Türkiye’de “Kıbrıs” denilince, olumlu yada olumsuz akla ne geliyor!

Türkiye’de “Kıbrıs denilince akla ne geliyor?” sorusunun cevapları çoğu zaman bizlerin duymak istemediği yanıtlardan oluşsa da, gerçekle yüzleşmenin her zaman için sağlıklı sonuç çıkarmanın, en önemli adımı olduğuna inanıyorum. Geçtiğimiz günlerde, Türkiye’deki Kıbrıs algısı ile ilgili bir turizm çalışmasının parçası olarak, araştırma yaparken, elimdeki mevcut kaynaklar yanında, farklı internet sitelerinde yer alan değişik sonuçları birleştirerek harmanlamaya çalıştım. Aralarından, biz Kıbrıs Türklerin, hoşuna gidecek, bizleri biraz kızdıracak ve de bana ilginç gelenleri sizler için özetlemeye çalıştım. Bence, Türkiye’de Kıbrıs’ın ya da Kıbrıs’lı Türklerin, bizim arzu ettiğimiz şekilde bilinmemesinin kabahatini önce, kendimizi doğru dürüst ifade edemediğimiz için kendimizde (gelmiş geçmiş idarecilerimiz başta olmak üzere) aramamız gerekiyor. Bunu değiştirmenin yolu da, bizi biz yapan değerlere sımsıkı sarılarak, aidiyet duygumuza ve kimliğimize sahip çıkarak, kendimizi doğru ifade etmekten geçiyor. Eksik ya da yanlış imajı düzeltemenin en önemli yöntemi, hiç kuşkusuz doğru tanıtım stratejisinden geçiyor. Ülkemizin en dinamik alanları olan, Turizm ve eğitim, imajımızı güçlendirmenin en önemli anahtarları olarak değerlendirilmeli… Tabii ki, doğru ve etkili kullanmayı bilenler için… Her ne kadar bazı adımlar için geç kalınmış olsa da, bugün ve yarın dünden geç değildir…

 

İŞTE İLK AKLA GELENLER!

Çevremde yürüttüğüm anket çalışması çerçevesinde “Kıbrıs denilince aklınıza gelen ilk şey nedir?” sorusuna verilen vevaplar şunlar oldu; Yavruvatan – 1974 Kıbrıs Barış Harekatı – Kumar/casino – Ada – Rauf Denktaş – Türkiye’nin bir parçası – Şivesi – Hellim – Şeftali Kebabı – Kaçamak Yeri – Eğlence – Lefkoşa – Girne – Direksiyon Ters – Üniversiteler – Kapalı Maraş – Türkleri sevmezler – Mavi Köşk – Barbarlık Müzesi – Dağdaki Tank – Beş Parmak Dağları – Askerliğimi orada yaptım.

Bizlerin duymak istediği samimi ada insanları, 300 günden fazla güneş alan ılıman ilklim şartları, deniz sahilleri, Kıbrıs kültürü, elsanatları, misafirperverlik, tarihi miraslar, doğal değerler, Kıbrıs mutfağı, Adalı ve Akdenizli özellikler ilk çağrışım olarak akla gelmemiştir.

 

NERELİSİN DİYE SORULDUĞUNDA “KIBRISLIYIM” DİYENLERİN ÜLKESİ!

İkinci olarak farklı mecralarda “Kıbrıs” denildiği zaman akla düşen, aşağıdaki olumlu, olumsuz ve hepimizin özeleştiri yapması gereken cümleleri sizler için seçtim.

