Ünlü besteci Çaykovski 1893 yılında ölmüş ancak ölüm nedeni zamanımıza kadar tartışma konusu olmuştur.
Kimileri bestecinin ölümünün kendi iradesi ile gerçekleştirdiği bir intihar olduğunu söyler.
Buna göre, Çaykovski en çok önem verdiği 6’ıncı Senfoni’sinin prömiyeri başarısız olunca, kaynatılmamış su içip bilinçli olarak koleraya yakalanması sonucu ölmüştür…
…
Başka araştırmacılar bu görüşü reddeder.
O dönemlerde kolera tehlikesinin resmi sağlık kurullarından bile kaldırıldığı öne sürülür, bu yüzden bestecinin böyle bir girişim yaptığı yolundaki iddialar temelsizdir…
…
Meselenin arkasında bestecinin eşcinsel ilişkileri olduğu iddiaları da vardır ve o dönemlerde Rusya yasalarında cezası büyüktür; Sibirya’ya sürgün cezası olduğu gibi kırbaçlama cezası falan da vardır.
Bu görüşü de reddedenler vardır.
Tam aksine o dönemlerde Çar’ın kardeşi bile eşcinseldir ve kendi hayatını özgürce yaşamaktadır.
Eşcinsellik sarayda da yaşandığından bestecinin bu durumu ile ilgilenecek biri yoktur ya da belirli bir umursamazlık veya hoşgörü vardır…
…
Besteci daha çok şeyler yapacakken 53 yaşında hayata veda etmiştir.
Ölümünün ardında yatan nedenler ise tartışmalıdır…
…
İrlandalı yazar Oscar Wilde da eşcinseldi ancak o bu durumunu özgürce yaşıyordu her türlü baskıya rağmen.
İrlanda’da olsun, değişik zamanlarda yaşadığı Amerika ve Fransa’da olsun cinsel tercihi konusunda baskı altındaydı yazar.
Eğer Oscar Wild bir “Osmanlı” olsaydı, belki başına daha az belalar açılacaktı çünkü o dönemler Osmanlı’da eşcinsel hayatın “sosyal bir gerçeklik” olduğuna yönelik yığınla saptamalar ileri sürülüyor.
Birçok kaynakta olduğu gibi “Tarih Dergisi” nin 4. Sayısında “Velev Ki Hemcisini Sevdin-Doğu ve Batı Kültürlerinde Homoseksüellik” başlığı altında yayınlanan araştırma yazısı da, Osmanlı döneminde bu sosyal gerçekliği mercek altına alır.
Tarikatların tutumlarından, haremlik selamlık gibi oluşumlara kadar birçok neden bu yaşam tarzının nedenleri arasında sayılır.
Dergiden bir alıntı:
“Bizans dünyası da eski Yunan’dan ve Doğu toplumlarından aldığı harem (gynakionitis) – selamlık (andronitis) geleneğini sürdürmüştür. Hemcinsler arasındaki duygusal-cinsel ilişkiler için zemin hazırlayan bu ortam, Osmanlı toplumunda da devam eder. Yine erken Bizans dünyasındaki Roma hamam geleneği, Osmanlılarda da homoseksüelliğin ‘örtülü’ bir sosyal buluşma alanı olur…”
…
Konumuz eşcinsellik üzerine kurulmuş gibi olsa da aslında başka şey söylemeye çalışıyoruz.
Yasal ve ahlaki yönden baskıların olduğu dönemlerde, birçok yaratıcı insan bu baskılar nedeniyle hayattan erken ayrılmak durumunda kaldılar.
2 yıl kürek cezasına mahkum olan Oscar Wilde gibi, ölüm nedeni tam anlaşılmasa da Çaykovski gibi.
Bu yaratıcı insanların erken ölümleri beklenen son olmasa gerek…
…
Sözü şuraya getireceğiz:
Altıncı senfoniyi dinleyiniz.
Hayatın ta kendisi sanki.
Zaman zaman acı, zaman zaman fırtınamsı ezgiler, zaman zaman bir dinginlik bulacaksınız.
Tam zamanı.
Buna herkesin ihtiyacı var…
