Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın piyasa fiyatları analiz raporu çerçevesinde KKTC’nin TC’den daha ucuz olduğu yönünde haberler uzun süre basınımızda yer almış ve bu yönde halk arasında da tartışmalara neden olmuştur. Özellikle bu iddianın gıda fiyatları üzerinde dile getirilmesi ise kafalarda bir çok soru işaretine neden olmuştur.
Gıda Fiyatları öznelinde bu raporu incelediğimizde görmekteyiz ki bu iddiayı ortaya koyarken baz alınan rakamlar, resmi rakamlar olmayıp sadece 9 gıda ürün grubu (Makarna, Prinç, Teneke Sıvı Yağ, Çocuk Mamaları, Konserve Nohut, Ton Balık, Bolibif, Zeytin, Bulgur) dikkate alınarak bu çalışma yapılmıştır.
Oysa KKTC İstatistik Kurumunun açıkladığı Hane Halkı Anketi sonucu oluşturulan Tüketici Fiyatları Endeksinde 166 gıda ürün grubu yer almaktadır.
Resmi veri kullanmadan, 166 ürün grubundan sadece ama sadece 9 gıda ürün grubunu baz alarak KKTC’nin TC’den daha ucuz olduğu iddiasında bulunmak hem örneklem büyüklüğü hem de gerçekliği toplumla paylaşmak adına bilimsel değildir.
Bu çerçevede alt kalemleri ve ağırlıkları da dikkate alarak, ölçü birimi ve içerik olarak hem TC hem de KKTC TÜFE Endeksinde ortak olan Gıda Ürün Sayısı 98, Alkolsüz İçecek Ürün Sayısı da 11’dir.
Tüm bu bilgiler ışığında çalışmamızın hem örneklem açısından gerçekliği yansıtması hem de veriler yani ürün fiyatları açısından tartışmalara mahal vermemek adına TÜİK ve KKTC İstatistik Kurumu’nun Ocak 2021 resmi verileri kullanılmıştır.
Bu resmi verilere göre 98 Gıda Ürünü ile 11 Alkolsüz İçecek Ürününe göre yani 109 ürüne göre KKTC’nin TC’den ucuz olduğu ürün sayısı sadece 12’dir.
Yani resmi verilere bakıldığında Ticaret Odası raporunun tam aksine, Gıda ve Alkolsüz İçecek ürünlerinde KKTC’nin TC’den kat ve kat daha pahalı olduğu resmi veriler ile görülmektedir dostlar.
TC ve KKTC’deki resmi gıda ve alkolsüz ürün fiyatlarına baktığımızda 109 ürün arasında KKTC’de, TC’ye göre daha ucuz olan 12 ürünün şunlar olduğu görülmektedir:
Bebek Maması, Tonbalığı, Yumurta, Limon, Muz, Ispanak, Pırasa, Domates, Kırmızı Turp, Kahve, Toz Şeker ve Su.
Tabloda da paylaştığımız üzere 109 ürün arasında yer alan diğer 97 ürün fiyatının TC’de, KKTC’ye göre daha ucuz olduğu görülmektedir.
Bu konu hakkında elbette daha çok şeyler yazılabilir ama sonuçta bu da bir köşe yazısı.
Tablolar zaten açıkça resmi veriler ile neyin ne olduğunu ortaya koymaktadır dostlar.
