Melis Genel Kurulu’nun oybirliğiyle onaylayarak yasalaştırdığı Borç İlişkilerinde Uygulanacak Kuralları Düzenleyen Yasa, (Tüketici Kredileri Yasası) tüketicinin kredi kullanımında sürpriz masraflarla karşılaşmasını önleyecek.
Satandart bilgi
Tüketici Kredileri Yasası uyarınca tüketiciye kullanacağı kredi ile ilgili bilgiler standart olarak sunulacak. Buna göre, tüketici, kullanacağı kredinin faiz oranını ve kredi masraflarını önceden bilecek, vade zamanında sürpriz rakamlarla karşılaşmayacak.
İki alternatif
Yeni yasa, tüketiciye 2 farklı borçlanma yöntemi sunuyor. Yöntemlerden biri, vade başından sonuna kadar değişmeyecek olan sabit faizi içerirken, ikinci yöntem, faiz oranının bir miktarının Türkiye’deki bankalar arası kullanılan faiz oranına göre değişebileceğini içeriyor.
Bileşik faiz devam
Borç İlişkilerinde Uygulanacak Kuralları Düzenleyen Yasa’ya ilişkin en çok merak edilen ise bileşik faiz. Kredinin faiz oranının arttırılmasına olanak sağlamamak adına yasada bileşik faize yasaklama ya da engelleme yok.
Nami: Temel amacı tüketiciyi korumak
Borç İlişkilerinde Uygulanacak Kuralları Düzenleyen Yasa Önerisi, (Tüketici Kredileri Yasası), Meclis Genel Kurulu’nun dünkü birleşiminde onaylanarak yasalaştı.
Borç İlişkilerinde Uygulanacak Kuralları Düzenleyen Yasa Önerisi’ni Görüşmek Üzere Oluşturulan Geçici (AD-HOC) Komitesi’nde bulunan CTP Milletvekili Özdil Nami, Tüketici Kredileri Yasası’nın içeriğini Havadis’e değerlendirdi.
Nami, temel amacının, tüketicilerin kredi ile ilgili doğru bilgilendirilmelerini sağlamak, kredi sağlayan kuruluşların şartlarını doğru kararlaştırmak ve doğru kararı vermelerini sağlamak bu kapsamda da tüketiciyi korumak olduğunu kaydetti.
Nami, daha genel bir ifade ile yasanın; temel olarak kredi kullanmaya gidildiğinde tüketiciye ne gibi bilgilerin standart olarak sunulması gerektiğini ifade ettiğini kaydetti.
Nami, Tüketici Kredileri Yasası’nın tüketiciye söylenen faiz dışında masraflar alınarak ifade edilen faizden daha yüksek bir faiz alınmasını engellediğini, şeffaflığın da bu şekilde sağlanmış olduğunu belirtti.
“Yasada 2 ana borçlanma şekli yer alıyor”
CTP Milletvekili Özdil Nami, yasada, sabit faizli ve değişken faizli olmak üzere 2 ana borçlanma şeklinin yer aldığını belirterek, şöyle dedi:
“Sabit faiz, vadesi boyunca değişemeyecek olan faizdir. Değişken faiz ise 2 parçadan oluyor. Bir parçası Merkez Bankası tarafından işaret edilecek olan bir oran olacak, TL’de muhtemelen Türkiye’de bankalar arası kullanılan faiz oranı olacak. Diğer kısmı da bankaların referans faizin üzerine koyacakları marj olacak. Bu ikisinin birleşimi de değişken faizin oranını verecek.
Referans faiz Türkiye’de bankalar arası piyasada belirlenip değişebilecek ama marj dediğimiz bankaların karını içeren kısım vade boyunca sabit kalacak. Başka değişle değişken faizin marj olan kısmı sabit. Referans kısmı Türkiye’deki iniş çıkışlara göre değişiyor. Tüketici ikisinden birini seçecek.”
Nami, Tüketici neden değişken faizli kredi kullanmayı tercih etsin? Sorusuna karşılık, “Muhtemelen değişken faizin toplam oranı sabit faizden daha düşük olur” yanıtını verdi.
“Bankanın görevi en yalın şekilde riskleri ve avantajları tüketiciye anlatmak”
Özdil Nami, Tüketici Kredileri Yasası uyarınca bankanın görevinin en yalın şekilde riskleri ve avantajları tüketiciye anlatmak olduğunu, yasanın bankaların bu bilgilendirmeyi nasıl yapacaklarını kurallarını da tarif ettiğini kaydetti.
Nami, “bu da bankalar arasındaki farklılığı engellemiş oluyor. Örneğin, bankalar alınacak masraflar dahil kredinin toplam maliyetinin ne olduğunu müşteriye söylemek zorundalar.
Erken ödeme olursa alınacak masraflar ne olabilir. Örneğin sigorta almak isterseniz sadece krediyi kullandığınız bankadan değil dışarıdan da alma imkanı nasıl sağlanır.Bunlar yalın bir şekilde bankalar tarafından tüketiciye anlatılacak” dedi.
Bankalar Birliği’nin yasa henüz tasarı aşamasındayken yapmış olduğu itirazlara ilişkin ise şunları kaydetti:
“Bankalar Birliği, bazı itirazlarının olduğunu çalışmanın bitmesine doğru iletti ve hükümet kanadı tarafından geç bilgilendirildiklerini söyledi. Elbette biz de muhalefet partisi olarak tüm paydaşların daha erken dinlenmesini tercih ederdik. Ancak davet yetkisi bizim değildir. Bankalar Birliği, sabit faizin tanımı ile çekincelerini ortaya koydu. Sabit faiz kredi süresi boyunca müşterinin aleyhine değiştiremeyecek oran diyor.
Bunun iki mantığı var. Biri, tüketici aleyhine değişim ön görülemezdi, diğeri eğer faizler düşerse bankaların inisiyatifine bırakmak istedik.
Biz bunu çok da vahim bir nokta olarak değerlendirmedik.
Öte yandan yasada ‘bağlı kredi’ diye bir kavram var. Bunu özellikle Türkiye’de görürsünüz. ‘Emlak bank garantili konutlar’ denir. Yani, ‘müteahhit batabilir, proje yarım kalır’ endişesi olmaz. O kavramı ülkemize getirdik.
Müteahhitler bankalarla işbirliği ile bu tip proje imkanlarını sağlayabilecek. Bu noktada bankalara da önemli sorumluluklar getiriyoruz. Bankalar Birliği, buna da itirazlarda bulundu.
‘Sadece emlak değil başka konuları da kapsayabilir’ dedi. Bunun yasanın içerisinde daha detaylı tarif edilmesi gerektiğini ifade etti.
Çalışmanın ilk safhasında belki bu olabilir yani Merkez Bankası’nın yetkisine bırakılmadan yasanın içerisinde yer alabilirdi ama bu noktadan sonra Merkez Bankasının yetkisindedir.”
“Bileşik faize yasaklama ya da engelleme yok”
CTP Milletvekili Özdil Nami, “Bileşik faize engelleme getiriyor mu?” sorusuna ise “Bileşik faize yasaklama ya da engelleme getirirseniz faiz oranı artar. Yıllık faizi yükseltirsiniz. Dünyanın hiçbir yerinde de ‘yasaktır’ diye bir yasa göremezsiniz” diye yanıtladı.
.
