Bilim insanları kaya yağan, rüzgarların ses hızından daha hızlı estiği ve 100 kilometreden daha derininde magma okyanusu barındıran bir gezegen keşfetti.
Araştırmacılar daha önce de ekstrem “lav gezegenleri” bulmuştu. Bu gezegenler, sistemlerinin yıldızlarına o kadar yakın oluyor ki yüzeyleri erimiş lav okyanuslarından oluşuyor.
Ancak K2-141b olarak da bilinen bu yeni keşfedilen gezegen, olağanüstü gezegenler arasında bile sıradışı. Gezegenin yüzeyi, okyanusu ve atmosferi kayalardan oluşuyor. Bu kayalar yağmur gibi yağıyor ve devasa denizlerde eriyor.
K2-141b’nin üçte ikisi, yörüngesinde döndüğü turuncu cüce yıldızın kesintisiz, çok parlak ve sıcak gün ışığına maruz kalıyor. Güneşine çok yakın olduğu için (gezegende bir yıl, Dünya’daki bir günün üçte birinden daha kısa sürüyor) kütleçekimiyle yerine kilitlenmiş durumda. Bu, gezegenin her zaman aynı tarafı yıldızına baktığı anlamına geliyor.
Gezegenin karanlık tarafındaki sıcaklıklar -200 santigrat derecenin altındayken ışığı alan tarafı yaklaşık 3000 santigrat derece. Yani kayaları buharlaştırıp ince bir atmosfere dönüştürecek kadar sıcak.
Atmosferindeyse, Dünya’daki yağışa benzer ilkelerle yağış oluşuyor. Suyun buharlaşıp atmosfere yükselmesi ve daha sonra bunu tekrarlamak için yağmur olarak geri düşmesi gibi, K2-141b’deki sodyum, silikon monoksit ve silikon dioksit de kayalık atmosferdeki süpersonik rüzgarlar tarafından gece tarafına çekiliyor ve bu onların yüzeye geri düşmesini sağlıyor.
Araştırmacılar, hemen hemen Dünya’yla aynı büyüklükteki ama güneşine çok daha yakın gezegendeki koşulları anlamak için bilgisayar simülasyonları kullandı. 200 ışık yılından daha uzakta bulunan gezegen 2018’de keşfedildi.
Bilim insanları gezegen hakkındaki mevcut verileri kullandı. Daha sonra atmosferi ve hava döngüsünün nasıl olabileceğini anlamalarını yardım edecek bilgisayar simülasyonları kullanarak gezegeni analiz etti. Bulgular, uzak gezegenlerin atmosferi ve bileşenlerini çok daha ayrıntılı gözlemlemeyi sağlayacak yeni teknolojiyle gelecekte test edilebilir.
York Üniversitesi’nde doktora öğrencisi ve makalenin baş yazarı Giang Nguyen, “Bu, James Webb Uzay Teleskobu (James Webb Space Telescope) gibi yeni nesil teleskoplarla yüzlerce ışık yılı uzaklıktan tespit edilebilen K2-141b’deki hava şartları hakkında tahminlerde bulunan ilk çalışma” dedi.
Bulgular, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society hakemli bilimsel dergisinde “Modelling the atmosphere of lava planet K2-141b: implications for low and high resolution spectroscopy” (Lav gezegeni K2-141b’nin atmosferinin modellenmesi: Düşük ve yüksek çözünürlüklü spektroskopi için çıkarımlar) başlığıyla yayımlandı.