O da KKTC’nin TC’den daha ucuz olduğu iddiası gerçek değildir, yanlış bilgidir.
| ÜRÜN | ÖLÇÜ BİRİMİ | KKTC FİYATI | TC FİYATI | FARK | |
| TL | % | ||||
| 1. Pirinç | KG | 17,46 | 12,80 | 4,66 | 26,68 |
| 2. Ekmek | KG | 10,55 | 7,12 | 3,43 | 32,56 |
| 3. Bisküvi | KG | 24,89 | 14,40 | 10,49 | 42,16 |
| 4. Kraker | KG | 33,47 | 13,21 | 20,26 | 60,53 |
| 5. Gofret | KG | 44,28 | 30,65 | 13,63 | 30,78 |
| 6. Makarna | KG | 7,37 | 5,79 | 1,57 | 21,33 |
| 7. Şehriye | KG | 7,94 | 5,72 | 2,22 | 27,99 |
| 8. Pasta | KG | 79,28 | 56,46 | 22,82 | 28,78 |
| 9. Kek | KG | 38,02 | 22,28 | 15,74 | 41,40 |
| 10. Pizza | KG | 42,28 | 26,16 | 16,12 | 38,13 |
| 11. Baklava | KG | 91,41 | 57,80 | 33,61 | 36,77 |
| 12. Yufka | KG | 24,60 | 10,07 | 14,53 | 59,07 |
| 13. Buğday Unu | KG | 8,98 | 5,21 | 3,77 | 41,96 |
| 14. Bebek Maması | KG | 134,31 | 142,82 | – 8,51 | – 6,34 |
| 15. Bulgur | KG | 9,68 | 5,91 | 3,77 | 38,94 |
| 16. Tahıl Gevreği | KG | 39,04 | 25,22 | 13,82 | 35,40 |
| 17. Dana eti | KG | 77,93 | 52,50 | 25,43 | 32,63 |
| 18. Kuzu eti | KG | 97,48 | 64,58 | 32,90 | 33,76 |
| 19. Tavuk | KG | 23,01 | 14,99 | 8,02 | 34,85 |
| 20. Sucuk | KG | 126,18 | 79,38 | 46,80 | 37,09 |
| 21. Sosis | KG | 97,43 | 46,30 | 51,13 | 52,48 |
| 22. Salam | KG | 99,12 | 40,82 | 58,30 | 58,81 |
| 23. Balık | KG | 58,97 | 38,68 | 20,29 | 34,41 |
| 24. Ton Balığı | KG | 71,2 | 76,69 | – 5,49 | – 7,71 |
| 25. Süt | LT | 7,68 | 5,93 | 1,75 | 22,84 |
| 26. Yoğurt | KG | 15,92 | 7,31 | 8,61 | 54,08 |
| 27. Beyaz Peynir | KG | 53,38 | 27,74 | 25,64 | 48,03 |
| 28. Kaşar Peynir | KG | 72,45 | 44,98 | 27,47 | 37,91 |
| 29. Krem Peynir | KG | 59,27 | 33,78 | 25,49 | 43,01 |
| 30. Yumurta Çiftlik | ADET | 0,81 | 0,90 | – 0,09 | – 11,16 |
| 31. Tereyağı Kahvaltılık (Paket – Kase) |
KG | 139,12 | 65,98 | 73,14 | 52,57 |
| 32. Margarin (Kase) | KG | 29,76 | 14,72 | 15,04 | 50,52 |
| 33. Zeytinyağı (Riviera) | LT | 53,47 | 37,29 | 16,18 | 30,25 |
| 34. Ayçiçek Yağı | LT | 19,41 | 16,51 | 2,90 | 14,92 |
| 35. Mısırözü Yağı | LT | 17,81 | 16,12 | 1,70 | 9,52 |
| 36. Portakal Sofralık (Taze) | KG | 5,75 | 5,73 | 0,02 | 0,42 |
| 37. Limon (Taze) | KG | 3,21 | 4,50 | – 1,29 | – 40,34 |
