D VİTAMİNİ nedir?
Tıp dilinde kalsiferol denilen, yağda çözünen, karaciğerde ve yağ dokuda depolanan vitamin çeşitlerinden biridir. D2 ve D3 olarak iki tipe ayrılmaktadır. Güneşten ve besinlerden alınan D vitamini, karaciğerde ve böbrekte değişime uğrayarak daha etkili bir kimyasala dönüşmektedir.
D VİTAMİNİ nelerde bulunur?
Vücudun ihtiyacı olan D vitaminin en önemli kaynağı güneş ışınlarıdır. Yani pek çok cilt hastalığına sebep olan güneşin sağlığa zararları olduğu kadar yararları da bulunmaktadır. Vücut için gerekli olan D vitaminin %95’ini güneşte bulunan ultraviyole ışınlar, geri kalan kısmını da yiyecekler sağlamaktadır. Bunun için cildin doğrudan güneş ışığı görmesi gerekmektedir. Kıyafetlerin üzerinden ya da camların arkasından güneş almak D vitamini eksikliğini giderme konusunda etkili değildir. Aynı şekilde güneşlenirken kullanılan 20 faktör ve üzeri güneş kremleri de ciltte D vitamini yapımına engel olmaktadır. Kapalı ortamlar D vitamini eksikliğine sebep olduğundan daha çok açık havaya çıkmak önem kazanmaktadır. Hemen hemen her yaşta D vitamini eksikliğinin görülmesinin sebebi de yeterli şekilde güneşten faydalanamamaktır. Özellikle sıcak yaz günlerinde öğlen güneşine uzun süre maruz kalmanın negatif etkileri olabileceği için sabah ve öğleden sonraki saatlerde gün ışığına çıkmak iyi olacaktır. Güneş ışığı gereksinimi, kişilerin ten rengine, yaşına ve güneşlenme şekline göre değişiklik gösterebilir. Deri rengi koyu olan kişilerin yeterli D vitaminin deride oluşabilmesi için özellikle kış aylarında daha uzun süre güneş ışığına ihtiyacı vardır.
Peki D VİTAMİNİ eksikliği belirtileri nelerdir?
D vitamini eksikliği, vücudun tüm sistemlerini etkilemekte ve pek çok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Günümüzün yaşam koşulları, kapalı ortamlarda çalışmak, açık hava aktivitelerini yeterince gerçekleştirmemek, yetersiz beslenme D vitamini eksikliğini artırmaktadır. D vitamini eksikliği, her yaş grubunu etkileyen ve önemli sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına sebep olan bir etkendir.
D vitamini eksikliği çeşitli belirtilerle ortaya çıkabilmektedir. Burada önemli olan detay, kişilerin kendilerini izlemesi ve gerekli önlemleri almasıdır. D VİTAMİNİ eksikliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir: Genel vücut ağrısı, Yorgunluk, Yürümekte zorlanma (denge problemi), Kemik ağrısı, Kuvvet kaybı, Saç dökülmesi, Baş ağrısı, Depresyon, Değişken ruh hali, Uykusuzluk ve Eklemlerde ağrı.
Vücudunuzdaki D vitamini oranını arttırmak mı istiyorsunuz? D vitamini açısından zengin yiyeceklere bakacak olursak… Süt, Peynir, Yumurta sarısı, Ciğer, Balık (Somon, levrek), Mantar şeklinde sıralayabilirim.
Yoğun bir çalışma temponuz var ise takviye edici D VİTAMİNİ ŞART! Yine de bunları not edin derim! BİR: Sağlıklı insanların kanda D vitamini seviyelerine bakılması gereksizdir. İKİ: D vitamini ölçülüp de düşük bulunanlara hemen D vitamini –özellikle de yüksek doz- verilmesi yanlıştır. ÜÇ: D vitamini eksikliği varsa önce sebebinin beslenme hataları ve/veya güneşlenme eksikliği olup olmadığı belirlenmelidir. DÖRT: Eksikliği doğru beslenme ve güneşlenmeyle giderilemeyenlere D vitamini desteği elbette verilebilir. BEŞ: D vitamini desteğine karar verilenlerde K2, A vitaminleri ve magnezyum eksikliği ihtimali dikkate alınmalıdır. ALTI: D vitamini eksik olanlarda bunun tamamlanmasının kalp, kanser ve diğer hastalıkları önlediği gösterilmemiştir. YEDİ: Yüksek doz D vitamininin uzun süreli kullanımının emniyeti belli değildir.
Hepimizin bildiği bir şey var ki ‘her şeyin fazlası zarar’. D vitamini miktarı için de aynı şey geçerlidir ve fazlası zehirlenmelere sebebiyet verebilmektedir.
