KKTC Yükseköğrenim Stratejik Planlama Çalıştayı Lefkoşa’da Golden Tulip Otel’de başladı.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan çalıştayın açılış konuşmalarını Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Tufan Erhürman, Mili Eğitim ve Kültür Bakanı Cemal Özyiğit, Sağlık Bakanı Filiz Besim, UBP milletvekili Özdemir Berova ve YÖDAK Başkanı Prof. Dr. Akile Büke yaptı.
ÖZYİĞİT: “EĞİTİM BUGÜN YAZ-BOZ TAHTASINDA İSE HÜKÜMETE GÖRE BAKANA GÖRE ALINAN KARARLARIN ÖNEMLİ ETKİSİ VAR”
Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Cemal Özyiğit, eğitim alanı bugün tartışılıyorsa,yaz-boztahtasındaysa, bunda hükümet ve hatta bakana göre alınan kararların büyük etkisi olduğunu, bunun değiştirilmesi gerektiğini söyledi.
Özyiğit, KKTC Yükseköğrenim Stratejik Planlama Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, ülkenin gerçek nüfusunun bilinmediğini ancak mevcut verilere göre her dört kişiden birinin öğrenci olduğunu, bunun çok büyük önem arz ettiğini kaydetti.
Cemal Özyiğit, bugün eğitimin ekonomik getiri açısından turizmin önüne geçtiğini, bazı kentlerde yaşanan ciddi gelişimlerin üniversitelere bağlı olduğunu ifade etti.
Yükseköğretimin nereye doğru gittiğinin tartışılması gerektiğini dile getiren Özyiğit, eğitim veren 16 üniversite bulunduğunu, 16 üniversite için de başvuru işlemlerinin devam ettiğini, 2018-2019 eğitim yılında üç tanesinin eğitime başlayacağını, pek çok üniversite açma ön izni için de başvuru bulunduğunu, bunların artık açık yüreklilikle konuşulması gerektiğini belirtti.
“Bu sürecin sonunda nasıl bir insan dokusuna ulaşmak istiyoruz “ noktasının da konuşulması gerektiğini kaydeden Özyiğit, eğitimde günübirlik planlamalarla bir yere varılamayacağını, “eğitim bugün yaz boz tahtasında ise, hükümete göre, bakana göre alınan kararların önemli etkisi bulunduğunu”, bunun geride bırakılması gerektiğini, bu açıdan Çalıştayın önemli olduğunu söyledi.
TC’den öğrencilerin ÖSYM ile gelmekte olduğunu, gelecek yıldan itibaren 32 bin öğrencinin Öğrenci Kayıt Kabul Tüzüğü ile geleceğini kaydeden Özyiğit, yerli öğrencilerin çoğunun ise tesadüfi olarak üniversitelere yerleştirildiğini söyledi.
Özyiğit, “Hiç alakası olmayan bir şekilde ister klasik ister kolej çıkışlı olsun, üniversite sınavına katılıp bir bölüme yerleşen öğrenciler var. Ne aldığı lise eğitimi ve de meslek eğitimi ile alakası olan başka bir dala kayıt oluyor. Bu çerçeveden bakıldığında eğitimimizin okul öncesinden en üst seviyeye kadar planlanması kaçınılmazdır” dedi.
Ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda doğru yönlendirmeler yapılması gerektiğini ifade eden Özyiğit, ortaokul döneminin çok önemli olduğunu, orta bir ve orta ikide kırıklar olmasına rağmen sınıf geçirilen öğrencilerin orta üç ve lisede çok sıkıntılar ile karşılaşabildiğini kaydetti.
Özyiğit, “Ortaokul ilgi ve yeteneklerinin açığa çıktığı ve yönlendirilmesi gereken noktadır, ortaokula bu güne kadar arada kalan üç sene olarak bakılıyordu. Öyle değil, en fazla önem vermemiz gereken noktadır, o nedenle objektif kriterler içeren ölçüler kullanılması gerekiyor” dedi.