| 38. Mandalina | KG | 5,57 | 5,47 | 0,10 | 1,76 |
| 39. Muz (Taze) | KG | 9,25 | 12,92 | – 3,67 | – 39,71 |
| 40. Elma (Taze) | KG | 9,34 | 5,23 | 4,11 | 43,98 |
| 41. Armut (Taze) | KG | 13,08 | 7,73 | 5,35 | 40,94 |
| 42. Ayva (Taze) | KG | 12,91 | 6,73 | 6,18 | 47,85 |
| 43. Nar (Taze) | KG | 6,87 | 6,45 | 0,42 | 6,16 |
| 44. Badem İç (Paket) | KG | 141,13 | 102,69 | 38,44 | 27,24 |
| 45. Ceviz İç (Paket) | KG | 133,57 | 90,89 | 42,68 | 31,95 |
| 46. Fındık İç Kavrulmuş (Sade, Baharatlı vb.) (Paket) |
KG | 135,49 | 90,38 | 45,11 | 33,29 |
| 47. Antep Fıstığı Kabuklu (Kuru) | KG | 163,21 | 103,85 | 59,36 | 36,37 |
| 48. Yer Fıstığı İç Kavrulmuş (Sade, Tuzlu, Baharatlı, Soya Kaplı vb.) (Paket) |
KG | 46,59 | 37,90 | 8,69 | 18,65 |
| 49. Leblebi Sarı (Paket) | KG | 50,38 | 24,14 | 26,24 | 52,09 |
| 50. Ay Çekirdeği Kabuklu (Paket) | KG | 39,34 | 26,65 | 12,69 | 32,26 |
| 51. Kabak Çekirdeği Kabuklu (Paket) | KG | 74,60 | 60,61 | 13,99 | 18,75 |
| 52. Kuru Üzüm Çekirdeksiz (Paket) | KG | 44,78 | 27,73 | 17,05 | 38,08 |
| 53. Kuru Kayısı Şekerpare (Paket) | KG | 71,75 | 48,30 | 23,45 | 32,69 |
| 54. Ispanak (Taze Sebze) |
BAĞ | 3,08 | 4,84 | – 1,76 | – 57,13 |
| 55. Maydanoz (Taze Sebze) |
BAĞ | 1,61 | 1,39 | 0,22 | 13,55 |
| 56. Pırasa (Taze Sebze) | BAĞ | 4,42 | 4,85 | – 0,43 | – 9,83 |
| 57. Roka (Taze Sebze) | BAĞ | 2,72 | 1,62 | 1,10 | 40,62 |
| 58. Karnabahar (Taze Sebze) |
KG | 4,97 | 3,71 | 1,26 | 25,39 |
| 59. Lahana Beyaz (Taze Sebze) (Sarma) | KG | 4,03 | 2,47 | 1,56 | 38,78 |
| 60. Lahana Kırmızı Lahana (Taze Sebze) |
KG | 6,54 | 4,02 | 2,52 | 38,56 |
| 61. Biber Çarliston (Taze Sebze) | KG | 8,05 | 7,41 | 0,64 | 8,00 |
| 62. Biber Dolmalık (Taze Sebze) | KG | 13,66 | 7,93 | 5,73 | 41,92 |
| 63. Domates (Taze Sebze) |
KG | 4,00 | 5,42 | – 1,42 | – 35,46 |
| 64. Kabak (Taze Sebze) | KG | 7,59 | 5,69 | 1,90 | 25,04 |
| 65. Patlıcan (Taze Sebze) | KG | 10,12 | 6,59 | 3,53 | 34,85 |
| 66. Salatalık (Taze Sebze) | KG | 7,07 | 5,89 | 1,18 | 16,71 |
| 67. Zeytin Siyah (Sofralık) | KG | 35,64 | 28,32 | 7,32 | 20,53 |
| 68. Havuç (Taze Sebze) | KG | 4,95 | 3,29 | 1,66 | 33,56 |
| 69. Kuru Soğan (Taze Sebze) (Sarı, Beyaz, Kırmızı) |
KG | 3,79 | 2,29 | 1,50 | 39,70 |
| 70. Mantar (Taze Sebze) |