• Kıbrıs, imkanım olduğu zaman, gezip görmek istediğim ülkelerin başında geliyor.
• Casino’larıyla ünlü kaçamak yapılmaya müsait ülke, adacık.
• Nerelisin diye sorulduğunda “Kıprıslıyım” diyenlerin ülkesi
• Bahar aylarının sonları ve yaz aylarında nefes almanın güçlestiği Ada. Sıcaktan bayılmamak için herkesin kendini denize yada vantilator ve klimaların önüne attığı bir yaz dönemi var.
• Bir tarihte ikiye bölünmüş şimdi de birleştirilmeye çalışılan niye bölündükleri bile unutulmaya yüz tutmuş, hellim diye süper peyniri olan, hafta sonu umumi wc lerin kapalı oldugu yer.
• Yerli halkı, Türkleri sevmez.
• Denizin ve gökyüzünün mavisi ile yeşilin buluştuğu muazzam bir doğa ile tarihin buluştuğu şahane bir adadır ama bunu adanın içinde yaşayanlardan çok dışında yaşayanlar farkındadır.
• Birçok insanın hakkında hiçbir şey bilmeden çok kötü yorumlar yaptığı ada.
• Doğduğum,büyüdüğüm ve hayatı, savaşı, barışı tanıdığım, özlemlediğim ada. Daha küçükken bile uzak bir yerlere gidip de geri dönüşümde uçaktan iner inmez içgüdüsel olarak yeri öptüğüm ilginç kara parçası.
• Kimsenin giremediği hayalet kentleriye meşhurdur. Bunlardan biri de Maraş’tır.
• Bir zamanlar ismi korsanlarla özdeşleşmis kara parçası, yavru vatan.
• Kıbrıs’ı düşündüğüm zaman aklıma, sakin, sessiz, modern, sıcak, temiz, estetik bir ada geliyor. Denizi muazzam. ya bir tane mi saz, bir parça mı yosun olmaz ?
• Sorun kaynağı.
• Keşke 1974’te tamamı alınsaydı dediğim ada.
• Ortadan ikiye ayrılmış dünyadaki tek şehir (sanırım) Lefkoşa şu an. Lefkoşe dememize çok kızıyorlar.
• Kıbrıs’ı bir Kıbrıslı’dan dinleyip hele de onunla gezebilirseniz bir daha geri dönmek istemeyebilirsiniz.
• Çalışması da anlaşması da kolay insanların memleketi… 1,5 yıldır kafam gayet rahat… Çalıştığım, yaşadığım, içtiğim, yüzdüğüm, gezip tozduğum, resmen Türkiye’deki streslerimden arındığım ada.
• Rumların yaptıkları büyük katliamlar sonrası Türkiye Cumhuriyetinin müdahale ettiği ada. Peki ne oldu yeni nesil bazı Kıbrıslı’lar bize nankörlük yaptı. Rauf Denktaş’ın mirasına ihanet edenler var. Kıbrıs elden gidiyor!
• Türkiye’nin kamburu. Yavruvatan.
• İnsanları inanılmaz rahat, ayak uydurursanız hızlı hareket etmeyı hayatınızdan çıkarabilirsiniz. Yavas yemek yemeye, saate daha az bakmaya, geceyle gündüzü bir tutmaya alışırsınız. Evet, imkanlar kısıtlı ancak özgürsünüz. ÖTV yok, sahilde bira içerken gözaltına alınmak yok, büyük şehir yok, hava kirliliğ yok, plazalar gökdelenler arasında kalmak yok. Suyu, elektriği pahalı ancak asgari ücret 2.000 küsur ve asgari ücretle çalışan neredeyse yok. Benzin ucuz, 2008 model manuel Ford Focus 12 bin lira, mevsim kış olunca hava 15 derece. Akdeniz’in ortasındasın. Adadasın, ayak uydurmazsan, kusura bakma, 400 bin nufus sana ayak uyduracak degil!
• Denizi, güneşi, havası, ambiyansı, tabiatı, tarihiyle beni kendine hayran bıraktı bu Ada. Bir de insanının o sevimli şiveleri; gideceyik, geleceyik, napan demeleri 🙂
• Askerde, zamanın bir türlü geçmek bilmediği ada.
• Kıbrıs, kumar, seks, alkol eğlence Adası.
• O muhteşem doğa, bizim rantçı müteahhitlerin yaptıklarına benzeyen binalarla gölgelenmiş. Her yerde inşaat var, turkish inşaat çılgınlığı orayı da es geçmemiş.
• Toplu ulaşım yok. Taksiler çok pahalı.
