Nezire GÜRKAN
Dünyada, özellikle Avrupa’da yıllardan beri çok yaygın olan, Türkiye’de yükselen değer haline gelen butik oteller, son birkaç yılda Kuzey Kıbrıs’ta da hızla gelişmeye başladı. Otelden fazla; doğallığı, birkaç odalı olması, sıcak ortamı, bire bir hizmeti, çevreyle bütünlüğüyle guest house (konukevi) olarak nitelenen butik oteller, KKTC’de turizmin vizyonunu değiştirmeye aday. Çoğu otantik, eski yapılardan oluşan, entelektüel girişimciler tarafından hayata geçirilen bu konaklama tesisleri, çevreye ve doğaya duyarlılıklarıyla da dikkat çekiyor.
Mağusa yaklaşık 100 yatak kapasiteli 20’yi aşkın butik otelle başı çekiyor. Lefkoşa’da da otel sayısı 10’a ulaşmış durumda. Bunların yatak kapasitesi 50 civarında. Ancak her geçen gün bir yenisi açılıyor ve yapımı devam edenlerle birlikte Lefkoşa’da yatak sayısının 2 yılda 100’e ulaşacağı tahmin ediliyor. Çoğunluğu Surlariçi’nde. Ve birçoğu eskiden yeniye taşınmış otantik yapılar. Kimi satın alarak, kimi babadan, dededen kalma ata mirasını yaşatan genç girişimciler, ülke vizyonunu değiştirmeye aday.
Henüz örgütlenme aşamasına gelmeseler de, işbirliği içinde çalışıyorlar. Fiyat politikasında, konuk yönlendirmede işbirliği yapan butik otellerin Lefkoşa’da artık bir haritası da var. booking.com’a alternatif yerel rezervasyon sitesi boutiqueotel.cyprus.com da yakında…
Gönyeli’den gelip kalan var… Talepten memnun
Bu girişimcilerden biri de Orhan Erönen. Mimar Yücem Erönen ve emekli Yüksek Mahkeme yargıçlarından Gönül Erönen’in oğlu, TMT Mücahidesi merhum Hatice Tahsin’in torunu. ODTÜ Uluslararası İlişkiler mezunu, 35 yaşında genç bir girişimci. İşletmeci, organizatör, aktivist. Gençler arasında özellikle sanatçı menejerliğiyle, prodüktörlükle tanındı, birçok büyük organizasyona imza attı.
Şimdilerde, babasının doğduğu bölgede butik otel işletmeciliği yapıyor. Arabahmet bölgesinde, ailesine ait evin bulunduğu arsada, her ikisi de mimar baba ve büyük kardeş Enver’in tasarımıyla inşa ettikleri DJUMBA (Cumba) Otel. Eskiden restore değil, yeni inşaat. Yaklaşık 30 yıl önce yıkılan aileye ait eski evden kalma 1908 yılına ait ferforje ise otelin girişini süslüyor.
Otelde kullanılan malzeme ve verilen hizmette, çevreye duyarlılık esas alınmış. Tek kullanımlık plastik kapta şampuan yerine, doldurulabilir şişeler kullanılıyor örneğin. Pipetler plastik değil, metal. Yakında doğada çözülebilir, geri dönüşümü olanlar kullanılacak.
Toplam 6 odalı, 14 kişilik bir minik otel, daha doğrusu konukevi. Aynı zamanda cafe olarak da hizmet veriyor. Yaklaşık 6 aylık gibi çok kısa bir geçmişi var. Buna rağmen talepten memnun Orhan Erönen. “Kendi kendini finanse ediyor” diyor Djumba için. Avrupalılar yanında, Türkiye’den, Kıbrıslılardan, hatta Kıbrıslı Türklerden müşterileri var. “Gönyeli’den gelip burada kalanlar var” diyor.
Turist profili değişiyor, insanlar büyük otellerden sıkıldı
Marketten börekçiye kadar bölgedeki işyerleriyle işbirliğine önem verdiklerini anlatan Erönen, bölge ve kent dokusuyla bütünleşmiş, çevreyle iç içe turizm faaliyetlerinin önemine vurgu yaptı.
