TÜRK LİRASI DEĞER KAYBEDİYOR NEDEN? - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Cuma, Mart 29, 2024
Köşe Yazarları

TÜRK LİRASI DEĞER KAYBEDİYOR NEDEN?

Mahmut SezinlerMahmut Sezinler

Dolar kendi içinde değer kaybederken gelişmekte olan yani (fakir) ülke paralarından birçoğuna karşı değer kazanıyor. En çok değer kaybeden para ise bizimde kullandığımız Türk lirası. Dolar kendi içinde değer kaybederken ABD dışında gelişmekte olan ülke paralarına karşı değer kazanıyor. Nedeni nedir?

Enflasyon: ABD’de enflasyon artma eğiliminde Nisan ayında enflasyonun %0,8 çıkmasıyla on iki aylık enflasyon TÜFE’de %4,20’ ye yükseldi. Bu oran 2008 yılından bu yana en yüksek oran. ABD Merkez Bankası konumundaki FED’in uzun dönemli enflasyon hedeflemesinin % 2,0 olduğunu dikkate alırsak %4,2’lik oran ABD ekonomisi için ciddi bir yüzdelik ve ekonomiyi baskı altına alan bir oran. Bu sebepten dolayı dolar gelişmiş ülke paralarına karşı değer kaybediyor. Bugün itibariyle FED’in faiz tavanı %0,25. 2020 Mart ayından belli faiz tavanı olan %0,25 devam ediyor. Gerek enflasyondaki yükseliş gerekse FED üzerindeki bu baskı doların diğer gelişmiş ülke paralarına karşı değer kaybetmesine yol açıyor. ABD enflasyonun yükselme eğiliminde olduğunu fakat bunun geçici bir yükselme olduğunu belirtelim. Bu olgu ABD Merkez Bankası konumundaki FED’in üzerinde iki yönlü baskı oluşturuyor.


  • Faizi artırmak
  • Gevşek Para Politikasını azaltmak

FED’in faiz artırması ve/veya parasal gevşemeyi azaltması bir yandan dolar talebini artırırken diğer yandan da global anlamda likidite bolluğunu azalmasına sebep olacak.

Fakir ülkeler veya gelişmekte olan ülkelerde kredi yoluyla para kazanan fonlar FED’in faizlerini artıracağı beklentisiyle ABD’ye dönmek için gelişmekte olan ülke paralarını dolara çevirmeye başladılar. Bunların içerisinde Türk lirasını satıp dolar almak da mevcut. Böyle olunca da gelişmekte olan ülke paraları değer kaybediyor. Bu durum rezervleri azalmış, CDS primi yüksek, dış taahhütleri fazla olan ülkeleri ciddi anlamda etkiliyor. Türkiye bu konumdadır. Türk lirası’ da en çok değer yitiren para konumundadır. Türk lirası yılbaşından bu güne dolar karşısında %18 değer kaybetmiştir.

Türk lirası kullanan Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti %65 civarında dolarizasyondadır. Bu durum insanları yabancı para cinsinden düşünmeye ve hesap yapmaya zorluyor.

Türk lirasının dolara karşı bu kadar etkilenmesinin temel sebebi Türkiye’nin gerek içsel gerekse dışsal risklerinin yüksek olmasıdır.

Türkiye’nin CDS primi ( risk derecesini ölçen sistem ) hiçbir zaman 300 baz puanın altına düşmedi. Böyle durumda Türkiye riskli bir ülke olarak karşımızda durmakta ve yatırım açısından dünya da en riskli ülkeler içinde yer almaktadır.

Bu durum düzelmediği sürece ne Türkiye’nin nede KKTC’nin yatırım yapılabilir pozisyona geçmeleri mümkün olmayacaktır.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar