Türkiye ile ABD arasında yaşanan gerginlik TL’nin hızlı değer kaybını bir kez daha tetikledi. Dolar 5,00 TL’yi aştı
EURO 6 TL’Yİ ZORLADI: Güne 4,98 TL ile başlayan dolar dün yine 5,00 TL’nin üzerine çıkarak 5,08’i gördü. Euro 6,00 TL’yi zorladı ve 5,92 TL’den alıcı buldu. Sterlin 6,66 TL’ye kadar yükseldi. Uzmanlar yükselişin süreceği uyarısında bulundu
HARCAMALARI KISIN: Uzmanlar döviz ve enflasyondaki paralel yükseliş karşısında vatandaşı ihtiyatlı olması konusunda uyardı. Özellikle de dar gelirlilerin lüks harcamalardan kaçması gerektiğini kaydeden uzmanlar bütçe planlamasına önem verilmesini istedi
MALİ DEPREM YAŞIYORUZ: Ekonomist Göksel Saydam: Yaşanan mali bir depremdir. Devlet, mali depremin vereceği zararı biraz da olsa hafifletebilmek için zorunlu tüketim mallarında KDV’yi yumuşatmalı. Bankalar faizleri ödenebilir seviyede tutmalı
TEDBİR ALINMALI: Ekonomist Okan Veli Şafaklı: Döviz arttıkça enflasyon da artacak. Dövizin yükselmesi ve bu yükselişe bağlı olarak gerçekleşen zamlar daha çok dar gelirliyi zora sokacak. Dar gelirlinin alım gücünü artıracak tedbirler alınmalı
Eniz ORAKCIOĞLU
Döviz yine aldı başını gidiyor. Güne 4,98 TL seviyelerinde başlayan Dolar saat 1:45 sıralarında 5,00’ı geçerek 5,08 TL’yi buldu. Euro 6:00 TL’den alıcı bulurken, Sterlin 6,65 oldu. Vatandaş durum karşısında tedirgin, uzmanlar “harcamaları kısın” uyarısı yapıyor. Öte yandan dövizdeki bu yükselişin devam edeceğini vurgulayan uzmanlar, KKTC Hükümetinin de artık bu durum karşısında alabileceği çok fazla önlem kalmadığı görüşünde.
Dolar yeniden 5,00 TL’yi’i geçti
ABD’den yaptırım haberinin ardından Çarşamba günü 4,91/4,9 seviyesinde olan dolar Çarşamba akşam 5,01’e kadar yükseldi. Dolar dün yeniden yükselişe geçerek 5,09 seviyesine kadar çıktı.
ABD yaptırımı ve papaz gerginliği tuz biber oldu
Uzmanlar dövizi yükselten sebepler arasında Türkiye’de seçimde sonraki oluşan hükümetin tam anlamı ile algılanamaması ve güven ortamının oluşmamasını gösterirken, yeni yönetimin dün halen rayına oturmadığını söylediler. Öte yandan ABD’nin yaptırımı, ABD ve Türkiye arasındaki papaz gerginliğinin de dövizin yükselişine sebep olduğunu vurgulayan uzmanlar, derecelendirme kurullarının olumsuz beyanlarının, ekonomik programın yayınlanmasının, yabancı yatırımcının piyasadan çekilmesinin de etken olduğunu aktardı.
Yükseliş sürecek
Vatandaşa döviz ve enflasyondaki yükselişi karşısında ihtiyatlı olmaları önerisinde bulunan uzmanlar, özellikle de dar gelirlilerin lüks harcamalardan kaçması gerektiğini ve bütçelerini planlamalarının önemli olduğunun altını çizdiler. Uzmanlar yükselişin devam edeceğini de ifade ettiler.
Saydam: Papaz doları yükseltti
Ekonomist Göksel Saydam, dövizin yükselmesinin birinci sebebi olarak Türkiye’deki ekonomik yapının seçimden sonra düzelmemesi olduğunu vurgulayarak, diğer bir sebebinin güven ortamının yaratılamaması ve Türkiye’de ekonomik programın yayınlanmaması olduğunu belirtti. Yeni yönetimin halen bugün rayına oturmadığını söyleyen Saydam, derecelendirme kurullarından birinin Türkiye Bankalarındaki donuk alacakların ve bazı göstergelerin olumsuz olduğuna dair beyanat vermesinin de dövizin yükselmesinde etkisi olduğunu söyledi. Saydam, doların yükselişinin en önemli sebeplerinden birinin ise ABD ile Türkiye arasındaki papaz gerginliği olduğunu da ifade ederek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadının da Ekonomi ve Maliye Bakanlığının başına gelmesinin ise güven vermediğini ve yükselişte bu durumunda etkisi olduğunu söyledi.
