Öğrencilerin önüne hedef koyulmadığı sürece motivasyonları düşük olacaktır. Okulöncesinden yüksek öğretime kadar buralarda öğrenciler motivasyonsuz. Öğrenciler zil çalar çalmaz, okulları en hızlı bir şekilde terk ediyorlar. Okulda en çok sevdiğiniz şey nedir? Diye öğrencilere sorduğu zaman sıklıkla ‘teneffüs’ veya ‘beden eğitimi’ dersi yanıtı alırsınız. Bunun nedeni her ikisinde de öğrencilerin oyun oynaması ve arkadaşlarıyla birlikte zaman geçirmeleridir.
Okul saatlerinin tamamı teneffüs ve beden eğitimi gibi dersler olsa, öğrenciler hep okula gitmek isteyeceklerdir. Hatta evlere zili çaldığında bile öğrenciler, okulda biraz daha kalmak için mücadele edecektir. Teneffüs ve beden eğitimi gibi dersler hoşlandıkları ve içsel olarak psikolojilerinden gelen bir duyguya hizmet etmektedir. Ayrıca dıştan motive edilmelerine gerek yoktur. Yaratılış gereği sevilen etkinliktir çünkü. Tüm memeli hayvan yavruları ilk sosyal davranışlar olarak ‘oyun’ oynar. Arslan yavruları üç dörtlük aylıkta oyun oynamaya başlar. Hayatta kalmak, ilerideki ‘avcılık’ yeterliği için ilk yapmaları gereken kardeşlerin oyun oynamasıdır.
İnsan yavrularında da durum aynıdır. Doğuştan gelen ve yaratılış gereği motive oldukları oyun ve buna benzer etkinliklerdir. Okulların buna hizmet etmesi, bunun için çevre ayarlaması yapması gerkemektedir. Bu amaçla ilk iş ‘motivasyon’ için çaba harcamaktır. Öğrencileri motive etmenin değişik yolları aranmalıdır.
Motivasyon sözcüğü tıpkı his (emotion) gibi Latince ‘harekete geçmek’ (to move)’ sözcüğünden gelmektedir. Psikolojide motivasyon, bireyi harekete geçirenin ne olduğu, yaptığı şeyi neden yaptığı ile ilgili çalışmak ve onu anlamaktır.
Psikologlara göre motivasyon, insan ya da hayvanın bir hedefe doğru harekete geçmesi veya onun rahatsız edici bir durumdan uzaklaşmasına neden olan süreci ifade eder. Motive mükemmel bir işe girmek veya sahip olunan mükemmel bir işi kaybetmekten kaçınmak gibi psikolojik bir hedefi tatmin etmek; açlığı gidermek ya da sandüviç yemek gibi biyolojik bir ihtiyacı tatmin etmek; genç birisinin dünya turuna çıkmasını sağlamak veya Brodway muzikalinde sahne almak gibi kişisel bir hırsı tatmin etmek olabilir (Wade, Tavris, Garry, 2015).
Çağdaş dünyada insanları motive eden uyarıcılar kategori edildiğinde şu kategerilere ulaşılmaktadır: Aç Hayvan: Yemeğe Motive Olur, Sosyal Hayvan: Sevgiye Motive Olur, Erotik Hayvan: Sevişmeye Motive Olur, Yetkili Hayvan: Başarıya Motive Olur (Wade, Tavris, Garry, 2015).
.
KKTC sistemsiz eğitimi okulöncesinden yüksek öğretime kadar öğrencileri motive edecek uyarıcılardan yoksundur. Sistemsiz KKTC eğitimi ve okullar bu konuda kafa yormuyor.
Aileler de motive kanalları bulmakta zorlanmaktadır; özellikle orta ve alt tabakadaki aileler. Öğrencilerin önüne hedefler koymakta sıkıntı var. Öğrenciler yemeğe motive oluyorlar ama literatürün tersine obezite yiyeceklere motive oluyorlar. Okulda bunun yanlışlığı konusunda dersler veya bilgi aktarımı yok.
Sevgi yoksunu bir kültürden öğrenciler de nasibini almakta. Sevgisizlik insanların yüzüne vurmuş. Sosyal, ekonomik ve siyasi konjektür insanları mutsuz etmekte, sevgiden uzaklaşılmakta.
En önemlisi ‘başarı’ buralarda hiç ödüllendirilmiyor. Statüko başarıyı değil ‘başarısızlığı’ koruyor. Her düzeydeki öğrenci bunun farkında. Başarılı olsalar da buralardaki sistemsiz KKTC eğitimi ve siyasi statüko onları ödüllendirmeyecek. Başarılı çocuklar ve gençler buralarda değil ödülü başka ülkelerde arıyor. Statüko sürdükçe bu durum devam edecek. İlkokulda kolej az sayıdaki zengin, varlıklılar için; kaliteli bir üniversiteye girme de varlıklı kesim için. Peki okulda çalışma ve başarıya motive etmek için öğrencilerin önlerine hangi hedefler konulacak? İçinde bulundukları olanaksızlıktan kendileri kurtulmak istese alternatifler var mı? Bu soruların yanıtları ne yazık ki olumsuz. O nedenle pek çok öğrenci çalışmak ve başarılı olmak için harekete geçmiyor; motive olamıyorlar. O nedenle de okullar sıkıcı oluyor; ordan hızlıca kaçmaya motive olunuyor.
