Eğitimde buralarda değişmeyen, dokunulmayan tek şey ‘kolej’dir. Kolej illa ki devam edecek. Kolej devam ederken, koleje kimlerin nasıl seçileceği de problem olarak durmaktadır.
Kolej buralarda tercih nedenidir. Çağ nüfusu 3800 olarak kabul edilirse, 5. Sınıf öğrencilerin yarısı (yaklaşık 2000 öğrenci) her yıl kolejli olmak için yarışa girmektedir. Önümüzdeki yıl Lefkoşa TMK 150, Gazimağusa TMK 100, 19 Mayıs TMK 100, Güzelyurt TMK 75, Bekirpaşa Lisesi Kolej Sınıfı 75, Lefke Gazi Lisesi Kolej Sınıfı 25, Hala Sultan İlahiyat Koleji 120 olmak üzere toplam 645 öğrenci kolejli olacak*. Sınava girecek olan yaklaşık 2000 öğrenciden 1355’i hüsran yaşayacak ve bazıları da psikolojik travma.
Öğrencilerin yaşayacakları hüsran ve travmalar, buraların fırsat eşitliğinden yoksun eğitim sistemini yaratanların asla umurunda değil. Zaten kolej onların ve çocuklarınındır.
Kolejlere giriş bu yıl da aynı sınav sistemi ile yapılıyor. KGS-1 (%50), KGS-2 (%50) şeklinde ‘çoktan seçmeli soru’ yöntemi ile yapılacak. Bu yıl Bakanlık pandemi nedeniyle konuların daha yavaş işlenmesi nedeniyle, okulların da görüşlerini alarak sınavın kapsamını daralttı. Örneğin KGS-1 30 Ocak 2021 tarihinde yapılacak ve okulların o tarihe kadar sınav kapsamındaki derslerden hangi konularda olacağı sorulup, en geride olan okula göre sınavda derslerin kapsamı daraltılacak, diye bilgi aldık. Bu daraltma da bu yılki KGS’lerdeki tek değişiklik olacak.
Bu tür ‘Giriş Sınavları’ ne amaçla yapılır? Ölçme-Değerlendirmede giriş sınavları ‘yordama-kestirme-tahmin’ amaçlı olarak yapılır. Bunun anlamı da şudur; girilecek okulda daha önceki on yıllar boyunca giriş sınavında alınan puanlara bakılarak, en düşük hangi puanla öğrenciler ilgili okula girerse, söz konusu okuldan ‘başarılı’ bir şekilde mezun olabilecektir. Giriş sınavının amacı budur.
Kolej de ilkokuldan getirilen bilgiler ile bazı derslerdeki bilişsel davranışları yoklanarak, öğrencilerin 7 yıl sürecinde ‘kolej’ eğitimini başararak, mezun olup olamayacağı tahmin edilmeye çalışılır.
Aynı şekilde Güney Kıbrıs’taki İngiliz Okulu da (English School) giriş sınavı yapmaktadır. Türk öğrenciler giriş sınavında matematik, Türkçe ve dilden arındırılmış akıl yürütmeden sınava girmektedirler.
En ilginç nokta İngiliz Okulu’nun giriş sınavında ‘İngilizce’ yok. KKTC kolej sınavında ise Türkçe, Matematik, Fen ve Teknoloji, Sosyal Bilgiler yanında ‘İngilizce’ de var. Peki hangisi doğru? İngiliz Okul diyor ki; Biz sizin ilkokuldaki İngilizce bilginize bakarak bu okuldan 7 yıl sonra mezun olup olmayacağınızı yordayamayız, gerek de yoktur’. Ama kolej hayır diyor ilkokul İngilizceniz benim için önemli. Belirli bir düzeyde ezber İngilizce yoksa sizler bu okuldan mezun olamazsınız!
Üç yıl önce İngiliz Okulu’ndaki yeni müdür Türk ailelere okulu tanıtırken ‘Sınavda çocuklarınızdan kendi anadillerini çok iyi bilmelerini istiyoruz. Matematiği ve dilden arındırılmış akıl yürütme becerilerinin ne düzeyde olduğuna da bakacağız. İngilizce seviyeleri bizi ilgilendirmez çünkü onlara İngilizceyi biz öğreteceğiz, siz merak etmeyin o bizim işimiz’ dedi.
Evet hangisi doğru? İngiliz Okulu giriş sınavında İngilizce olmaması mı yoksa TMK giriş sınavında yer alması mı?
Canon Frank Darvall Newham’ın 1900 yılında kurduğu ve halen varlığını İngiliz özel liseleri modeline göre öğretim yapan İngiliz Okulu’nun, İngilizceyi giriş sınavında yoklamaması doğru**.
Dilden arındırılmış akıl yürütme testi öğrencilerin yaratıcı, eleştirel düşünme becerilerini test eder. İlkokuldaki ders konuları ile bağlantısı yoktur. Dolayısıyla akıl yürütme becerisi yüksek olan öğrencilerin seçilmesini sağlar.
Pandemi nedeniyle eğitimde yaşanan sıkıntılar KGS’lerde bu yıl bazı önlemler alınıp, sonraki yıllarda da kolej giriş sınavının yeniden, fırsat eşitliği bağlamında düzeltilebilmesi için bir şanstı.
Dilden arındırılmış akıl yürütme testi gibi konular giriş sınavına eklenebilirdi. İngilizce sınav kapsamından çıkarılıp, kolejin zaten asli görevi olduğu için kolejlere bırakılabilir. En ciddi önlem de konu bağlantılı çoktan seçmeli sorulardan kurtulmaktır. Konuların ne oranda ezberlendiğini ölçen sorular yerine, öğrencilerin akıl yürütme, okuduğunu açıklama, özetleme, yorumlama türündeki sorularla sınavlar yapılabilir.
Böylece İngilizce çıkarılacağı için öğrenciler üzerindeki yük de hafiflemiş olurdu. Diğer taraftan konulardan arındırılmış sorularla da öğrenciler özel ders ve dershanelerden kurtulacaktır. Bu durumda yoksul çocukların da kolejli olmalarını yolu açılmış, onlara buralarda hiç sunulmamış olan eğitimde fırsat eşitliği de bir nebze olsun sağlanmış olur. Ama buraların sistemi yoksulların geleceğini kurtarmak için kurgulanmamış ki!
* http://www.mebnet.net/sites/default/files/KGS-2021KilavuzKitapcigi.pdf
** http://www.englishschool.ac.cy/schools-history
