Bülent Ecevit Anadolu Lisesi IGCSE programı mağdurları ile son zamanlarda çok sık karşılaşır oldum. Sokakta bu konuda karşılaştığım insanlar çoğaldı. Sabah yürüyüşü yaptığım, oğlu BEAL IGCSE programını takip eden bir dostum ile konuyu tartışıyoruz. Kendi oğlunun şanslı olduğunu ve dışardan aldığı destek ile A Level sınavlarında başarılı olduğunu ve İngiltere’ye gideceğini söylüyor ama bu programı takip eden gençlerin büyük bölümünün hedefe ulaşamadığını öğreniyoruz. Güya bu programın amacı ortaokullardaki “Akademik Sınıflar”daki iyi öğrencilerin bu bölüme gidişini sağlamaktı. Ancak durum şu anda istenildiği gibi değil… BEAL IGCSE programına 30 kişi alınıyor. Bu öğrenciler ne yazık ki A Level alamadan lise öğrenimini tamamlıyorlar. Zaten öğrendiğim kadarı ile 9’uncu sınıfta IGCSE sınıfına girenlerin bir kısmı 10’uncu sınıf sonunda normal Anadolu Lisesi programına geçiş yapıyor. Neden geçiş yapıyor? Çünkü önleri kapalı… A Level alamadıkları için üçüncü ülkelerde öğrenim şansı ortadan kalkıyor. Bunun yanında program değişikliği yapıp da Anadolu Lisesi programına geçenler de lisenin ilk iki yılını IGCSE programında geçirdiği için ondan sonra onlar da yine zorlanıyorlar. Yıllardır bu böyle devam ediyor.
Peki ne yapılmalı? İlk aklıma gelen bu verimsiz programı ortadan kaldırıp, tam anlamı ile bu okulda doğru dürüst bir kolej programı takip edilebilir. Yeni öğretim yılından itibaren 6. Sınıftan başlayarak bu okula öğrenci alınabilir. İkinci bir seçenek de bu okuldaki IGCSE programını kapatıp, Lefkoşa’ya ikinci bir kolej açılabilir. Geçmişte bu denendi ve çok sayıda mezun da verdi. Tekrardan olmasında bir sakınca yoktur. Kolej sınavında 80’in üzerinde not alan onlarca çocuk da kolej programından yararlanmış olur.
Daha önce de defalarca söyledik. Kolej yarışı, yarış olmaktan çıkması için daha çok çocuğun bu programdan yararlanması ile mümkündür. Bu ülkede bir şey denenir ve hatalı olduğu görülmesine rağmen onu değiştirmek çok zordur. Bunu da pek anlamış değilim. Ve o hatalı şey yapılmaya devam eder. Aynı şey ortaokullardaki Akademik Sınıflar’da fen ve matematik derslerinin İngilizce okutulması için de geçerlidir. Mesela bunun gerekçesi nedir? Geçmişte 8’inci sınıf sonunda bu programdan kolejlere geçiş vardı ve onun için uygulamaya konulmuştu. Sonra kolejlere giriş kaldırıldı ancak bu uygulama da olduğu yerde kaldı. Kalan olduğu yerde kalıyor.
Yani anlayacağınız, genel ortaöğretim programının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Hedefler doğrultusunda programlar yeniden şekillenmesi gerekir. Bu ülkede lise öğrenimini dört bölüme ayırabiliriz. Birincisi üniversite eğitimi için üçüncü ülkelere öğrenci yetiştiren bir program, ikincisi Türkiye’deki üniversitelere öğrenci yetiştiren program, üçüncüsü KKTC üniversitelerine öğrenci yetiştiren program, dördüncüsü de lisedeki meslek eğitimi sonrasında iş yaşamına katılacak olan meslek sahiplerinin yetişeceği programdır.
Bu dört program iyi planlanırsa, genel ortaöğretim sistemimiz daha düzgün işleyebilir. Yoksa bu karmaşıklık içinde istenilen verimin alınması mümkün değildir. Zaten belki de harcanan bu kadar emeğe karşın eğitimde istenilen sonuçları alamamamızın en önemli sebebin bu belirsizlik olduğunu düşünmekteyim.
Biraz kararlı bir tutumla ortaöğretimde bu düzenlemenin yapılması mümkündür. Bu konuda akademik tutum, uzmanlık, ve siyasi kararlılık yeterli olacaktır. Aksi durumda ortaöğretimdeki bu karmaşıklık devam ettiği sürece, eğitimde ileri adımlar atmamız mümkün olmayacaktır. Bu nedenle de çok sayıda gencimiz amaçsız ve varmak istediği noktaya ulaşmada sıkıntılar yaşayacaktır. Geliniz bu çocukların önünü açalım, onların geleceklerini aydınlatalım.
