Parasal olarak adı koyulan gazın gölgesinde çözüm arayışı gazı paraya çeviremeyeceğini gördükçe Rum’u da ikilemleri ile yüzleşmeye itecektir.
Bu yüzleşme derinleştikçe de kaybettiklerinin büyük bölümünü geri kazanamayacağını toplumsal olarak idrak etmek zorunda kalacaktır.
En iyi ihtimal çıkacak olan gazdan elde edilecek gelir ile ödenecek tazminat ile yetinmek durumunda kalacaktır.
Naif bir varsayımda bulunup etiketlenmek olasılığına rağmen bence Anastasiades’in ortaya attığı ‘’gevşek federasyon’’ önerisi ile Rum toplumuna söylemediklerinin içinde bu hayalciliğe artık son vermek tespiti de vardır.
Bununla birlikte Rum tarafının öncelikli olarak gaz konusunda yapacakları tercihlerle sebep olacakları olası istikrarsızlığın kazandıklarını da kaybetme riski ile onları karşı karşıya getirebileceğini göreceklerdir.
Bu ikilemle birlikte ileriye yönelik yapacakları tercihlerle kazanabileceklerini elde edemeyeceklerinin de muhasebesini yapmaya mecbur bırakılacaklardır.
Gazın miktarını tespit etme çalışmaları milyon dolarları, bu gazı çıkarmak ve nihai alıcıya ulaştırmak ise milyar dolarlık yatırımları ve tüm bunların karlı bir geri dönüşü olması da yılları gerektirmektedir.
Bunun için hacim olarak adı konulacak olan gazın çıkması için jeopolitik riskin oluşturduğu belirsizliğin ortadan kalkması şarttır.
İşin siyasi tarafı var ama son sözü matematiğe dayalı finans çevreleri söyleyecektir. Çözüm olmadığından dolayı buna ulaşamamanın ikilemini ve çaresizliğini de Rumlar yaşayacaktır.
Rum tarafı tek taraflı adım atmaya devam ederse karşısında Türkiye’nin askeri gücünü görecektir.
ABD yaklaşmakta olan bu tehlikenin Rum siyasi otoritesi üzerinde yarattığı endişeyi fırsat bu fırsat deyip üs talebinde bulunduğunda da Rum tarafının karşısına başka bir ikilem daha çıkacaktır.
Nitekim basına da yansıdığı üzere ABD’nin üs talebiyle ilgili haberler üzerine diplomatik teamüllerin ötesinde bir açıklama ile Rum tarafı Rusya’yı karşısında bulmuştur da.
Anastasiades bunların tümünün geliyor olduğunu görmüş ve toplumunu ‘’gevşek federasyon’’ açılımı ile buna hazırlamak için tereddütlü de olsa bir adım atmıştır.
Gazın miktar olarak da adı konulduktan sonra birçok gaz ve petrol bulan ülkede olduğu gibi Rum tarafı için de hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır.
Kendi malı olarak gördüğü için Rum siyasi otoritesi gaza ulaşamadığını ya da ulaşmak için bugüne kadar hiç de yapmak istemediği konuları sonuçlandırmayı mecburen gündemine almak zorunda olacağı ikilemi ile karşı karşıya kalacak.
Bu da ikilemlerin en büyüğünü siyasetin tümünün kendi kamuoyu ile karşı karşıya kalması sonucunu doğuracak.
Zaman zaman Rum basınında eski siyasilerden ve siyaset bilimcilerden okuduğumuz ve anlamakta zorlandığımız çözümsüzlüğün onlar için de sürdürülebilir olmadığının altında bu ikilemlerle yoğrulmuş zor tercihlerin geliyor olduğu mu yatmaktadır?
