Barolar Birliği, sağlık sorunları nedeniyle iptal ettiği, 2019-2020 Adli Yılı Açılışı basın toplantısının yerine yazılı açıklama yaptı, eksiklikleri değerlendirdi uyarılarda bulundu
KABUL EDİLEMEZ: Barolar Birliği Başkanı Esendağlı: Türkiye yargısının bu aşamada içinde bulunduğu durum, bize olması gerekeni değil; olmaması gerekeni göstermektedir. Zaman zaman yargımızın Türkiye yargısı ile uyumlaşması veya benzeşmesi gerektiği yönünde dile getirilen görüşleri veya bu konudaki olası girişimleri kabul etme ihtimalimiz yoktur
Kıbrıs Türk Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, pazartesi törensiz başlayacak yeni adli yıl nedeniyle açıklama yaptı.
Yüksek Mahkeme’nin 80 bin TL civarındaki adli yıl açılışı bütçe kaleminin, mahkemelerin bilgi işlemle ilgili ihtiyaçları için kullanılmasının, mevcut ekonomik koşullarda daha uygun görüldüğünün ifade edildiğini hatırlatan Esendağlı, bütçede yargıya ayrılan payın kıtlığına dikkat çekti.
Tören düzenlenmese de seslerini duyurmak istediklerini vurgulayan Esendağlı, baronun, bilinen anlamda sadece bir meslek örgütünden ibaret olmadığını, yargıyla ilgili söz söylemenin sadece hakları değil ödevleri de olduğunu kaydetti.
Hasan Esendağlı, ülkede nereden bakılırsa bakılsın, işlerin iyi gitmediğinin açıkça ortada olduğunu, sorunların, ülkenin boyunu aştığını belirterek “Evet, devletin mali imkanlarının sınırlı olduğu bir gerçektir ve bunun farkındayız. Ancak bu devletin, mevcut teşkilatı, kapasitesi ve bütçesi kapsamında Kıbrıslı Türkleri sarmalına almış olan temel/yaşamsal sorunları çözmesinin, en azından bir miktar iyileşme sağlamasının mümkün olmadığına inanmıyoruz” dedi.
Devletin, toplum bireylerinin en temel sorunlarını dahi çözemeyecekse, varlık sebebinin ne olduğunu ne için var olduğunu soran Esendağlı, ciddi muhaceret uygulanmadığını, denetimsizliğin fiili nüfusu sayısal ve niteliksel olarak tespitini imkansız kıldığını kaydetti.
“Artan suçlara yargının sert refleksi de çözüm getirmekten uzak”
“Devletin ülkeye ancak yasal bir statü/amaçla giriş yapılmasını ve bu amaç/statüye uygun olarak ülkede bulunulmasını sağlamak yönünde yıllardır gösterdiği umursamazlık, toplumun can ve mal güvenliğinden ciddi şekilde endişe etmesine; kriminal olayların gün be gün tırmanmasına; sosyal yapının kötü bir şekilde evrilmesine sebep olmakta; Kıbrıs Türk toplumunun huzurunu bozmaktadır” diyen Esendağlı, artan suç olaylarına, yargının cezaları yükselterek verdiği sert refleksin de çözüm getirmekten uzak olduğunu kaydetti.
Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, suçun altında yatan sebepleri tespit ve tahlil edip suçun gerçekleşmesini önlemek yönünde tedbir alınmadıktan sonra; yargının önüne her gelen suçluya ağır cezalar kesmesi, yeni suçların işlenmesini engellemediğini anlattı.
Poliste yozlaşma
Hasan Esendağlı, polisin kamu güvenliği açısından hayati fonksiyonunu layıkıyla yerine getirmekten her geçen gün uzaklaştığını savundu; şunları ekledi:
“Nüfus artışıyla uyumsuz bir şekilde polis sayısının gerekenin çok altında kalmasının yanısıra; teşkilattaki yozlaşma, gruplaşma, husumet, terfi, nakil ve görevlendirmelerde yaşanan adaletsizlik, standartsızlık, bunun sonucunda ortaya çıkan verim düşüklüğü gibi sorunlar, polisin şu an kendi sorunlarını bile çözebilecek durumda olmadığı görüntüsünü vermektedir.”