AKINCI: “EĞİTİMDE NİTELİK, SAYIDAN ÇOK DAHA ÖNEMLİ”
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, eğitimde niteliğin, sayıdan çok daha önemli olduğuna işaret ederek, yükseköğrenimin çok ciddi kriterlere bağlanması gerektiğini belirtti.
Akıncı, KKTC Yükseköğrenim Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, önceki yönetimin 8 ay dahi toplantı yapmadığı YÖDAK’ta mevcut başkan ve üyelerini bir buçuk yılda gerçekleştirdiği çalışmalardan dolayı tebrik etti.
Yükseköğrenim için geçmişte 45 bin hedef konulduğunu ancak daha sonra öğrenci sayısının 101 bine çıkarıldığına işaret eden Akıncı, eğitimde “niteliğin”, “sayıdan” çok daha önemli olduğunu ve her zaman bu görüşü savunduğunu ifade etti.
Akıncı, “(Yükseköğrenim) Çok ciddi kriterlere bağlanmalı, kalite ön planda olmalı, planlamayı çok sağlıklı bir şekilde yapmamız gerekiyor ve artık bu yanlış gidişe dur dememiz gerekiyor” dedi.
YÖDAK’ın özerkliğinin önemli olduğuna işaret eden Akıncı, YÖDAK’ın geçmişte Cumhurbaşkanlığı ile daha yakın bir ilişkisi bulunduğunu ancak o dönemin hükümeti tarafından bunun değiştirildiğini belirtti. Akıncı, Cumhurbaşkanlığı-hükümet yarıştırması içerisinde olamadığını söyledi.
“GÜNLÜK SİYASETİN BİR PARÇASI HALİNE GETİRİLMESİNE HAYIR”
Cumhurbaşkanı Akıncı, “Cumhurbaşkanı ile olan ilişkilerinden koparılıp yeni bir ilişki sistemine bağlanacaksa YÖDAK gibi bir kurum, daha özerk bir yapılanmaya yönelecekse sonuna kadar evet ama günlük siyasetin bir parçası haline getirilecekse sonuna kadar hayır” dedi.
YENİ BİR MEKAN
YÖDAK’ın mekanındaki sıkıntılara da değinen Akıncı, YÖDAK’a yakışan bir mekan yaratılması gerektiğini ifade etti.
TOZLU RAFLARDA BIRAKILMASIN
Yabancı öğrencilerin ülkede bazı farklı ilişkiler içerisine girebildiğini, bunun da çok ciddi bir şekilde masaya yatırılması gerektiğini kaydeden Akıncı, yapılan çalıştayların tozlu raflara bırakılmasının genel bir hastalık olduğundan, yapılanların yaşama geçirtme alışkanlığı edinmek gerektiğini söyledi.
ERHÜRMAN: “ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL İÇİN PLANLAMA YAPILMALI VE STRATEJİ BELİRLENMELİ”
Başbakan Tufan Erhürman, planlamanın önemine vurgu yaptığı konuşmasında hükümetin ve hiçbir kurumun ülkede 2017-18 yılında 16 üniversite ve 100 bin öğrenci olacağı yönünde bir çalışma ve planlama yapmadığını bunun sonucunda da bugün farklı alanlarda sorunlar yaşandığını belirtti.
Erhürman, 10 yıl sonra aynı sıkıntıların yaşanmaması adına bugün yapılacak çalıştayın çok önemli olduğunu söyleyerek, yüksek öğretimde 10 yıl sonraya ilişkin planlama yapılması ve strateji belirlenmesi, hangi noktada bulunulacağını, nerede olunacağının planlanması gerektiğini kaydetti.
