Okullar açıldı küçük yüreklerden bazıları ‘ilk kez’, diğerleri yeniden ‘öğretmen’ ve ‘okul’ ile buluştu. Yeniler için evdeki özgür ortam artık yok! Her istediğinde oturma odasından kalkıp kendi odasına gitme özgürlüğü bitti. İhtiyaçlarını karşılayacağında ‘izin’ alacağı formal eğitim kurumu olan okuldadır artık.
Yaklaşık yirmi sene önce oğlumu iki buçuk yaşında iken kreşe yazdıracağım zaman Lefkoşa’daki kreşleri dolaşmıştım. Bazı kreşler ‘ingilizce’ öğreteceğini, bazıları okuma-yazmaya hazırlık yapılacağını, bazıları renkleri, bazıları sayıları öğreteceklerini söylemişti.
Yalnızca bir kreşteki öğretmen ‘biz çocuğa önce okulu sevdireceğiz’ dedi. Aradığım buydu ve oğlumu o kreşe yazdırdım. Öğretmeni ben de sevmiştim. Bana ve oğluma ‘ilgi’ göstermişti çünkü.
O güne kadar Hacettepe’deki derslerden edindiğim algı şuydu; ‘çocuk önce öğretmenini sever sonra sevgisini okul ile ilgili olan ‘okuldaki arkadaşlarına, derslerine, ders çalışmaya vb’ geneller. Kısaca öğretmen sevgisini, okul ile ilgili tüm olgulara geneller’. Bu algıdan kaynaklı oğlumun önce o öğretmeni seveceği sayıltısıyla, onu o kreşe yazdırmıştık.
Temel şudur ‘öğrenci önce öğretmenini sevmeli’dir. Öğretmenlik ‘ilgi’ vermektir. Karşılık beklemeden küçük yüreklere ‘bağlılık duymak’, ‘alaka’ göstermektir. İlgi veremeyecek olan kişiliklerin öğretmenlik mesleğinde yer almaması gerekir.
Türk Dil Kurumu ‘ilgi’ kavramını isim olarak; ‘iki şey arasında herhangi bir bağlılık, ilişki, alaka aidiyet’ diye tanımlar. Psikolojik olarak da ‘belirli bir olay ve etkinliğe yakınlık duyma, ondan hoşlanma ve öncelik tanıma’ diye tanımlamakta.
Meslekler içerisinde ‘ilgi’ vermesi beklenen belki de tek meslek öğretmenliktir. Öğretmen öğrenciye ‘ilgi’ göstermek zorunda. Ona bağlılığını ve alakasını göstermelidir. Öğrenciye öncelik tanıdığını ona hissettirmelidir. İlgi göstermek sevgiyle ve aşkla ilintilidir. Aşıklar birbirlerine ilgi davranışları gösterirler. Gün içerisinde onu düşündüğünü ve aklında olduğunu bir şekilde hissettirir. Günlük yaşam savaşı içerisinde ona ‘öncelik’ verdiğini hissettirir.
Öğretmen de öğrencisine ilgi göstermelidir. İlgi göstermenin ilk koşulu öğrenciyi ‘adı’ ile hitap etmektir. Tüm öğrencilerinin isimlerini daha ilk andan itibaren bilip, her öğrencisine ‘adı’ ile hitap etmelidir; başarıldığı anda ilgi sunumu başlar.
Adı ile hitap edilen öğrencide ‘ben öğretmenimin gözünde artık ‘öğrenci’ değilim ‘Ayşe’, ‘Seda’, ‘Mehmet’im yani bir kişiyim’ algısı oluşacaktır. Öğretmen bu ilgiyi öğrenciye daha ilk gün, ilk dakikadan sunmalıdır. Bununla da bitmiyor.
İlgi öylesine bir psikolojik olgudur ki ilgi duyulan olay ve objeyle saatlerce uğraşmaktan usanılmaz. İnsanların hobileri ilginin örneğidir. İlgi duydukları için hobilerini seçerler. Hayvanlara, doğaya, müziğe, futbola ilgi duydukları için onu seçerler ve gündelik yaşantılarının uzun bir bölümünü ilgi alanlarına harcarlar. Yorulmaz ve usanmazlar.
Öğrencilerin okulda yorulup, usanmadan okul ile ilgili ders çalışma, okula severek gitme, öğretmenlerini ve okuldaki tüm çalışanları sevmeleri için ‘ilgi’ şart.
Öğretmeninden istediği ilgiyi alan öğrenci, okul ile ilgili tüm obje ve olaylara ilgi gösterecektir. Öğrencilerin okulda akademik başarı sağlamaları istenirse önce ilgi ve diğer duyuşsal davranışları kazanmaları için öğretmenler, aileler ve yöneticiler çaba sarf etmeli.
Okulun ilk haftaları herkes ilgiye odaklanmalıdır ama önce öğretmenler; çünkü öğrenciler okuldaki tüm zamanını öğretmenleriyle geçirir. Sevecen, anlayışlı ve ilgi sunan öğretmenle karşılaşan öğrenci, bir süre sonra öğretmenini model olarak seçer. Bu tür öğrencilerin ‘ileride ne olacaksın?’ sorusunun cevabı ‘öğretmen’dir.
Okulun açıldığı ilk haftalar akademik davranışlar bir kenara bırakılmalıdır; nasıl olsa okul yaşantısı çok uzundur. Akademik davranışlardan önce duyuşsal davranışlara odaklanılmalı. İlgi bunlardan yalnızca bir tanesidir. Ancak ilgi, sevginin de aşkın da ön koşuludur. Sevgi hissetmek için önce bir kişiden ilgi görmek lazım. Öğrenci öğretmenden ilgi görürse okula karşı tutumu olumlu olacaktır. Sonuçta da okula karşı tutumu pozitif olan öğrenci, akademik başarıda diğer öğrencilere göre avantajlı olacaktır.
Öğretmenlik bu yüzden hiçbir mesleğe benzemez. Diğer meslekler hizmet sunduğu kişilere ilgi sunmak zorunda değildir; ne doktor, ne mühendis, ne memur. Ancak öğretmenin yapması gereken ilk iş çocuğa ilgi sunmaktır. Belki de anne-babadan daha fazla. Bu nedenle öğretmenlik kutsal bir meslektir. Tüm öğretmen ve öğrencilerimize başarılı bir öğretim yılı dileriz.
