Venezuela Devlet Başkanı Maduro, muhalefet lideri Guaido’yu “geçici devlet başkanı” olarak tanıyan ABD ile diplomatik ilişkileri kestiklerini açıkladı. Bu kararı tanımayan ABD ise petrol yaptırımını gündemine aldı.
Venezuela’da Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun kendisini “geçici devlet başkanı” ilan etmesinin ardından yaşanan süreçte Maduro hükümeti ile Washington arasındaki gerilim tırmanıyor.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Guaido’yu “geçici devlet başkanı” olarak tanıyan Washington ile tüm diplomatik ilişkileri kestiklerini açıklayarak ABD’li diplomatlara ülkeyi terk etmeleri için 72 saat verdi.
Pompeo: Maduro rejimini tanımıyoruz
Bunun üzerine bir açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo “ABD, Maduro rejimini Venezuela hükümeti olarak tanımamaktadır. Bu nedenle ABD’ye göre eski devlet başkanı Nicolas Maduro’nun diplomatik ilişkileri kesmek için yasal yetkisi yok” ifadesini kullandı.
“ABD, Venezuela ile ilişkilerini, misyonumuzu Venezuela’da kalmaya davet eden geçici devlet başkanı Guaido’nun hükümeti aracılığıyla sürdürecek” açıklamasında bulunan Pompeo, ABD’li diplomatların bu ülkeden ayrılmayı planlamadığını söyledi.
Pompeo, Venezuela ordusu ve güvenlik güçlerini de “tüm Venezuelalıların yanı sıra Venezuela’daki ABD ve diğer ülke vatandaşlarını da korumaya devam etmeye” çağırdı. Pompeo ayrıca, ABD’nin, Amerikan diplomatik misyonunun güvenliğinin “tehlikeye atılması” durumunda sorumluların cezalandırılması için “uygun” adımları atacağını sözlerine ekledi.
ABD’den yaptırım uyarısı
Washington’ın Guaido’yu “geçici devlet başkanı” olarak tanıdığını açıklayan ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela ordusu tarafından desteklenen sosyalist Maduro hükümetini “gayrimeşru” diye tanımlamıştı. Trump, ABD’nin Venezuela’ya yönelik herhangi bir askeri müdahalede bulunmayı düşünüp düşünmediğine dair soruya ise “Hiçbir şey düşünmüyoruz ama tüm seçenekler masada” yanıtını vermişti.
Reuters’a konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili ise Venezuela’nın petrol ve altın sektörlerine yönelik yaptırımlar uygulanabileceği uyarısında bulundu.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkili, “Venezuela Ulusal Meclisi üyelerine ya da diğer meşru hükümet yetkililerine zarar vermeyi seçerlerse” ABD’nin bu yaptırımların yanı sıra başka önlemler de alabileceğini söyledi. Ancak yetkili bu adımların ne olacağını belirtmedi.
Reuters’a bilgi veren kaynaklar, Trump yönetiminin, petrol yaptırımını bu hafta içinde uygulayabileceğini söyledi.
Avrupa Birliği ve Latin Amerika ülkelerinden Guaido’ya destek
ABD’nin yanı sıra aralarında Brezilya, Arjantin, Kolombiya ve Kanada’nın da bulunduğu 10’dan fazla ülke de Guaido hükümetini tanıdığını açıkladı. Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Tusk, “Umarım tüm Avrupa Venezuela’daki demokratik güçlere destek verir. Maduro’nun aksine Ulusal Meclis ve Juan Guaido, Venezuela vatandaşlarının verdiği demokratik yetkiye sahip” dedi.
Meksika ve Küba ise Maduro’ya destek verdi.
Erdoğan’dan Maduro’ya destek
Maduro’ya desteğini bildiren liderlerden biri de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Erdoğan’ın Maduro’yu arayarak “Maduro kardeşim! Dik dur, yanındayız” dediğini aktardı.
Kalın, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanımız, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu arayarak Türkiye’nin desteğini ifade etti ve ‘Maduro kardeşim! Dik dur, yanındayız’ dedi. Türkiye, Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın liderliğinde bütün darbe girişimlerine karşı ilkeli duruşunu koruyacaktır” ifadesini kullandı. Kalın, mesajında “#WeAreMADURO” (Maduro’yuz) etiketine de yer verdi.