KG | 40,89 | 16,87 | 24,02 | 58,75 |
| 71. Sarımsak Kuru (Baş) (Taze Sebze) | KG | 37,52 | 36,06 | 1,46 | 3,90 |
| 72. Turp Kırmızı (Taze Sebze) |
BAĞ | 2,84 | 3,35 | – 0,51 | – 17,95 |
| 73. Kuru Fasulye (Horoz) | KG | 23,14 | 16,55 | 6,59 | 28,46 |
| 74. Nohut | KG | 16,10 | 9,98 | 6,12 | 38,01 |
| 75. Mercimek | KG | 14,82 | 11,86 | 2,96 | 19,98 |
| 76. Turşu | KG | 27,29 | 13,89 | 13,40 | 49,10 |
| 77. Barbunya | KG | 24,66 | 21,18 | 3,48 | 14,10 |
| 78. Salça Domates (Teneke Kutu) |
KG | 19,29 | 10,57 | 8,72 | 45,21 |
| 79. Patates | KG | 3,69 | 2,29 | 1,40 | 38,00 |
| 80. Çipsler | KG | 54,33 | 41,19 | 13,14 | 24,19 |
| 81. Toz Şeker (Paket) | KG | 5,26 | 5,41 | – 0,15 | – 2,84 |
| 82. Kesme Şeker (Küp) | KG | 23,27 | 5,84 | 17,43 | 74,89 |
| 83. Reçel Çilek | KG | 31,35 | 20,05 | 11,30 | 36,05 |
| 84. Bal Süzme (Çam) | KG | 73,43 | 48,92 | 24,51 | 33,37 |
| 85. Çikolata Tablet | KG | 154,71 | 59,66 | 95,05 | 61,44 |
| 86. Çikolata Krem | KG | 46,05 | 27,97 | 18,08 | 39,26 |
| 87. Tahın Helvası | KG | 43,25 | 26,09 | 17,16 | 39,68 |
| 88. Sakız | PAKET | 6,28 | 3,67 | 2,61 | 41,58 |
| 89. Karışık şeker | KG | 43,13 | 37,38 | 5,75 | 13,33 |
| 90. Dondurma | KG | 31,67 | 26,26 | 5,41 | 17,07 |
| 91. Pekmez | KG | 36,82 | 24,51 | 12,31 | 33,44 |
| 92. Sirke | LT | 14,72 | 7,27 | 7,45 | 50,60 |
| 93. Ketçap | KG | 22,45 | 11,79 | 10,66 | 47,51 |
| 94. Mayonez | KG | 35,04 | 21,81 | 13,23 | 37,76 |
| 95. Baharat | KG | 72,6 | 58,25 | 14,35 | 19,77 |
| 96. Tuz | KG | 5,40 | 2,96 | 2,44 | 45,25 |
| 97. Hazır çorba | KG | 60,77 | 41,74 | 19,03 | 31,32 |
| 98. Tahin | KG | 40,93 | 37,14 | 3,79 | 9,27 |
| 99. Kahve | KG | 53,54 | 59,87 | – 6,33 | – 11,83 |
| 100.Çay | KG | 42,99 | 34,09 | 8,90 | 20,69 |
| 101.Bitki çayı | PAKET | 7,35 | 7,01 | 0,34 | 4,64 |
| 102.Kakao | KG | 106,77 | 69,39 | 37,38 | 35,01 |
| 103.Kakaolu içecekler | KG | 58,11 | 43,21 | 14,90 | 25,64 |
| 104.Su | LT | 0,52 | 0,93 | – 0,41 | – 78,06 |
| 105.Maden suyu | LT | 6,82 | 4,71 | 2,11 | 30,89 |
| 106.Gazoz | LT | 5,54 | 4,18 | 1,36 | 24,56 |
| 107.Kola | LT | 5,9 | 4,51 | 1,39 | 23,49 |
| 108.Ayran | LT | 9,13 | 4,34 | 4,79 | 52,43 |
| 109.Meyve suyu | LT | 7,81 | 5,44 | 2,37 | 30,31 |
