Alexia Vassiliou, Mağusa Maraş doğumlu (1964) Kıbrıslı Rum ses sanatçısı. Sosyal medya hesabında kendisini “Kıbrıslı” olarak tanıtıyor ama sanırım Rum resmi ideolojisinin 1974 sonrasında ürettiği Elenlikle eş saydıkları “Kıbrıslılık” kimliğini kullanıyor.
Ben de 1964 Mağusa doğumluyum. On binlerce insan var Mağusa doğumlu ve kendilerini Kıbrıslı Türk sayıyorlar. Bu nedenle yazının girişinde Alexia için “Kıbrıslı Rum ses sanatçısı” nitelemesi kullandım. Yani O kendisini “Kıbrıslı” sayarken ben “Kıbrıslı Rum” demeyi tercih ettim.
Bu bir sorun mudur?
Veya kimlik üzerinden ayrımcı-bölücü bir niteleme midir?
Bence hayır.
Herkes kendini nasıl hissederse öyle niteler ve tanıtır.
İdeoloji üzerinden kimlik devşirme modasının da çoktan geçtiğine inanıyorum.
Neyse, Alexia Vassilou’yu spotify veya youtube’tan dinlemenizi tavsiye ederim. Müthiş bir jaz performansı var. Summertime and Sometimes I Feel Like a Motherless Child (yaz vakti ve bazen kendimi annesiz çocuk gibi hissederim) yorumu harikadır.
Amerikalı zenci Jaz sanatçısı Mahalia Jackson’ın bu eserini Alexia, 10 yaşında bir çocukken Maraş’ı terk etmek zorunda kalmasına atfen mi yorumluyor bilmiyorum, bende öylesi bir duygu uyandırdı.
Alexia , 59.yılında Maraş’taki doğduğu eve gitti ve bir video çekti.
Yağmalanmış ve harabeye dönmüş bir evin önünde, gözyaşları içinde “işgal bitecek ve biz de Maraşımıza evimize geri döneceğiz” dedi.
Duygusal bir paylaşımdı. Facebook’ta izlediğimde etkilendim ama “doğduğun evi ve Maraş’ı birçok kez geri vermek istedik de alan olmadı” diye mırıldanmaktan da kendimi alamadım.
Benimki de duygusaldı çünkü Alexia gibi Maraşlı Rumların duygularına empati yaparak Annan planına evet dedik.
Duygular bir yana gerçeklik ayan beyan ortadadır.
Ve biz bu gerçekliğe ulaşmak için da az bedeller ödemedik.
***
Türk ordusu 14 Ağustos 1974’de Mağusa yönünde ikinci harekatı başlattığında, on binlerce Mağusalı Kıbrıslı Türk yaşadıkları evlerden kaçıp sur içine sığınmış durumdaydılar. 20 Temmuz ile birlikte hayatları tehlike altına girmişti ve sur içine sığınmaktan başka seçenekleri yoktu.
Türk askerleri 2 günde Mağusa girişine ulaştı. Maraş’ta önce askerler sonra da sivil Rumlar hızla bölgeyi terk etti.
Türk askerlerinin Maraş’a girmediği ama Maraş’ın büyük bölümünün boşaltıldığı yaklaşık 35 saatlik bir zaman dilimi vardır. Türk askeri henüz Maraş’ta değilken ve Kıbrıslı Türkler de sur içindeyken geçen 35 saat.
Bu 35 saatlik zaman diliminde Maraş’taki yüzlerce ev yağmalandı. Eşyalar kamyonlara yüklenip götürüldü.
Peki bu yağmayı kimler yaptı?
Türk askeri ve Kıbrıslı Türkler ortalarda yokken Maraş’ı yağmalayan kimler olabilir?
Yaptığım sözel araştırmaların işaretleri Derinya’ya kadar gider.
Binlerce Kıbrıslı Türk 20 Temmuz sabahı surlar dışındaki evlerini terk ettiler ve sur içine sığındılar.
Yanlarına küçük valizlere sığdırabildikleri eşyalarını alabildiler.
Aynı Türkler, Türk askerlerinin gelmesiyle sur içinden ancak 19 Ağustos’da çıkabildiler ve koşa koşa evlerine gittiler.
Ne buldular biliyor musunuz?
Yağmalanmış, talan edilmiş evler. Bıraktıkları eşyaların yerinde yeller esiyordu.
Peki Kıbrıslı Türklerin evlerini kimler yağmaladı?
Bütün işaretler Maraşlı Kıbrıslı Rumları gösteriyor.
***
Son dönemde Alexia gibi Kıbrıslı Rum sanatçıların Maraş’a gidip video çekmeleri ve paylaşmaları adeta moda oldu.
Bilmelerini istedim. Adına Maraş denilen bu utanç abidesinde bilmedikleri şeyler de vardır.
Hani Hz İsa’nın fahişe Meryem için söylediği gibi: “İlk taşı günahsız olan atsın”