• Haritadaki şekli kırık gitara benziyor. Pinokyonun burnuna da benziyor.
• Kışı güzel,havası güzel,suyu güzel,insanı güzel,şivesi güzel,şehirleri güzel.
• Dört tarafı denizlerle çevrili toprak parçası. Bir zamanlar yeşilmiş.
• İngiliz gazetelerine göre, ingiliz üslerinde 800 binden fazla küçük kuşun, restoranlara satmak için öldürüldüğü ada.
• Keyifli bir tatil geçirdiğim akdeniz adası. vizesiz pasaportsuz gayet ucuza gidilebilen burnumuzun dibindeki bu adaya niye bu zamana kadar gitmedim diye üzüldüm.
• Alkol ucuz. Kumarhanelerde, alkol sigara yemek bedava. Fiziği düzgün gayet hoş kızlar servis ediyor. Aslında bu biraz aslında canımı sıktı. Yorgunluktan ölmüş gibiydiler.Üzüldüm açıkcası. Değişik bir hayat. Kıro kro çirkin adamlar çay içerek en az üçbinle başlıyorlar oynamaya. Senin bir ayda kazandığını gözünü kırpmadan ortaya sürmelerini görmek can sıkıcı.
• Bazı şehirlerinde terkedilmişlik havası var. Tarihi yerleri bakımsız. En çok Mavi Köşkü beğendik. Barbarlık Müzesi ve Karaoğlanoğlu Şehitliğinden etkilendik.
• Trafiğe dikkat edin. Öyle 1-2 saatte alışırsınız diyenlere inanmayın. En şaşırtıcı şey bence trafiğin soldan akması.
• 4-5 yıldızlı otellerin casinoların yanında köy bakkalı bulunan çölümsü köyümsü, gelişmemiş, hayalleri yıkan ada. İnsanı tembel ama zararsızdır. Bir günlük işi bir haftada yapıyorlar.
• Kıbrıs’a dış hatlardan uçulur, nüfus cüzdanıyla çıkış yapacaksanız pul alınmaz, pasaportla çıkacaksanız harç ödersiniz.
• Askerliğimi Kıbrıs’ta yaptım. Üstlerim bize çok çektirdi. Ada güzel ama çok sıcak.
• Sessizlik ve huzur arayanlar için yaşanabilecek ideal ülkelerden biri. Ee paranız olcak biraz ama.
• Kıbrıs’ın sadece adı var. Gelişmemiş bir yer.
• Herkes eş dost akrabadır, bütün işler öyle yürür. kuralları yasaları ingiliz yasalarıdır ama işlerine geldiği gibi yorumlarlar.
• Mezeleri çok güzel. Alkol ucuz. meşhur şeftali kebabını yedik. yani köftenin kuzu gömleğine sarılarak pişirilmiş hali. ben sevmedim. arkadaşım sevdi. Diğer gün küp kebabı yapan bir mekan da onu tavsiye üzerinde denedik daha çok beğendik.
• Ulaşım sorununa acilen el atılması gerekiyor. mercedes taksiler, minibüslerden daha fazla. Bir yere giderken herhangi bir toplu taşıma aracını kaçırdıysanız yandınız zira en yakın kalkan minibüs bir saat kadar sonra kalkıyor.
• Bir insanın kafasına 40 sene boyunca “Sizi biz kurtardık”, “Hayatınızı bize borçlusunuz”, “Biz olmasak siz ölmüştünüz”, “Beslemesiniz” derseniz, o adam da sizi sevmez.
• İnsanlar güleryüzlü, adres sorulduğu zaman yardım etmeye hevesli. Bozulmamış insanlarının olması, insanlık adına umut verici.
• İçkinin, kumarın, fuhusun merkezi olan aynı zamanda Kıbrıs yerlilerinin Türkiye Türklerini sevmedigi bir yer.
• Burası Türkiye değil. Burası, buradaki yerel kültür; bizim gördüğümüz, alıştığımız gibi değil. Benzer ama değil. Ada çok güvenli, çok rahat.
• Müthiş sahilleri var. Herkes herkese karşı saygılı.
• Yemekleri harika. Envai çeşit ot, börtü-böcek yenilir, kaynatılır, pişirilir, mezesi yapılır. Bir köydeki, ufak salaş bir restoranda ahtapottan tutun, ceviz reçeline (macun deniyor), fırın kebabından, şeftali kebabına, arnavut ciğerine kadar her şey bulursunuz. Fırsat bulursanız gappar tursusu yiyin, evde salamura edilmiş zeytin ( özellikle yeşil zeytin) ve ev yapımı hellim kızartması yiyin, tıka basa doyun.
