1570’lerde Osmanlılarla Venedikliler arasında sürgit eden savaşlar neticesinde her iki tarafın elinde esirler bulunuyordu.
Eğriboz Paşası Salih Paşazade Mehmet de Venediklilerin elinde bulunan esirlerin en önemlilerinden biriydi.
Denildiğine göre Mehmet Paşa İtalyancayı çok iyi konuşuyor, Avrupalıların görgü ve geleneklerini gayet iyi biliyordu.
Bir gün Venedik komutanlarından Colonni esirleri ziyaret ederken Mehmet Paşa’yla arasında şöyle bir diyalog geçer.
Colloni: “Hıristiyan esirlere çok barbarca ve zalimce davranan sizler, bizden insanlık neymiş öğrenin.”
Mehmet Paşa: Your Excellency (Ekselansları) bizim cehaletimizi lütfedip affetsinler, çünkü biz henüz Hıristiyan okullarında okumadığımızdan, şimdiye kadar sadece esir almayı biliyorduk.” (Antonio Maria Graziani, Kıbrıs Savaşı 1570-1571, s. 140).
…
Anlaşılıyor ki imparatorlukların, iktidarların elde ettikleri güç, çeşitli alışkanlıkları da beraberinde getiriyor!
Her girdiği savaşı kazanan kimi imparatorluklar belirli bir müddet yenilgiyi unutmuş olabiliyorlardı.
Roma ve Osmanlı imparatorlukları gibi.
Bu güç elde etme üstünlüğü siyasete, hatta tutum ve davranışlara kadar yansıyabiliyordu.
Mehmet Paşa’nın “şimdiye kadar esir almayı bilmiyorduk” şeklindeki tutumu gibi.
Gerçekten de durum böyle olabilir, her savaşı kazanabilirlerdi ama bir yenilgi karşında ne yapacaklarını, nasıl davranacaklarını şaşırıyorlardı…
…
Değişen tüm koşullara rağmen günümüzde bile durum böyledir denebilir birçok ülke için…
…
Amerika başkanı Trump, Türkiye’de hapiste olan papazın ülkesine geri dönmesini sağladığında “İşte Amerika mucizesi” demişti!
Amerikan gücünün ülke başkanına verdiği tutum bu!
…
Bu çerçevede İstanbul’daki seçimlere göz atalım:
Birçok yorumcu, imamların seçim kaybetmeye alışık olmadığından söz ediyorlar.
20 yıldır her girdikleri seçimi kazanıyorlar; yenilgi duygusundan uzak yaşıyorlar.
Bu açıdan başimamın “14 bin oyla seçimi kazandım demeye kimsenin hakkı yoktur” demesi, güç zehirlenmesine uğrayan birinin tutumunu göstermiyor mu?
Eğriboz paşası Mehmet Paşa’nın sözleri hangi duygudan kaynaklanıyorsa, bu da öyle.
Öte yandan Trump’ın tutumu ile Erdoğan’ın tutumu arasında benzerlik yok mu?
Trump “Amerikan mucizesi” derken buna Tanrısal bir anlam vermeye çalışıyor ve bununla övünüyor.
Erdoğan, “kutsal dava”, “kutsal yürüyüş” dediği yolda elde edilen gücü gerçekten de “kutsal” görüyor ve bu gücün sarsılmasını düşünemiyor bile!
…
Bunlar tuhaf şeyler ama oluyor…
