Türkiye’deki Yükseköğretim Kurumları Sınav (YKS) sonuçları geçtiğimiz gün açıklandı ve KKTC üniversitelerine ayrılan kontenjanların yarısından fazlası boş kaldı. Toplamda 17 bin 801 kontenjan ayrılmış, bunun sadece 8 bin 178’i dolmuş. Yani %46’sı… Lisans düzende de durum bundan farklı değil. Lisans düzeyinde de 13 bin 38 kontenjan ayrılmış, bunun 5 bin 833’ü dolmuş. Bu da %44.73’üne karşılık geliyor. Son iki yıldır kayıt hakkı elde eden öğrenci sayısında rakamsal olarak bir düşüş yaşandığı doğrudur. 2016’da 11 bin 960, 2017’de 10 bin 795, şimdi ise 8 bin 178 öğrenci kayıt hakkı kazanmış. Bir de bu 8 bin öğrencinin kaçının kayıt yapacağını da bilmiyoruz. Muhtemelen bu rakam daha da azalacak. Peki bu son iki yıldaki sistematik düşüşün nedenini iyi tespit etmek gerekir. Son iki yılda 3 bin 782 daha az öğrenci kayıt hakkı elde etmiş… Ben bu işe üzülenlerden değilim. Bu ada yarısında 105 bin öğrenci var. Belki bu daha da artacak. Peki bu kontrolsüz büyümeye hazır mıyız? Bununla ilgili bütün çalışmaları yerine getirdik mi? Bana sorarsanız rakamlar üzerinden tartışma yapmanın bile bir anlamı yok.
******
Haa! Elbette son iki yılda yaşanan bu düşüşün tek bir sebebi yoktur. Çok farklı sebepleri vardır. Dilimiz döndüğünce bu köşeden defalarca bunları yazdık. Bunların bazılarını yeniden hatırlatmakta yarar var. Bu yılki düşüşün elbette en önemli sebebi Türkiye ve ülkemizde yaşanan döviz krizi olsa gerek. Bildiğim kadarı ile Türkiyeli öğrenciler okul ücretlerini Türk Lirası ödüyor. Ama kiralar öyle mi? Ev kiralarının büyük bir kısmı döviz cinsinden… Bir de buna KKTC’deki pahalılık eklenince KKTC’de üniversite öğrencisi olmak kolay değil.
Bir ikincisi bizim hiç de üzerinde durmadığımız, pek dikkate almadığımız “başarı sıralaması” var. YÖK “kalite” üzerine vurgu yaparak başlattığı bu uygula elbette bizim üniversiteleri de etkilemiştir. Bu başarı sıralaması ile her isteyen istediği bölüme başvuramıyor, belli bir puanı elde etmesi gerekiyor. Örneğin KKTC’deki Tıp Fakültelerine girmek için bir öğrencinin ilk 50 bin öğrenci arasına girmesi gerekiyor. Bununla birlikte mühendislik, hukuk ve öğretmenliklerde de başarı sıralaması uygulaması var. Bu durum da giriş puanlarını yukarıya çekiyor. Dolayısı ile daha önce düşük puanlarla girilen bölümlere girilemiyor.
Elbette kalite konusu da önemli bir konu öğrenci tercihleri arasında… KKTC’deki üniversitelerin önemli bir kısmı hep nicel büyümeyi hedeflediği için nitel gelişim yıllar içinde aynı düzeyde ileriye taşınamadı. Bu da kalite arayan iyi öğrencilerin Türkiye’nin farklı okullarına kaymasına neden oldu. Öğrenci sayısının 100 bini aştığı bir ortamda artık kalitenin de ciddi ciddi konuşulması gerekiyor.
KKTC’de yeni öğretim yılında yanılmıyorsam 19 üniversite faaliyette olacak. Bunların 13-14 tanesi ÖSYM’nin kılavuzunda yer aldı. Faaliyette olanların yanında en az 10 tane de izni alınan üniversite var. Bu iş nereye kadar gidecek merak ediyorum. Bir taraftan Türkiye’den gelen öğrenci sayısı düşerken, diğer taraftan üniversite sayısı her yıl artış gösteriyor.
******
Esas can alıcı nokta ne biliyor musunuz? Bu yıl gelen öğrencilerin hangi bölümlere girdiğini kaçının burslu kaçının ücretli olduğu ile ilgili bazı veriler üzerinde çalışıyorum. Daha sonuçlanmadı. 2017’de yaptığım çalışmada Türkiye’den gelen öğrencilerin %72’sinin burslu bölümleri tercih ettiğini görmüştük. Az miktarda DAÜ, ama onun dışındaki üniversitelerde öğrenim gören öğrencilerin büyük çoğunluğu burslu bölümleri tercih ettiklerini ortaya çıkmıştı.
Buna rağmen geçen yıla göre bu yıl 2 bin 600 daha az öğrencinin KKTC üniversitelerini tercih etmesi düşündürücü… Artık burslu olma da tercih edilir olmaktan çıktı demek ki… Bunun üzerinde kafa yormakta yarar var. Belli ki öğrencilerin artık istekleri ve beklentileri farklılaştı.
İşte önemli olan da bunu görebilmekte…
