Türk Lirası’nın değer kaybı ile Güney Kıbrıs’tan Kuzey Kıbrıs’a geçişlerin artması sonucu Metehan Kara Kapısı’nda oluşan uzun araç kuyrukları, Mağusa Kapısı’nın açılması gerektiğini gündeme getirdi. Bölge muhtarları Havadis’e konuştu:
Eniz ORAKCIOĞLU
Dövizin yükselişi ve Türk Lirası’nın değer kaybı ile Güney Kıbrıs’tan Kuzey Kıbrıs’a geçişler arttı. Kara kapılarında uzun araç kuyrukları oluşmaya başladı. Akaryakıt ve ilaç gibi ürünlerin Kuzey’de daha ucuz olması birçok Rum’un Kuzey’e geçerek alışveriş yapmasını sağladı. Hal böyle olunca da Lefkoşa’da araçlı geçiş yapılabilecek tek kapı olan Metehan Kara Kapısında uzun araç kuyrukları oluştu. Güney Kıbrıs’ta çalışan veyahut herhangi bir sebeple Güney’e geçen veya geçmek isteyen vatandaş ise bu durumdan şikayetçi.
Metehan Kara Kapısında uzun kuyruklar oluşuyor
Adanın Kuzey ve Güneyi’nde 2003 yılından bu yana toplam 7 adet Kara giriş kapısı açıldı ve karşılıklı geçişler bu kapılardan araçlı veya araçsız yapılabilmekte. Ama bu kapıları içerisinde en yoğun geçiş sağlanan kara kapısı Metehan. Özellikle 2018 yılında Dövizin yükselişi ve Türk Lirası’nın değer kaybına bağlı olarak Rumların Kuzey’e daha çok ilgi göstermesi ile Metehan Kara kapısındaki araç kuyruğu uzadıkça uzadı.
8 Milyon araçlı geçişin 4 milyonu Metehan’dan
Polis Genel Müdürlüğü’nün istastik raporlarına göre 2017 ve 2018 Ağustos ayına kadar olan sürede Metehan Kapısı’ndan 2 Milyon 104 bin 562 araç çıkış yaparken, 2 milyon 109 bin 477 araç giriş yaptı. 7 tane Kara Kapısından toplam 8 milyon 742 bin 498 giriş çıkış yapan aracın 4 milyon 214 bin 039 tanesi Metehan’ı kullandı.
Mağusa Kapısı açılmalı
Tüm bu gelişmeler Lefkoşa’da yaşanan giriş-çıkış yoğunluğunu azaltmak için Mağusa Kapısının açılması gerektiğini akla getirdi. Başkent Lefkoşa’da tek araçlı geçiş kapısı olan Metehan’da izdiham yaşanırken, geçişleri rahatlatmak adına Surlariçi’nde bulunan Mağusa Kapısının açılması gerektiği de dillendirilmeye başladı. Havadis’e konuşan vatandaşlar ise bu kapının açılmasının gerekliliğinden bahsederek, Metehan’da yaşanan yoğunluğu azaltacağını söyledi. bunun yanında vatandaşlar, iki tarafın da bu vesileyle hareketleneceğini özellikle Mağusa Kapısına yakın yerlerin ve aslında 2 tarafın Lefkoşa’sının da daha fazla canlanacağını sözlerine ekledi.
Mağusa Kapısının Tarihçesi
Mağusa Kapısı’nın tarihçesine bakıldığında ise Mağusa Kapısı veya Porta Giuliana olarak da bilinen Kapı, Lefkoşa surlarında bir kapı. Mağusa, Karpaz, Larnaka ve Limasol‘dan gelen yollar bu kapıda birleşir ve bu kentlerden gelenler şehre bu kapıdan girerlerdi. Lefkoşa’nın en güçlü kapısı olup Venedikliler döneminde ana kapısı olarak kullanılmaktaydı. Kapı günümüzde iyi korunmuş bir durumdadır. Kapı Venedikliler tarafından inşa edilmiş olup, kapıya 1567 yılında Lefkoşa surlarını yapan komutan ve mühendis olan Kont Giulio’nun adı verildi. Daha sonra, Osmanlılar tarafından “Taht-el kale” (Alçak Hisar) adıyla anıldı. Venedik döneminde halk arasında “Porta di Sotto” (Alçak Kapı) adıyla da bilinmekteydi. Bunun sebebi, kapının eğimidir. Kapının içerisinin rakımı 137 m iken dışarısının rakımı 132.6 m’dir. Kapı 10.96 metre çapında küresel bir kubbeye sahiptir. Kapının üzerinde 1821 yılında yazılmış, üzerinde II. Mahmud‘un tuğrası olan bir yazıt mevcuttur. 1945 yılında kapıyı araç trafiğine açmak için bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Birbirlerine benzeyen Girne ile Baf kapıları halk tarafından kullanılırken, onlardan daha büyük ve daha uzun olan (149 ayak / 45.4 metre) Mağusa Kapısı da askeri amaçlarla kullanılmaktaydı. İngiliz Sömürge döneminde trafiğe kapatılmıştır.
