Endonezya’nın 59 yaş üstüne yapmama kararı aldığı Çin merkezli Sinovac şirketinin aşısı CoronaVac ile ilgili konuşan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “60 yaşın üzerinde hiçbir veri yok. Bu gruba aşıyı yapmak açıkçası tamamen bir kumar! 60 yaş üstü için örneklem büyüklüğü yeterli değil” ifadelerini kullandı.
Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan Türkiye’nin satın aldığı ve önümüzdeki günlerde uygulamayı planladığı Sinovac aşısıyla ilgili “60 yaşın üzerinde hiçbir verisi yok. Bu gruba aşıyı yapmak açıkçası tamamen bir kumar” dedi.
Haber Global’de katıldığı bir programda aşıyı değerlendiren Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ceyhan, Endonezya’da öncelikli olarak 60 yaş ve üzeri kişilere Çinli şirket Sinovac’ın aşısını uygulamama kararını doğru bulduğunu belirtti.
‘Güvenilirlik’ vurgusu
Aşının 60 yaş üstü verisinin olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Ceyhan, şöyle devam etti:
• Aşılamayı başka türlü uygulama şemalarına bakarak ayarlamak güvenilir değil. Aşılar arasındaki doz aralığında da aynı şey söz konusu. Sinovac’ın ürettiği aşının bütün çalışmaları 18 ve 60 yaş arasında yapılıyor. Türkiye’de de böyle, Endonezya’da da… Çin’in sonuçları açıklaması lazım fakat Çin ısrarla hangi tarihte açıklayacağını söylemedi.
• Elimizde bizim 18-60 yaş arasında sadece Türkiye’de 1322 vaka veriye dayanarak karar veriliyor. Bu rakam aşı için ancak Faz-2 denilebilecek bir rakam. 7 bin 100’ün altında denek sayısı ile söylenen hiçbir lafın bilimsel güvenilirliği yok. Bu çalışmayla biz aşıya hazırlanıyoruz. ‘Acaba sonuçlar beklendiği gibi çıkmadı, onun için mi açıklanmıyor’ diye şüpheler de doğuyor.
• 60 yaşın üzerinde hiçbir verisi yok bunun. Bu gruba bu aşıyı yapmak açıkçası tamamen bir kumar. ‘Tutarsa tutar’ diye düşünülebilir. Sadece tek başına Çin aşısı alan biz varız. Çin’in bile ikisi hazır, biri de devam eden üç aşısı var. Buna rağmen Çin, diğer ülkelerde üretilen aşılardan da ısmarladı kendisine.
Endonezya 59 yaş üstüne yapmayacak
Sinovac aşısı ile ilgili 60 yaş üstünde Faz3 çalışmaları yapılmadığı ve herhangi bir veri olmadığı için Endonezya, 59 yaş üstüne bu aşıyı yapmama kararı almıştı.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan şöyle konuştu:
• Aslında Endonezya’nın yaptığı son derece doğru. Çünkü aşılamayı tahminler üzerine başka yaş gruplarındaki verilere bakarak, başka türlü uygulamalara bakarak ayarlamak bilimsel değil, güvenilir de değil. Aynı şey aşılar arasındaki doz aralığında da söz konusu.
• Sinovac şirketinin ürettiği CoronaVac aşısının bütün çalışmaları 18 ile 60 yaş arasında yapıldı. Türkiye’de de böyle, Brezilya’da da, Endonezya’da da.
Çin halen açıklamadı
• Veriler Çin’de olduğu için açıklamaları lazım. Önce 11 Aralık dedi, sonra 18’ine, sonra 28’ine erteledi. En sonunda önümüzdeki yıl açıklayacağım dedi. Ve hala hangi tarihte açıklanacağı belli değil.
“60 yaş üstü için örneklem büyüklüğü yeterli değil”
• Bizim elimizde 18 – 60 yaş arasında sadece Türkiye’deki 1322 vakalık bir veriye dayanan -ki bunların bir kısmı aşı olmuş, bir kısmı plasebo- bu gruba dayanarak karar veriliyor. Ancak 1322 rakamı bir aşı çalışması için ancak Faz-2 denebilecek bir rakam. Faz-3 olabilmesi için örneklem büyüklüğü hesabı yaptım.
• Örneklem büyüklüğü şu demek: Herhangi bir çalışmanın sonuçlarının güvenilir olabilmesi için gereken minimum denek sayısı demek. Bu da 7100. Yani 7100 altında denek sayısıyla söylenen hiçbir lafın bir bilimsel anlamı ve güvenilirliği yok. Maalesef bu çalışmayla biz şimdi aşı yapmaya hazırlanıyoruz.
“Yine de yaptırırım, başka çaremiz yok!”
Buna karşın, başka çare olmadığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, şu ifadeleri kullandı:
• Kendi adıma ‘Böyle bir durumda aşılama yaptırır mıyım’ diye baktığımda ‘Yine de yaptırırım’ diyorum. Çünkü hastalık kötü seyrediyor. Bizim artık aşının etkisizliğini göze alıp bu aşıyı yaptırmak dışında çaremiz yok.