“Vatandaş harcamaları minimuma indirmeli”
Kuzey Kıbrıs’ta bu saten sonra hükümetin hiç alacak tedbiri kalmadığının altını çizen Saydam, Türkiye’de alınabilecek birkaç tane tedbir olduğuna da dikkat çekti. Artık kendilerinin dahi bu durum karşısında ne yapılabileceğini, nereye gidileceğini kestiremediklerini belirten Saydam, halkın tek yapabileceğinin yarın bir olağan üstü durum gelecekmiş gibi harcamalarını minimuma indirmesi olduğuna dikkat çekti.
“Borçluları korumak için faizler ödenebilir hale getirilmeli”
Başta Merkez Bankası olmak üzere bankaların borçluları korumak adına faizleri ödenebilir hale getirmesi gerektiğinin altını çizen Saydam, “Dünyanın hiçbir yerinde Merkez Bankalarının ülke bankalarının toplam karının iki misli kar elde etmez. Bizim ülkemizde ise 20-25 banka vardır ve bu bankalarının karına oranla bizim Merkez Bankası bankların karının 3 katı kar etmektedir. Bu da demektir ki Merkez Bankası bankalardan aşırı karşılık payı alır” dedi.
“Yaşanan mali depremdir”
Dövizdeki yükselişin süreceğini vurgulayan Saydam, Şu an ülkemizde mali doğal afet yaşandığının altını çizdi. Doğada deprem ve tsunami gibi afetlerin yaşandığını, ama şuan yaşanan ekonomik krizin de bir afet olduğunu söyleyen Saydam, bugün yaşananın ise mali deprem olduğunu kaydetti. Devletin bu mali depremi biraz da olsa hafifletebilmek için ta ki bu deprem bitene kadar zorunlu tüketim mallarından KDV’yi yumuşatması gerektiğini aktardı.
Şafaklı: Vatandaş ihtiyatlı olmalı
Ekonomist Okan Veli Şafaklı, dövizin yükselişinin sebebinin Türkiye’de yaşanan gerginlik, protestolar ve yaptırım kararı olduğunu söyledi. Dövizin artışının kaçınılmaz olduğunu tüm paydaşların dile getirdiğini belirten Şafaklı, yükselişin durmaması halinde enflasyonun da artacağını ifade etti.
Döviz yükselişinin bizi Türkiye’den daha fazla etkilediğini söyleyen Şafaklı, bu durumun enflasyon olarak da bize daha yüksek yansıyacağını kaydetti. Bu enflasyona bağlı olarak özellikle dar gelirli ve asgari ücretle çalışan kesimin diğer kesimlere oranla daha çok etkileneceğini belirten Şafaklı, bu dönemde ekonomi olarak yapılabilecekler arasında vatandaşın ihtiyatlı olması gerektiğinin altını çizdi. Vatandaşın planlama yaparak lüks harcamalarını kısması gerektiğini vurgulayan Şafaklı, herkesin bütçesini planlayarak yönetmesi gerektiğini kaydetti.
“Dar gelirli zora düşüyor”
Kamunun da çok rahat olmadığını söyleyen Şafaklı, dövizin yükselmesinin ve zamların daha çok dar gelirliyi zora sokacağını kaydetti. Asgari ücreti devlet bütçesi olarak planlayamadığımızı belirten Şafaklı, planlayamıyorsak Türkiye ve birçok sosyal devlet gibi dar gelirlinin hayatını kolaylaştıracak, alım gücünü artıracak bazı tedbirler almamız gerektiğini ifade etti. Şafaklı, Dar gelirli vatandaşların yaşamına dokunacak katkıların ve yaşamını kolaylaştıracak adımların atılması gerektiğine dikkat çekerek, bu dokunuşların veya adımların atılmadığı sürece asgari ücretli dar gelirli vatandaşların daha da zora düşeceğini sözlerine ekledi.
“Yükseliş devam edecek”
Dövizin yükselişinin önümüzdeki süreçte devam edeceğini vurgulayan Şafaklı, Piyasaların Türkiye’deki yeni hükümet oluşumunu da tam algılayamamasının da yükselişe neden olduğunu belirtti. Uluslararası derecelendirme şirketlerinin Türkiye ekonomisi ile ilgili olumsuz görüş vermelerinin ve faiz artırımına gitmemesinin yatırımcıları piyasadan uzaklaştırdığını söyleyen Şafaklı, siyasi iktidarsızlığın ve siyasi risklerin artma göstergesinin de yabancı yatırımcıyı ürküttüğünü ifade etti. Yabancı yatırımcı üzerindeki diğer bir etkenin dış dünyanın Türkiye ekonomisine bakış acısı olduğuna dikkat çeken Şafaklı, bu saydıklarının hepsinin döviz ve enflasyonu artırdığını kaydetti.
