Ayrıca bizi, eğitimin asıl amacı olan, daha kapsayıcı ve sürdürülebilir toplumlar oluşmasına ön ayak olacak yeterliliklerin geliştirilmesi olgusunu düşünmeye davet ediyor.”
Yeni PISA testinde öğrencilerin yanıtlaması gereken iki bölüm olacak: Küresel yeterliliklerini değerlendirecek bir bilişsel değerlendirme ve öğrencilerin kökenlerine yönelik bir anket. OECD PISA yapısı küresel yeterliliği şöyle tanımlıyor: “Yerel, küresel ve kültürler arası meseleleri araştırma, başkalarının dünya görüşlerini ve perspektiflerini anlama ve kabul etme, farklı kültürden insanlarla açık, uygun ve etkili iletişim kurma ve kolektif refah ve sürdürülebilir kalkınma için eyleme geçme kapasitesi.”
PISA’nın, “gençlerimizi kapsayıcı ve sürdürülebilir bir dünyaya hazırlamak” şeklinde tanımladığı bilişsel değerlendirme, öğrencilerin, küresel meseleler hakkındaki yeni makalelere ilgi gösterme, dış etkenlerin dünya görüşleri üzerindeki etkilerini fark etme, çok kültürlü bir dünyada diğer insanlarla iletişim kurma, küresel meselelere hitap eden farklı yaklaşım ve eylem biçimleri belirleme ve karşılaştırma yeteneklerini ölçecek.
OECD’nin bu girişiminin ekip lideri olan analist Mario Piacentini şöyle diyor: “Bu bilişsel test ile 15 yaş gençliğinin, dünyanın büyük bölümünün ve kendi hayatlarının meselesi olan temel sürdürülebilirlik meselelerine ilişkin bilgileri, eleştirel bir biçimde nasıl algılayacaklarını ve kavrayacaklarını anlamaya çalışıyoruz. Onlardan, farklı kaynaklarla desteklenen kanıtları kullanmalarını ve bunları birleştirmelerini, ön yargıları ve bilgi eksikliklerini tanımalarını ve çelişkili argümanları yönetmelerini istiyoruz. Bu testte değerlendirdiğimiz ikinci önemli bilişsel beceri seti de; diğer insanların bakış açılarını ve onları etkileyebilecek faktörleri – bilgiye erişimleri ve coğrafik, kültürel şartları da dahil – anlama kapasiteleri. Bunlar, gençlerin yalan haberlere olan bağışıklığını artıracak olan ve tüm dünyada toplumsal bağları zayıflatan kültürel ön yargılarla ve kalıplarla savaşmalarını sağlayacak olan can alıcı becerilerdir.”
Bu test, öğrencilerin küresel meselelere ne kadar aşina olduklarını, dil ve iletişim becerilerinin ne kadar gelişmiş olduğunu, farklı kültürel geçmişten gelen insanlara ne ölçüde saygı duyduklarını ve okullarındaki küresel yeterliliklerini geliştirecek mevcut fırsatları değerlendirecek.
Piacentini şöyle devam ediyor: “Küresel yeterlilik; bilgi ve bilişsel becerilerden çok daha fazlasıdır. Kültürel farklılıklara daha çok saygı duyulan bir dünya görüşü oluşturulması ve başkalarının hayatlarını iyileştirmek için çaba harcanmasıdır. Bu testle birlikte uyumlanma becerisi, açıklık, saygı ve sivil katılım gibi sosyal beceriler ve tutumlar hakkında zengin bir uluslararası veri toplayabileceğiz. Ayrıca farklı ülkelerdeki okulların ve öğretmenlerin, bilgiyi, becerileri, tutumları ve bir insanı küresel olarak yetkin (dünya vatandaşı) yapacak değerleri desteklemek amacıyla neler yaptıkları hakkında birçok şey öğreneceğiz.”
Okullar öğrencileri, farklı kültürel kökenleri, farklı fikirleri, bakış açıları ve değerleri olan insanlarla çalışmaya ihtiyaç duyulan bir dünyaya hazırlamak zorundalar. İnsanların, bu tür farklılıklar arasında iş birliği yapma güveni duyma ihtiyacı duyduğu bir dünyaya. PISA Küresel Yeterlilik değerlendirmesi, eğitim sistemlerinin bu beklentinin ne kadarını karşıladığını değerlendirmek için bir kilometre taşı sunuyor.
OECD’nin PISA projesinde çalışmaktan onur duyduğunu söyleyen Boix Mansilla şöyle devam ediyor: “Sonunda, demokrasilerimizin dayanıklılığı, ekonomik büyümemizin kapsayıcılığı ve gezegenimizdeki hayatın sürdürülebilirliği, küçük bir önlemle yani çocuklarımızın ve gençlerimizin dünya vatandaşı olmaları sayesinde gerçekleşecek”
OECD ilk olarak PISA 2018 kapsamında öğrencilerin küresel yeterliliklerini değerlendirecek. Rapor analizleri sonucundaki ilk bulgular ise 2019’da açıklanacak.
