Kıb-Tek’in “Üç Zamanlı Kontrol Sizde Tarifesi” 1 Nisan’dan itibaren uygulanmaya başladı. Kıb-Tek AR-GE Sorumlusu Elektrik Elektronik Yüksek Mühendisi Saffet Aşıksoy, uygulama hakkında detaylı bilgi verdi, tüketiciye nasıl yansıyacağını anlattı
85 BİN ABONEYE % 15 İNDİRİM: Aşıksoy: “Üç Zamanlı Kontrol Sizde Tarifesi” ile elektrik faturalarını zamdan önceki düzeye indirmek mümkün. Fiyatları kademeli olarak artan tüketim dilimlerini kaldırarak 300 kilovat saat altında tüketim yapan yaklaşık 85 bin abonemize yüzde 15 indirim yaptık
HAKSIZLIK OLMASIN DİYE: Aşıksoy: Gece kulüpleri, kumarhaneleri ve yollardaki ışıklı tabelaları tarifesinin dışında tuttuk. Çünkü bunlar faaliyetlerini geceleri yürütmektedirler ve sistemin sadece en ucuz olan tarifesinden yararlanacaklardır. Bu durum diğer tüketicilere karşı haksızlığa dönüşeceği için bu yerleri sistemin dışında tuttuk
GÖNÜL RAHATLIĞI İLE KULLANSINLAR: Aşıksoy: Sosyal yardım ile geçinen abonelerimize 250 kilovat saat sınırını kaldırdık. Kullandıkları elektriğin tümünü kilovat saat 69 kuruş olarak fiyatlandıracağız. Bu da uygulamalarımızın bir sosyal boyutu. Klimalarını veya elektrikli aletlerini gönül rahatlığı ile kullanabilirler
Öntaç DÜZGÜN
Elektrik Kurumu’nun ürettiği elektriğe yaklaşık yüzde 18 civarında zam yapması ile birlikte uygulamaya soktuğu “üç zamanlı kontrol sizde tarifesi” çeşitli tartışmaları da beraberinde getirdi. Bu uygulamanın bir kandırmaca olduğunu ileri sürenler olduğu gibi, bu uygulama ile tüketicilerin zamdan önceki fiyatlarla elektrik alabileceğini söyleyenler de var.
KIBTEK AR-GE Sorumlusu Elektrik Elektronik Yüksek Mühendisi Saffet Aşıksoy’a bu uygulama ile neleri öngördüklerini sorduk. Uygulamanın tüketicilere nasıl yansıyacağını tartıştık.
Soru: 1 Nisan itibarı ile “üç zamanlı kontrol sizde tarifesi” ne geçişi başlattınız. Bunu neden yaptınız? Nasıl bir uygulama öngörüyorsunuz? Size yönelik eleştiriler var neler diyorsunuz?
Aşıksoy: 1 Nisan tarihinden itibaren tüm konutlarda üç zamanlı tarife sistemine otomatik olarak geçmiş bulunuyoruz. Fakat, kendi deneyimlerini yaşadıktan sonra üçlü tarife sisteminin dışında kalmak isteyen tüketicilerimiz KIB-TEK’e müracaat ederek tekli tarife sistemine dönüş yapabilecekler. Üç zamanlı kontrol sizde tarife uygulamasının ekstra bir zam sebebi olduğu yönünde iddialar ileri sürülmektedir ki bu hiç de doğru değildir. Elektrik fiyatlarında bir zam yapıldığı doğrudur ancak üç zamanlı tarife sisteminde bir maliyet olmadığı için neden olduğu bir zam da yoktur. Üçlü zaman tarife sistemi yaratıldı çünkü insanlar isterlerse, tarifenin ucuz fiyat sağladığı zaman diliminden yararlanabilsinler ve zamdan önceki hatta daha da aşağılarda fiyatlarla elektrik tüketimi yapabilsinler. Bu da mümkündür.