“İnsanlar artık büyük otellerden, her şey dâhil hizmetlerden sıkıldı. Turist profili değişiyor. Bu talebi görmemiz, bu potansiyeli değerlendirmemiz gerekir. Dünyada yeni değil ama bizde yeni bir konsept. Yeni tanışıyor bu ülke butik otellerle. O yüzden dünyaya kendimizi tanıtırken, ülkemizde de farkındalık yaratmamız gerekir.”
Lefkoşa tutku, bu iş misyon
Konser organizasyonları, menejerlik gibi renkli işler yaparken, neden turizmci oldu?
“Kendimi turizmci olarak nitelemiyorum. Burası bir ev ve ben ev sahibiyim. Ben bu işi seviyorum. İşletmeciyim, organizasyon yaparım. Bu işi de bir misyon olarak gördüm. Lefkoşa, doğduğum, tutkun olduğum bir kent. Bu kente, ülkeye, çevreye dair sorumluluklarımız var. Abim Enver de bu bölgede eski ev aldı, restore etti ve ailesiyle birlikte hayatını burada kurdu. Sadece benim, bizim değil, birçok insanın bu konuda çabası var artık. Hatta Mağusa Lefkoşa’dan daha aktif bu konuda. Bunun desteklenmesi, geliştirilmesi, daha da artırılması gerekir.”
İşbirliği içinde çalışıyorlar
Butik otellerin işbirliği içine çalıştıklarını, tanıtımdan fiyat politikasına kadar işbirliğine gittiklerini, birbirlerine müşteri/konuk yönlendirdiklerini de anlattı Erönen.
“İşbirliği içinde çalışmanın herkese faydası var. Ben kendi otelimi tanıtmak için çaba harcarken, tümü için harcarım. Çünkü biliyorum ki, pasta büyümedikçe kimseye faydası yok. Daha çok insan gelsin, herkes çalışsın, daha çok yer açılsın. Gelişme ancak öyle olur. Zaten her yerin kapasitesi küçük, rekabet edeceğiz diye ufkumuzu daraltmanın manası yok.”
booking.com’a yerel alternatif… Harita da var
Lefkoşa’daki butik otellerin, en yaygın rezervasyon sitesi booking.com’da “North Nicosia” başlığı altına girmesini uzun uğraşlar sonunda sağlayan Orhan Erönen, şimdilerde ise yerel site hazırlanması için çalışıyor. Tüm butik otellerin katılabileceği boutiqueotel.cyprus.com’un tamamlanmasıyla, booking.com’a yerel alternatif oluşturulacağını anlattı.
Yaklaşık 40 bin TL’lik finansman gerektiren bu sitenin kurulmasına Turizm Bakanlığı’nın da sıcak baktığını aktaran Erönen, ayrıca Lefkoşa’daki otellerle ilgili bir de harita hazırladı.
Bu konudaki çalışmaları, geçtiğimiz haftalarda ITB Berlin Fuarı’na taşıyan, burada Kuzey Kıbrıs turizm heyetinde yer alan Orhan Erönen, “Hem dünyaya tanıtım, hem kendi ülkemizdeki paydaşlarda farkındalık bakımından çok yararlı oldu. Artık Lefkoşa da bir destinasyon oluyor” dedi.
Teşvikten yararlanma imkânı yok
Butik otellere 10 yıl süreyle gümrük ve gelir vergisinden muafiyet gibi destekler verildiğini anlatan Orhan Erönen, acentelere turist başına uygulanan 30 Dolar teşvikten ise butik otellerin yararlanma imkânı olmadığını vurguladı. “Çünkü Otelciler Birliği’ne üyelik şartı var. Üyelik için de en az 10 odalı olmak gerekiyor” diyen Erönen, teşvik alma imkânı olmamasına rağmen butik otelleri pazarlamak isteyen acenteler olduğunu da ekledi.