Çavuşoğlu: Kaosa yol açabilir
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise bir televizyon kanalında yaptığı açıklamada, Maduro’nun seçimle göreve gelmiş bir başkan olduğunu belirterek Guaido’nun kendisini “de facto olarak başkan ilan etmesinin çok garip bir durum” olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, “Yani burada başkan nasıl olunur belli. Bazı ülkeler de bunu tanıdı. Şimdi bu esasen bir kaosa yol açabilir” diye ekledi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Son zamanlarda özellikle bazı Latin Amerika ülkeleri ve ABD sürekli Venezuela’nın içişlerine karışmıştır” dedi.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik de hiçbir ülkenin Venezuela’ya ya da bir başka ülkeye devlet başkanı atayamayacağını söyledi. Çelik, attığı tweette “bu eylem, gayrı meşru bir eylemdir” ifadelerini kullandı.
Rusya: ABD’nin yaklaşımı katliama neden olabilir
Interfax Haber Ajansı’na konuşan Rusya Meclis Başkanı Vyacheslav Volodin Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun zorla görevden alınmasının illegal olduğunu ifade etti.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov ise ABD’yi Venezuela’ya askeri bir müdahalede bulunmama hususunda uyardı. Ryabkov, “Böyle bir adım Latin Amerika’daki kalkınma modelini temelden sarsacak bir felakete yol açar” dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada ABD’nin muhalefet liderini devlet başkanı olarak tanımasının Venezuela’da kanunsuzluğa ve katliama neden olabileceği vurgulandı. “Venezuela’daki olaylar tehlikeli bir noktaya geliyor” ifadesine yer verilirken Amerika Birleşik Devletleri uluslararası hukuk kurallarını çiğnemekle suçlandı.
Çin: Venezuela’ya dış müdahale karşıyız
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua, başkent Pekin’de basın toplantısı düzenledi. Venezuela’daki mevcut gelişmeleri takip ettiklerini kaydeden Hua, tarafları mantıklı ve soğukkanlı hareket etmeye çağırdı. Hua, “Çin tarafı, Venezuela hükümetinin ülkenin ulusal egemenlik, bağımsızlık ve istikrarını korumaya yönelik çabalarını destekliyor, Venezuela’ya dış müdahale karşı çıkıyor.” ifadelerini kullandı.
Moskova üzerinden Venezuela’ya giden özel Türk uçağı Maduro için mi?
Türkiye’de kayıtlı (TC-TTC) uzun menzilli bir özel uçağın Rusya’dan havalanarak siyasi kaos yaşanan Venezuela’ya indiği saptandı.
Flight Aware uygulamasında görülen Gulfstream G550 tipi uçağın önce 22 Ocak’ta İstanbul Atatürk Havalimanı’ndan kalkarak Moskova’nın Vnukovo havalimanına indiği 23 Ocak’ta da Moskova’dan kalkarak Venezuela’nın Uluslarası Simon Bolivar havalimanına gittiği anlaşıldı.
Latin Amerikalı gazeteci: Birini almaya mı geldiniz?
Bu durum uçağın, Maduro hükümetini destekleyen Rusya ve Türkiye’nin gerekirse Nicolas Maduro’yu Venezuela dışına çıkarmak için mi yollandığı sorusunu gündeme taşıdı. Uçağın indiğini sosyal medyadan duyuran Latin Amerikalı gazeteci Federico Black, Twitter mesajında, “Birini almaya mı geldiniz” sorusunu yöneltti.
Türkiye’de TC-TTC tescil kodu ile kayıtlı olduğu görülen Gulfstream G550, çok seyahat eden kişiler düşünülerek tasarlanmış özel bir uçak. 12 bin 501 kilometre menzil ve saatte 944 kilometre hıza sahip. New York ile Tokyo arasında her türlü hava koşulunda yakıt ikmali yapmadan uçabiliyor. İhtiyaca göre 14-18 koltuk kapasitesine sahip olan uçak, büyük gövdeli jet sınıfında değerlendiriliyor.
Aynı tip özel uçak 2010 yılında o dönem başbakanlık görevi yapan Recep Tayyip Erdoğan ve Genel Kurmay Başkanlığı için birer adet satın alınmıştı.