Trafik ve yol güvenliği
Açıklamasında, trafikte yaşanan sorunlar da yer veren Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, “Yıllardır yollarda can veriyor, yaralanıyor, sakat kalıyoruz. Trafik ve yol güvenliği devlet tarafından bir türlü sağlanamıyor. Bir taraftan yapıyor, diğer taraftan bozuyoruz. Bu kadar küçük bir ülkede, yolların, kavşakların, refüjlerin, bariyerlerin aynı standarda sahip olmasını bile sağlayabilmiş değiliz” ifadelerini kullandı.
“Geleceği de kaybediyoruz”
İmar, çevre, şehircilik ve planlama bakımından ortaya çıkan tabloyu “vahim” diye niteleyen ve telafisi imkansız bir noktada olduğunu belirten Esendağlı, imar planları ve emirname tartışmaları uzayıp giderken olanların ülkeye olduğunu, betonlaşmanın arttığını, sadece bugünün değil geleceğin de kaybedildiğini anlattı.
Liyakat alt üst
“Liyakat ilkesini terk eden; kamuya giriş ve yükselmelerde yaşanan adaletsizliklerle küskünler ordusu yaratan; halen teknik daire müdürlükleri dahil olmak üzere üst düzey kamu görevlilerini üçlü kararname ile siyaseten atamakta ısrar eden bir devletin, hangi teşkilat yapısı ve hangi kadro ile bu sorunları çözeceğini” soran Esendağlı, şöyle devam etti:
“Unutulmamalıdır ki KKTC Devleti’nin uluslararası tanınmışlığının bulunmaması başka bir meseledir; toplum bireylerinin kendi devletini bir üst çatı olarak görmesi ve benimsemesi, aidiyet hissetmesi başka bir şeydir. Ve ne yazık ki ülkede yetki kullanan makamların, sorunları çözmede gösterdiği yetersizliğin vardığı boyut, Kıbrıs Türk toplumunun KKTC Devleti’ne olan inanç ve bağlılığını tüketme noktasına getirmiştir. En azından bu durumun dikkat çekmesi, başlı başına bir sorun olarak saptanması ve giderilmesi için çareler aranması şarttır. Aksi takdirde toplumsal barış ve huzur ortamının kalıcı bir şekilde bozulması başta olmak üzere ağır ve telafisi imkansız sonuçlarla yüzleşmemiz kaçınılmaz olacaktır.”
Yargı bağımsız
Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı, yargıyla ilgili değerlendirmesinde, ülkede her şeye rağmen mevcut Anayasal düzende yargı organının temel niteliği olan bağımsızlığının var olduğunun görülebildiğini söyledi.
Yargı bağımsızlığının hayati değerde olduğunun kavranmasının önemine işaret eden Esendağlı, “Yargıya duyulan güvenin temelinde bağımsızlık yatmaktadır. Koşullar her ne olursa olsun, yargının bağımsızlığının korunması, ülkedeki her bireyin, her kurumun ortak derdi / hedefi olmalıdır” dedi.
Esendağlı, yargı bağımsızlığının sağlanamadığı veya yitirildiği ülkelerde, bizzat yargı eliyle yol açılan hak ihlalleri ve adaletsizliklerin, bu anlamda ders olması, örnek teşkil etmesi gerektiğini kaydederek, bu örnekler içinde Türkiye yargısında yaşanan gelişmelerin çok daha dikkatle izlenmesi gerektiğini ifade etti.
Türkiye yargısının durumu
Esendağlı, “Türkiye yargısının bu aşamada içinde bulunduğu durum, bize olması gerekeni değil; olmaması gerekeni göstermektedir. Zaman zaman yargımızın Türkiye yargısı ile uyumlaşması veya benzeşmesi gerektiği yönünde dile getirilen görüşleri veya bu konudaki olası girişimleri kabul etme ihtimalimiz yoktur” diye konuştu.
Bütçeden ayrılan pay
Barolar Birliği Başkanı Esendağlı, genel bütçeden mahkemelere ayrılan payın yetersizliğinin, yıllardır hem Yüksek Mahkeme Başkanları hem de kendileri tarafından her platformda ifade edildiğini belirterek, “Bizlerin söylemekten, toplumun ise dinlemekten sıkılma noktasına geldiği bu sorunlar da az önce değindiğimiz sorunlar yığınının bir parçasını teşkil etmekten öte, hükümetler nezdinde bir ilgi görmemektedir. Demek ki, yargı hizmetlerinin iyileştirilmesi de bu devletin öncelikleri arasına girebilmiş değildir” yorumunda bulundu.