• Kıbrıs Türkçesi. Adada yeteri kadar (3 günden fazla) turistik -kumar olmayan- ziyarette bulunan kişi, lehçenin etkisinde kalır. Napan, neden, be gardaş, napacayık, otururuk, tamamsın gibi kelimeler dağarcıkta uzun süre yer eder. Soru eklerinin kullanımı, özne, yüklem tersliği düşündürür.
• Sivrisinekleri fena sokuyor.
• Ekimin sonu gelmiş olmasına rağmen t-shirtle gezilebilen ada.
• Bu memlekette sonbahar diye bir şey yok. Gelmişiz kasım’ın 18’ine bir damla yağmur düşmez mi arkadaş? Onu bırak, 30 derece sıcak mı olur yahu? Yeminle sıkıldım. Ben üşümek istiyorum, yağmur istiyorum biraz.
• Neredeyse adım başı radar ve kasis var.
• Sıkıcı gündüzler, pahalı geceler.
• Herkesin kendi derdinde oldugu, olaysız, bolca yabancı ve öğrencinin bulunduğu özlenesi ada.
• Kaldığımız otelin çalışanları, Urfa, Adana ve Mersin’den oluşan Arabesk bir kültüre sahipti.
• Girne Kalesi mutlaka gezilmeli. Panoramik bir manzara sunuyor. İçinde ufak müzeler de bulunmakta. Batık gemi müzesi enteresandı.
• Kıbrıs’a öğrenci olarak geldim. İlk başta neftet ettim. Bize “Karasakal” diyorlardı. Şuanda vazgeçilmezim. Şaka olarak, şuanda ben de “Karasakal” kelimesini arkadaşlara takılmak içim kullanıyorum. Kıbrıs’a alışan buradan gitmek istemez. Bağımlılık yapar.
• Cahilce hakkında asılsız yorum yapılsa da, aslında Kıbrıs çok derin bir tarih ve kültürel zenginliğe sahip.
• Favorilerim; Hellim, Kıbrıs keçiboynuzu pekmezi ve ceviz macunu.
• Güzel bir ada aslında. hani neresinden bakarsan bak tam yaşanılacak yer. Lakin öyle bir sistemi var ki insanı çileden çıkarır. Ha her haliyle Türkiye’den iyidir, o ayrı.
• Artık kendi kaderlerini kendilerinin belirlemesine izin vermemiz gereken coğrafya.
• Çocuk aklımla gitmeden önce anlatılanlardan Hawai’ye benzediğini çıkardığım, öğrenci olarak gittiğim ilk sabahında tavuk sesleriyle uyanıp şok olduğum,bi müddet yerli halkın konuşmalarını anlamakta zorluk çektiğim,biyoloji dersinde anlatılan her türlü sürüngeni gördüğüm yer. Lakin güzel yerdir; muhteşem manzaralı kaleleri,cam gibi denizi, reklamlardaki gibi şen şakrak Akdenizli insanları vardır. Kumarhanelere sadece açık büfe için gidilmesi, Girne marina’da oturulması, Karpaz’ın Altın Kumunun, eşeklerin görülmesi ve bavula sığabilecek her türlü ithal malın alınması önerilir.
• Deniz tatili için ideal bir yer. Huzurlu. Çok sevdik.
• Kıbrıs, öyle bir ada ki , sinerse bir kere ruhuna, günahlarından ödün dahi versen çıkmıyor, silinmiyor, gitmiyor… Özleniyor…
• Kıbrıs’ta iki şey hızlı yayılır; dedikodu ve orman yangını.

En yakınımızdaki Türkiye’ye, neden kendimizi istediğimiz şekilde tanıtamadığımızın sorusunun cevabını bulduğumuz zaman, arzu ettiğimiz sonuçlara gitmek çok daha kolay olacak. İşte bu yüzden, gerçeklerle yüzleşip, özeleştiri yapmak ve tüm söylenenlerden yapıcı sonuç çıkarmamız gerekiyor. Çünkü Başka Kıbrıs Yok!

Yararlanılan Kaynaklar: KKTC Turizm Bakanlığı 2010/2011 yılı Turizm Tanıtma, Pazarlama, Reklam ve PR Çalışması Hedefleri, Ekşi Sözlük Yorumları (2008 – 2017), “Cadde” programı İstanbul’da Halk Ropörtajları, 2016 – 2017 Turizm Algı Anket Çalışması ve Turist Rehberliği Gözlemleri.