“Mağusa Kapısı açışmalı”
Çağlayan ve Surlariçi Yeni Cami Mahallesi muhtarları kapının açılması gerektiğini söyleyerek, ulaşımın Mağusa Kapısı’nın açılması ile birlikte kolaylaşacağını aktardı. Lefkoşa’da araçlı geçiş anlamında bir tek Metehan Kara Kapısı olduğunu onunda Lefkoşa’nın neredeyse dışında kaldığını söyleyen Muhtarlar, Mağusa Kapısı’nın açılmasının halk için iyi olacağını ve 2 bölgeye de canlılık kazandıracağını kaydetti.
Bölge Muhtarları ne dedi?
Ayşen Hamitoğlu:
“Mağusa Kapısı açılmalı”
Surlariçi Yeni Cami Mahallesi Muhtarı Ayşen Hamitoğlu 25 yıldır Mağusa Kapısına çıkan mahallenin muhtarı. Hamitoğlu çocukluğunda çok kez Mağusa Kapısı’nı kullanmış ve defalarca kez kapıdan geçerek orada bulunan parklarda oyun oynamış. Mağusa Kapısı’nın da açılmasını isteyen Hamitoğlu, 71 yıldır Yeni Cami Mahallesinde oturuyor. Eskiden herkesin kapıdan geçerek serbest olarak dolaştığını söyleyen Hamitoğlu, Mağusa Kapısı’ndan uzun yola gittiklerini aktardı. Tüccarların da kapıyı kullandıklarını belirten Hamitoğlu, vatandaşlarında karşılıklı olarak dükkanlardan alışveriş yaptıklarını kaydetti.
“Kapı açılırsa Lefkoşa’ya hareketlilik gelir”
Kapının açılmasının Lefkoşa’ya hareketlilik getireceğini ve Metehan Kara Kapısı’nında bu sayede biraz olsun rahatlayacağını söyleyen Yeni Cami Muhtarı Hamitoğlu, ulaşımında kolaylaşacağını Güney ve Kuzeyde güzergah üzerinde bulunan esnafında bu sayede kalkınacağını ifade etti. Çocukken komşusu ile birlikte Mağusa Kapısı’ndan geçerek dükkan dükkan gezdiklerinin altını çizen Hamitoğlu, o dönemlerde kapının ardına geçer geçmez çocuk parkları ve çocuk oyun alanlarının olduğunu söyledi.
Gültekin Karsu:
“O kapıdan çok kez geçtik”
Lefkoşa Çağlayan Bölgesinde 1955 yılından bu yana ikamet eden ve 30 senedir Çağlayan Muhtarı olan Gültekin Karsu, Mağusa Kapısı’ndan çok kez geçtiklerini söyledi. Kapının açık olduğu dönemlerde Rumlarla iç içe yaşadıklarını anlatan Karsu, Mağusa Kapısı civarında, Taht el Kale (Tahtagala) camisi yanında ve özellikle de Girne ile Baf Kapılarının arasında oturan çok Türk olduğunu söyledi.
“Kapı açılırsa bölge canlanır”
Mağusa Kapısı’nın açılması gerektiğini söyleyen Karsu, kapı açılınca Çağlayan ve Surlariçi bölgesinin canlanacağını, en önemlisi de kapının açılmasının iki tarafın geneline de yarayacağını aktardı. Çağlayan Bölgesinin Lefkoşa’nın ilk yapılanan bölgesi olduğunun altını çizen Karsu, gençliğinde Çağlayan’da kerpiçten yapılı bir iki tane ev olduğunu ve o bölgenin hep tarla olduğunu kaydetti.
“Halk için bir adım olacak”
Bölge halkının barış ve Mağusa Kapısı’nın açılmasını istediklerini söyleyen Karsu, bu kapının açılmasının sadece bireysel olarak fayda sağlayacağının düşünülmemesi gerektiğini, genel olarak halk için iyi bir adım olacağını ifade etti. Araçlı geçişlerin bir tek Metehan Kara Kapısından gerçekleştiğinin altını çizen Muhtar Karsu, 1974 yılından önce esas kapının Mağusa Kapısı olduğunu kaydetti. Metehan kapısının çok sonra yapıldığını ve Lefkoşa’nın dışında kaldığını belirten Karsu, esas Lefkoşa’nın tam içinde olan Mağusa Kapısı’nın açılması gerektiğini ve bu kapıdan gidiş gelişlerin daha kolay olacağını söyledi.