Üç zamanlı kontrol sizde tarife sistemi ile günü üçe böldük. Ülkemizde 24 saat içerisinde toplam tüketilen elektriğin bir grafiğini çıkardık. Bu grafikten çıkardığımız sonuçlara göre, günün belli saatlerinde çok elektrik tüketiyoruz, bazı saatlerde normal ölçülerde tüketiyoruz ama bazı saatlerde de çok az tüketiyoruz. Yoğun tüketim yapılan saatlerde KIB-TEK’in elektrik üretim maliyeti artar. Çünkü, bu yoğun tüketim yapılan saatlerdeki elektrik ihtiyacını karşılayabilmek için fazladan makineler çalıştırmak zorunda kalır. Az tüketim yapılan saatlerde de bazı makineler çalıştırılmamış olsa da sırf frekansı tutturabilmek için çalıştırılan makineler nedeni ile maliyet istenildiği kadar düşük değildir. Bu verilerden yola çıkarak, tüketimin gün içinde dengeli dağılımını sağlayabilirsek, kurumun maliyetleri düşürülebileceği gibi, tüketicilerin ödedikleri fatura tutarının da düşebileceği sonucuna vardık.
Soru: Uygulama sadece konutlarla mı sınırlıdır?
Aşıksoy: Konutlar günün her saatinde tüketim yaptıkları için üç zamanlı tarife sisteminden doğal olarak yararlanabileceklerdir. Ancak ticari ve endüstri tarifesinde olan işyerlerinin durumu farklıdır. Günün belirli saatlerinde yoğun tüketim yaparlarken, bazı saatlerde hiç tüketim yapmamaktadırlar ve onları üç zamanlı tarifeye sokmamız halinde bu durum onların zararına olabilir. Bu nedenle bu tarifede olanları otomatik uygulamaya almadık, konuyu kendi takdirlerine bıraktık.
Ancak buna karşılık gece kulüpleri ve kumarhaneleri ve yollarda karşılaştığımız ışıklı tabelaları üç zamanlı kontrol sizde tarifesinin tamamen dışında tuttuk. Bu yerler isteseler bile bu tarifeye giremezler çünkü faaliyetlerini geceleri yürütmektedirler ve sistemin sadece en ucuz olan tarifesinden yararlanacaklardır. Bu durum diğer tüketicilere karşı haksızlığa dönüşeceği için bu yerleri sistemin dışında tuttuk. Buna güneş enerjisi ile elektrik üretip kurumla mahsuplaşanları da ekledik.
Soru: Bazı kumarhanelerin bünyelerinde oldukları otellerden teşvikli elektrik enerjisi aldıklarını biliyoruz. Bu sorunu nasıl çözeceksiniz?
Aşıksoy: Eğer kumarhane elektrik enerjisini otelden alıyorsa, bu durumda otel de “üç zamanlı kontrol sizde tarifesi” nin dışında kalacaktır. Oteller yeni tarife sisteminden yararlanabilmeleri için kumarhaneler ile ayrışmaları gerekmektedir.
Soru: “Üç zamanlı kontrol sizde” sisteminin tarife fiyatları hakkında bilgi verebilir misiniz?
Aşıksoy: Üç zamanlı dediğimiz bu sistemin en ucuz tarifesi, akşam saat 22.00’den sabah 07’ye kadar olan dilimdir ki bu sürede tüketilen elektriğin kilovat saati 65 kuruştur. Sabah saat 07.00’den akşamüzeri saat 17.00’a kadar olan sürede fiyat 98.73 kuruştur. Akşam saat 17.00’den saat 22.00’ye kadar olan sürede ise kilovat saat ücreti 129 kuruş olacaktır. Bu durumda, normal tarife fiyatı olan 98.73 kuruş baz alındığında, en pahalı dilim olan akşam saatleri dilimi yüzde 30 daha pahalı olmuş olur. Buna karşılık gece tarifesi yüzde 35 daha ucuz olmuş olur. Bu avantajlar yani normal tarife fiyatı ile yoğun olarak tüketim yapılan saatlerdeki fiyatlar bakımından kıyas yapıldığında hem Türkiye hem de güney Kıbrıs’tan daha dengeli bir fark yarattığımızı söyleyebilirim. Çünkü vatandaşların alım gücünden kaynaklı zorluklarını en aza indirmeyi öngördük.
