Anastasiadis’in, son ULUSAL KONSEY toplantısında , toplumlararası müzakerelerde önerdiği Merkezi Devlet yetkilerinin azaltılarak, federasyonun kanatlarına daha fazla yetki verilmesi önerisi, her iki toplumda yoğun tartışmalara yol açtı.
Doğrusu, şu anda görüşmelerden bir sonuç elde edilmesi önemlidir.
Montana’daki görüşmelerin başarısızlığa uğramasının ana nedeni, Rumların yönetimi Türklerle paylaşmak istememesidir.
Rum tarafının halkın nabzını tutmak için yaptırdığı son anketlerde iki ana konuda Türklere taviz verilmemesi ön plana çıkmaktaydı.
Bunlardan birincisi, Türkiye’nin, TÜM ADA üzerindeki GARANTÖRLÜK haklarının devamıdır.
İkinci konu ise, Kıbrıs Türklerinin temsiliyet sorunu, Başkanlığın bir dönem Türk tarafına devredilmesidir.
Anastasiadis, gevşek merkezi devlet ve güçlü federal kanatlar açılımıyla, Rum tarafından geçebilecek bir planın yolunu açmaya çalışıyor.
Anastasiadis’in bu planında, Türkiye askerinin bir müddet daha Kuzey Kıbrıs’ta kalması ve Türkiye’nin garantörlüğünün Kuzey Kıbrıs için geçerli olması önerileri de bulunmaktadır.
Türkiye, Anastasiadis’in bu planını onaylar pozisyonundadır.
Türkiye için önemli olan, onu, Doğu Akdeniz’deki enerji oyununa katacak bir yolun açılmasıdır. Bu yol da ancak Kıbrıs Sorunu çözülme yoluna girerse, sağlanabilir.
Anastasiadis’in önerisindeki zayıf merkezi devlet, zaten AB ye giren tüm devletlerde olan bir süreçtir.
AB nin hukuksal yapısı, yerel devletin yetkilerinin çoğunu zaten AB’ye vermektedir.
AB ye verilecek yetkiler, federasyonun kanatlarını daha da güçlendirecek yetkiler olacağı için, Anastasiadis bu açılımı yapmakta bir sakınca görmemiştir.
Kıbrıs sorununda, önemli olan BİÇİMSEL farklılıklar değildir.
Kıbrıs sorununun bir an önce, şöyle veya böyle, ancak her iki toplumun çıkarını uzlaştırarak , bitirilmesi temel hedef olmalıdır.
Bu uzlaşmada her iki tarafın da zorlanacağı uzlaşmalar gerçekleşecektir. Önemli olan, geleceği hazırlamak için, her iki tarafın iyi niyetli olmasıdır.
BM Genel Sekreteri, yeniden başlatacağı görüşme öncesinde, her iki tarafı şu noktalarda bağlamalıdır:
Birinci Nokta: Görüşmelerde bir takvim olmalıdır. Bu takvim aşılmamalıdır.
İkinci Nokta: Görüşme süresince, her iki tarafın daha uzlaşıcı olmasını sağlamak için, başarıya ulaşılamaması durumunda, Genel Sekreter mutlaka uzlaşmadan kaçan tarafı GEREKÇESİYLE açıklamalıdır.
Üçüncü Nokta: Görüşmeler başlatırırken, görüşmelerden sonuç alınamaması durumunda, Kıbrıs’tan BM askerinin çekileceğinin açık bir şekilde ilanıdır.
Kıbrıslı taraflar, statükonun devamı için, birçok kez görüşmeleri yokuşa sürmekte başarılı olmuşlardır.
Bu girilecek olan yeni süreçte, görüşmeleri çıkmaza sokmanın bir bedelinin olacağı önceden açıklanmalıdır.
Bu koşullar altında, Anastasiadis’in yeni önerileri veya Türk tarafının masaya getirecekleri , her iki tarafın uzlaşması için bir araç olabilir.
Önemli olan, MASADAN kaçmanın zeminin ortadan kaldıracak BM politikalarının önceden planlanıp, açıklanmasıdır.