“Önceden planlama yapılsaydı, toplu taşımacılık, çok kültürlülük, sağlık, çalışma yaşamı konusunda bu kadar hazırlıksız yakalanmazdık. 100 bin öğrencinin 30 bini üçüncü ülkelerden gelenler yani ana dilleri Türkçe değil, kültürleri farklı. Bundan dolayı yaşanan sorunlarda maalesef ırkçılığa yaklaşan tepkiler vermeye başladık. Bu çok tehlikeli bir şeydir” diyen Erhürman, çalıştayın bu noktada çok önemli olduğunu, yüksek öğretimin stratejik planlamasına ciddi vakit ayırması gerektiğini belirtti.
Üniversitelerin bir kısmının bilişim, teknoloji gibi alanlarda uluslararası platformlarda kendini gösterdiğini, bunun mutluluk verici olduğunu dile getiren Erhürman, kültür sanat alanlarında da bunun sağlanmasının önemli olduğunu kaydetti.
Üniversitelerde yaklaşık 3-4 bin öğretim üyesi bulunduğuna işaret eden Erhürman, öğretim üyelerini ülke yönetim sistematiğine katmak, deneyim ve bilgilerinden yararlanmak, ülke sorunlarıyla ilgili de üretim yapmalarını sağlamak gerektiğini söyledi.
Başbakan olarak üniversite sayılarının artmasının yasaklanmasına sıcak bakmadığını dile getiren Erhürman, yasaklamak yerine kalite standardını yükseltmek, kriterler koyarak ve bu kriterlere ulaşmayanların kapatılma riskini hissetmesini sağlamak gerektiğini belirtti.
YÖDAK ile ilgili sorunların çözülmesi için attıkları adımlara değinen Erhürman, yasal düzenlemelerin ve sıkıntıların giderilmesi yönünde hızla, eldeki olanakların el verdiği oranda çalışmalar yapacaklarını kaydetti.
BESİM: “ÜNİVERSİTEYE GİRİŞLERDE MERKEZİ SINAV OLMALI”
Sağlık Bakanı Filiz Besim, ülkede kuralsız, yasasız, keyfi kararlarla açılmış üniversiteler nedeniyle bugün bir “mezun enflasyonu yaşandığını”, üniversite mezunu işsiz gençlerin zor durumda olduğunu, iş bulamadıklarını söyledi.
Ekonomik girdi, kaliteli eğitim çelişkisi nedeniyle atılması gereken adımların zamanında atılamadığını dile getiren Besim, “Mezunlar ordusu yarattık, gençler mezun oluyor, iş bulamıyor. Kaliteli eğitim alamadıklarından kendine güven sıkıntısı yaşıyorlar” dedi.
Üniversiteye girişlerde merkezi sınav olması gerektiğini söyleyen Besim, YÖDAK’ın ciddi şekilde denetim yapması, disipline etmesi gerektiğini, bunu yapabilmesi içinde yasasının güncellenerek çağdaş hale gelmesine ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Eczacılık, diş hekimliği, fizyoterapist, diyetisyen, psikoloji gibi birçok branşta çok fazla mezun öğrenci bulunduğuna işaret eden Besim, bu bölümlerin KKTC vatandaşlarına açılmaması gerektiğini ancak bunun başarılamadığını belirtti.
Paramedikal bölümlerde staj ve pratik alanlarında ciddi sıkıntılar yaşandığını dile getiren Besim, KKTC vatandaşlarının daha ölçülenilir ve doğru stajlardan geçmesinin önemli olduğunu kaydetti.
BEROVA: “YÜKSEK ÖĞRETİM ÜLKE EKONOMİSİNE 700 MİLYON DOLARLIK KATKI YAPTI”
Ulusal Birlik Partisi (UBP) Milletvekili Özdemir Berova, yükseköğretim alanının UBP ve tüm ülke için üzerinde titizlikle durulması gereken olguların başında geldiğini, 2016-17 verilerine göre alanın ülke ekonomisine 700 milyon dolarlık katkı yaptığını belirtti.
YÖDAK’ın yüksek öğretim için önemine vurgu yapan Berova, teşkilat yapısının geliştirilmesi gerektiğini söyledi.
Berova, 2015 yılında düzenlenen yüksek öğretim çalıştayına değinerek, alınan kararlar, yapılan çalışmalar ve uygulamalar hakkında bilgi verdi.