Soru: Vatandaşlar “en çok tüketim yaptığımız saatlerde elektriği pahalı yaptınız” diye şikayetler yapmaktadır.
Aşıksoy: Evet öyle yaptık çünkü herkesin elektrik tüketimini en yükseğe çıkardığı saatlerde elektrik üretim maliyetleri de en yüksek seviyeye çıkar. Bu defa da elektrik fiyatları artar. Biz planladık ki; kullanım saatlerini mümkün mertebe bütün zaman dilimlerine yayabilirsek maliyeti düşürür, tüketim fiyatlarını da aşağıya çekebiliriz. Vatandaş yine çamaşır makinesini, bulaşık makinesini su ısıtmayı veya bahçe motorlarını kullansın ama bilsin ki elektriğin daha ucuz olduğu saatlerde bu işi yaparsa maliyeti kendisine daha ucuz gelecek. Kullanım alışkanlıklarına yönelik olarak hazırladığımız broşürde, bazı önermelerimiz vardır ki, sonuçta elektrik faturalarını ciddi şekilde aşağıda tutma imkanları yaratılabilir. Bazı tüketicilerimiz de “bu önerdiğiniz şeylerle bizi strese sokuyorsunuz” diyorlar. Diyebilirim ki tasarrufa yönelik önlemlerden kaçınılırsa bu defa da “fatura stresi” ortaya çıkacak. Biz bir seçenek sunduk ve diyoruz ki eğer bunlara uyabilirseniz faturalarınızı zamdan önceki fiyatlara indirgeyebilirsiniz. Önerdiklerimiz bir zorunluluk değil, tamamen gönüllülük işidir. Anlaşılması için tanıtıcı reklamlar da yapıyoruz.
Soru: Farklı fiyatların uygulandığı tarife dilimleriniz vardı. Kullanım miktarları arttıkça, yükselen fiyatlar uyguluyordunuz.
Aşıksoy: Evet, 250 – 500 – 750 kilovat saat gibi dilimlerimiz vardı. Tüketim arttıkça, uygulanan fiyat tarifesi de artıyordu. Şimdi, 300 kilovat saate kadar ve üstü diye iki dilimimiz var. 300 kilovat saat, dikkatli bir şekilde oluşturulmuştur çünkü toplam yaklaşık 140 bin abonemizin ortalama 85 bini bu dilimde tüketim yapmaktadırlar ve bu dilime yüzde 15 indirim yaptık. 300 kilovatın üstünde ise başka bir kadememiz ve farklı bir fiyatımız yoktur. Bizim yoğunlaştığımız, “üç zamanlı kontrol sizde tarifesi” nin başarı ile uygulanmasıdır. Tasarruf yapmak isteyen abonelerimizin ortaya çıkan bu fırsatlardan yararlanmalarıdır.
Bunların dışında, sosyal yardım alan abonelerimize yönelik olarak uyguladığımız 250 kilovat saate kadar indirimli ucuz tarife uygulamamızın sınırını kaldırdık. Sosyal yardım alan birisinin kliması veya elektrikli aletleri varsa, mağdur olmaksızın gönül rahatlığı ile kullanabilsinler diye. Bu da uygulamalarımızın diğer bir sosyal boyutudur.
Soru: Daha başka bilinmesini istediğiniz hususlar var mı?
Aşıksoy: Abonelerimize, nisan ayı boyunca yeni duruma yönelik olarak titiz davranmalarını öneriyorum. Bunun karşılığını mutlaka alacaklardır. Buna rağmen “ben tek zamanlı dilime yani kilovat saati 98.73 kuruş olan tarifeye geçmek istiyorum” derlerse bu mümkündür. Bir abonemiz, bir yıl boyunca üç defayı aşmamak üzere tarife değişikliği için KIB-TEK’e müracaatta bulunabilir.