“Mahkeme çalışanları mutsuz”
Mahkeme çalışanlarının en yalın ifadeyle mutsuz olduğunu belirten Esendağlı, “Mahkeme, kendi çalışanlarının sorunlarını göz ardı etmemeli, bu mutsuzluğun sebebini saptamalı, yoğun iş yükü altında ezilen personelin çalışma koşullarının iyileştirilmesi, adil ve makul bir iş bölümü sağlanması ve diğer sorunlarının çözülmesi için yönetimsel tedbirler almalı ve/veya hükümetten bunu talep etmelidir” dedi.
Adli hizmetlerdeki yoğunlaşmanın, çağın gerekleri gözardı edilmeden, altyapı, teçhizat ve nitelikli personel desteğiyle birlikte davaların dosyalanması ve arşivlenmesinde tamamen dijital/elektronik sisteme geçilmesi için istenç ve irade ortaya konulması önerisi yapan Esendağlı, bunun hizmetlerde işgücü ve zaman tasarrufu sağlayacağına, kağıt israfını ve dosyaların kaybedilmesi/zamanında bulunamaması gibi sorunları kalıcı şekilde çözeceğine dikkat çekti.
Yargıç tayin ve terfileri
Barolar Birliği Başkanı Esendağlı, yargıçların tayin ve terfileriyle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Mahkemeler, yargı erkini yargıçlar eliyle kullanmaktadır. İyi bir yargı ancak iyi yargıçlarla mümkündür. Yargıda ‘liyakat’ her şeydir. Avrupa Birliği’nde hemen her ülkede (Kıbrıs Cumhuriyeti hariç) farklı modellerde de olsa yargıç atamalarında yazılı sınav ve/veya objektif kritere dayalı sistemler uygulanmaktadır. Oysa KKTC’de halen, yargıç tayin ve terfileri gizli oyla ve herhangi bir gerekçe içermeksizin yapılmaktadır. Mesleğe giriş ve yükselme objektif ve önceden belirlenmiş kriterlere bağlı değildir. Göreve atanan, neden atandığını; atanmayan ise neden atanmadığını bilmemektedir. Yüksek Adliye Kurulu tarafından, iyi niyetle ve titizlikle en doğru adayların göreve alındığı düşünülse dahi, bunun izahı yapılamamaktadır. Tüm kamuda uygulanan yazılı/objektif kritere ve gerekçeye dayalı atama sisteminin; mahkemeler için uygun olmadığı ısrarından artık vazgeçilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. K.T. Barolar Birliği olarak geçtiğimiz yıl hazırladığımız yasa değişiklik çalışmasının bu konuda halen bir çalışma zemini olarak kullanılabileceği inancındayız. Bu konuda belirtmiş olduğumuz tüm hususların, yargının bir diğer çok önemli kurumu olan Başsavcılık açısından da aynen geçerli olduğunu ifade etmek isteriz.”
Hasan Esendağlı, yargıç bağımsızlığının önemini de vurguladı ve yargıçlara, görevlerini tam bağımsızlık içerisinde ifa edecek koşulları sağlamanın anayasal bir ödev ve bu ödev herkesten önce Yüksek Mahkeme/Yüksek Adliye Kurulu’na ait olduğunu belirtti.
Barolar siyaset yapmaz
Kıbrıslı Türk avukatlar olarak iyi niyetle katkıda bulunmaya devam edeceklerini belirten Esendağlı, baroların siyaset yapmadığını, herhangi bir siyasi görüşe taraf olmadığını, toplumdan ve hukuktan yana olduğunu belirtti.
“Bizler hukukun üstünlüğü, yargının bağımsızlığı, insan hakları, toplum huzuru gibi hedefler ve ülkenin tüm sorunları ile ilgili katkı koymak için çaba sarfetmekteyiz. Ne kadar başarılı olduğumuz elbette tartışılabilir ama iyi niyetle uğraştığımızdan kimsenin şüphesi olmasın” diyen Esendağlı, yıkıcı eleştiri yapan ve baroları hedef alanlarla polemiğe girme niyetleri olmadığını, buna ayıracak zamanları da bulunmadığını ekledi.