Öğrenci seçme sınavlarıyla ilgili görüşlerini dile getiren Berova, taban yeterlilik sınavı ile öğrenci seçiminin doğru yöntem olduğunu kaydetti.
BÜKE: “MEVCUT DURUMUN SÜRDÜRÜLEBİLİR OLMADIĞINI DÜŞÜNÜYORUZ”
YÖDAK Başkanı Prof. Dr. Akile Büke, yükseköğrenimdeki mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını belirterek, “Büyük emeklerle önemli aşamaya gelen KKTC yükseköğrenimin tehdit altında olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Yeni üniversite açma sürecinde ihtiyaç planlaması, başvuruyla ilgili güvenlik soruşturması ve mali yeterlilik soruşturması yapılması gerektiğini belirten Büke, kurulacak olan sistemin kolay bozulmayacak, hükümet politikası ötesinde devlet politikası olması gerektiğini ifade etti.
Büke, YÖDAK ve Türkiye Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Ofisi işbirliğinde düzenlenen KKTC Yükseköğrenim Stratejik Planlama Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, 4 bin 529 öğretim üyesinin görev yaptığı 16 üniversitede 55 bin’i Türkiye, 13 bini KKTC uyruklu olmak üzere toplam 101 bin öğrencinin eğitim aldığını ifade etti. Büke, 14 yeni üniversitenin başvuru işlemlerinin devam ettiğini ve bunların bazılarının gelecek öğretim döneminde eğitime başlamayı istediğini kaydetti.
Akile Büke, amaçlarının “Tüm paydaşlarla birlikte üretilen, içselleştirilen, kararlılıkla uygulanan, gerek görüldüğünde değiştirilebilen, KKTC yükseköğrenimine önderlik niteliğinde olacak stratejik plan oluşturmak” olduğunu kaydetti.
DIŞ DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON BAĞIMSIZ OLMALI
YÖDAK Başkanı Büke, YÖDAK’ın her ne kadar planlama, denetleme ve koordinasyon yapan bir kurum olarak görünmesine rağmen yükseköğrenimde yaşanan sorunların plansızlıktan kaynaklandığını belirtti.
Büke, koordinasyonun planlama ve denetlemeyi içermesi, dış değerlendirme ve akreditasyonun ise tamamen bağımsız olması gerektiğini söyledi.
YÖDAK’ın güçlendirilmesinin, yapılacak çalıştay sonucunda ortaya çıkacağına inandığını kaydeden Büke, bu konuda hükümetin düşüncesinin ne olduğunun da önemli olduğunu kaydetti.
PERSONEL SIKINTISI
YÖDAK’ta personel sıkıntısı yaşandığını ve acilen 30 kişi alınması gerektiğini belirten Büke, var olan üye ve personel sayısıyla çalışmaların yürütülmesinin çok zor olduğunu kaydetti.
Mevcut sistemde yükseköğretim kurumu açma ve kapama kararının Milli Eğitim Bakanlığı’nın uhdesinde olduğunu ifade eden Büke, önerdikleri değişiklik yasasında, ön değerlendirme kurulu ve açma kapamada meclise yetki verilmesinin bulunduğunu ifade etti.
Büke, üniversite sayısı ve yeni üniversite açılmasıyla ilgili olarak “Mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını düşünüyoruz. Büyük emeklerle önemli aşamaya gelen KKTC Yükseköğrenimin alanının tehdit altında olduğunu düşünüyoruz” dedi. Büke, bu konuda bazı çalışmaların başlatıldığını da ifade etti.
Yeni üniversite açma sürecinde ihtiyaç planlaması, başvuruyla ilgili güvenlik soruşturulması ve mali yeterlilik soruşturması yapılması gerektiğini belirten Büke, kurulacak olan sistemin kolay bozulmayacak, hükümet politikası ötesinde devlet politikası olması gerektiğini ifade etti.
