“Fellah” sözcüğü, Türk Dil Kurumu’na göre “çiftçi, Mısır köylüsü” anlamını taşır.
Fellah, başka kaynaklarda “ayak işleri yapan, önemsiz ve değersiz işlerde çalışanlara” denirmiş.
Sözcük Türk halk kültüründe çeşitli evreler geçirdi ve bu sefer Araplara yönelik aşağılayıcı bir anlam kazandı hatta ırkçı bir içeriğe büründü…
Eskilerin sıklıkla kullandıkları “ne diyeyim Allah’a don giydirdi fellaha” deyimini hatırlayanlar olabilir.
Bu söz, Arapları ne kadar aşağılasa da, Araplarla ilgili olmayan konularda da kullanılıyordu.
Sözgelimi hiçbir varlığı olmayan bir kimsenin birdenbire varlık içinde yüzüyor olması karşısında kullanıldığı gibi.
Yine de bir Arap işitse, doğrusu öfkeden kudurabilir hani kendi kimliklerinin nerelerde ne için kullandığını gördükçe…
…
E, Türkler için de çok şey söyleniyordu Osmanlı döneminde.
Osmanlılar Türk’ü aşağılık bir mahluk olarak görüyorlar ve asla devletin herhangi bir yerine almıyorlardı…
…
Fellah sözcüğü başka bir kaynakta “fotoğrafın negatifi” anlamını taşıyor.
Yani Arap.
Türklerin “Arap” adını birçok yerde sıfat olarak kullandıkları bilinir.
“Arapsaçı”, “Arap’ın yalellisi” gibi.
Bir mesele içinden çıkılmaz hale geldiğinde meselenin “Arapsaçı” na döndüğü söylenir.
Aynı şekilde bir mesele çok uzayıp giderse, buna da “Arap’ın yalellisi” yakıştırması yapılır.
Kıbrıslı Türklerin bitmeyen meseleler için “Evkafın su meselesi” yakıştırması yaptığı gibi.
“Evkafın su meselesi” yakıştırması ile “Arap’ın yalellisi” yakıştırması aynı anlamları içeriyor…
…
Öte yandan Kıbrıs’ta erkek çocuğu birazcık koyu esmer renge sahip olsa o küçük çocuk “Arapçık” olarak sevilirdi.
Burada diğerlerinin aksine “Arap”a bir sempati olsa gerek…
…
“Ne diyeyim Allah’a don giydirdi fellaha” deyimi üzerinde fazla durmakta yarar yoktur çünkü öyle don uzmanları vardır ki, onlar devreye girince mesele maksadının çok ötesine taşar…
…
Arap çiftçileri ile Mısır köylülerine atfen verilen ismin yer aldığı deyim en çok ganimet döneminde işitilirdi.
Hiçbir şeyi yokken birdenbire çok şeye sahip olan zenginler için söylenebilirdi pek ala…
Hiç beklenmedik insanların yüksek makam sahibi olmaları karşısında da kullanılırdı; hiç varlık göstermemesine rağmen birdenbire siyasete atılıp yıldızı parlayanlar için de.
Hani fellah sözcüğünün yerine başka bir sözcük ikame edilebilseydi deyim ırkçılık veya hor görme ya da aşağılama ayıbından kurtulacak ama her deyimin, her sözün altında onu oluşturan nedenler olsa gererek ki bunların zamanımızla ilgisi yoktur…
…
Bu arada,
Nobel ödüllü Orhan Pamuk’a önce “terörist” denmesi, sonra bundan tornistan edilmeye çalışılması, sonra da yok o değil aslında Can Dündar kastediliyor gibi tartışmaların sürüp gitmesi,
Bu konuda meseleyi “Arapsaçı” na döndürmüştür.
Ne diyeyim Allah’a…
