Kredi Kartları Ve Banka Kartları İle İlgili Yasa Tasarısı geçtiğimiz hafta KKTC Cumhuriyet Meclisi, Ekonomi, Bütçe ve Plan Komitesi’nde oy birliği ile geçerek genel kurula gönderildi. Kasım ayı içinde genel kuruldan geçmesi bekleniyor.
Bahse konu tasarı, banka kartları ve kredi kartlarının çıkarılması ve kullanılmasına ilişkin usul ve esasları, üye iş yerleri ile yapılacak olan anlaşmaların usul ve esaslarını, mevcut banka kartı ve kredi kartlarına yeni getirilmiş olan kuralların ne şekilde uygulanacağına, kredi kartlarının gecikme faiz oranları ve akdi faiz oranlarının Merkez Bankası tarafından ne şekilde belirleneceğinin düzenlenmesini hayata geçirmeyi amaçlıyor.
Kredi kartlarının oldukça yaygın kullandığı ülkemizde kredi ve banka kartları ile ilgili olarak ilk kez bir yasa uygulamaya girecek. Kayıt dışı ekonomi ile mücadelede, kredi kartı kullanımının artması nakit harcamalara göre daha fazla katkı yapacaktır.
Kredi Kartları ve Banka Kartları Yasa Tasarısı’nın içeriğiyle ilgili olarak ana hatlarıyla bazı bilgileri paylaşmak istiyorum.
-Yasa, yürürlüğe girdikten sonra, bankalar müşterilerine yıllık aidatı olmayan bir kredi kartı sunmak mecburiyetinde olacaklardır.
-İlk defa kredi kartı alacak kişiler için toplam kredi kartı limiti ilk yıl için kişinin aylık ortalama net gelirinin 2 katından, sonraki yıllar için ise 4 katından fazla olmayacaktır. Kişinin geliri tespit edilmezse toplam limit asgari ücreti aşamayacaktır. Yasa uygulamaya geçmeden önceki dönemde, kişilerin belirlenen limitlerinde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Kart sahibinin talebiyle verilecek ek kartların limiti de, ana kartın limitini aşmayacaktır. Ayrıca, kredi kartı limitleri kişilerin ekonomik ve sosyal durumlarına göre de belirlenebilecektir.
-Kredi kartının asgari ödemesini 2 ay yapmayanın kartı dondurulacak, yine ödenmezse kart iptal edilecektir. Borcun tamamı ödenmediği takdirde kişiye yeni kart verilmeyecektir.
-Mal ve hizmet alımlarında taksit sayıları ve asgari ödeme tutarlarının ne olacağı Merkez Bankası’nın görüşü alınarak yapılacak bir tüzükle belirlenecektir.
– Bir yıl içinde en fazla 3 defa dönem borcunun %50’sinin altında ödeme yapılırsa, dönem borcunun tümü ödenmediği takdirde kart limiti artırılmayacak ve nakit çekime izin verilmeyecektir. Ayrıca, bankalar, kullanıcı talep etmediği takdirde, kendi başına kart limitlerini artıramayacaktır.
-Tasarıya göre, hiçbir şekilde bileşik faiz uygulanmayacak, akdi faiz (dönem borcuna asgari ödeme tutarı veya üstünde ödeme yapılırsa, kalan bakiyeye uygulanan faiz) ve gecikme faizi (asgari ödemenin altında ödeme yapıldığında uygulanacak faiz) dışında kullanıcıdan hiçbir faiz talep edilmeyecektir.
-Tasarı yasallaşırsa, faiz oranları TL için, ticari reeskont kredi faiz oranının azami 2.5 katını, dövizde 3 katını aşamayacaktır. Böylece şu anda uygulanan faiz oranları yarıya yakın azalacaktır.
-İş yerleri, kredi kartı ve banka kartı kullanıcılardan yaptıkları işlemlerden dolayı komisyon v.b ilave bir ödeme talep edemeyeceklerdir.
-Yasa tasarısında belirlenen yükümlülüklere uyulmazsa, hem bankalara hem de üye işyerlerine yaptırım gücü yüksek, ağır idari ve adli cezalar uygulanabilecektir.
Sonuç olarak, KKTC’de yoğun olarak kullanılan kredi kartlarında yaşanılan sorunların çözülmesi ve mağduriyet yaşanmaması için yasal mevzuatın hayata geçmesi elzemdir. Kredi kartı borçlarının daha da artmaması için, yasa süratle yürürlüğe girmeli, kişilerin gelirlerinin çok üstünde limitlerle birçok kredi kartına sahip olup, hesapsız harcama yapmaları ve borç batağına girmeleri engellenmelidir. Kredi kartı borçlarının 350 milyon TL’yi aştığı bir ortamda, ülkemizde bu hususta sıkı bir denetim mekanizması kurmak ve kart kullanımına disiplin getirmek noktasında, yeni yasa önemli bir eksikliği giderecektir.
