Liderler arasında devam eden ikinci tur görüşmelerin bugün sekizinci ve sonuncusu gerçekleştirilecek. Görüşmenin ardından BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide görüşmelerde sağlanan ilerlemeleri kayıt altına alacak bir açıklama yapacak
ORTAK AÇIKLAMA: Liderlerin ortak açıklaması bugüne kadar elde edilen ilerlemenin yanı sıra bundan sonraki süreçle ilgili ipuçları taşıyacak. Tarafların bugüne kadar hedeflenen ilerlemeyi elde ettiklerini, sürecin 26 Eylül’de New York’ta BM Genel Sekreteri ile yapılacak üçlü zirve ile devam edeceği belirtilecek
BÜYÜK İLERLEME: Diplomatik kaynaklar, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Kıbrıslı Rum lider Nicos Anastasiadis’in Mayıs 2015’ten beridir yürüttükleri müzakerelerde, 50 yıllık Kıbrıs görüşmeleri tarihinde sağlanmamış anlaşma, görüş birlikleri ve ilerlemeyi sağladıklarını belirtiyor
TOPRAK VE GARANTİLER KALDI: Yönetim ve güç paylaşımı, mülkiyet, AB ve ekonomi konuları büyük ölçüde tamamlandı. Bu dört başlıkta bir çözüm anlaşmasının ana hatları ortaya çıktı. Çözüm sürecinin akıbetini bundan sonra büyük ölçüde toprak, güvenlik ve garantiler başlıklarında sağlanacak uzlaşılar belirleyecek
HEDEF ÇOKLU KONFERANS: BM Genel Sekreteri ile gerçekleştirilecek üçlü görüşmenin ardından hedef, Kıbrıs sorununun çözümü için garantör devletlerin de katılımı ile Ekim ayı içerisinde bir çoklu konferansın gerçekleştirilmesi. Akıncı ve Anastasiadis’in 1 Ekim’den itibaren her gün görüşmesi bekleniyor
Esra AYGIN
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Kıbrıslı Rum lider Nicos Anastasiadis, Kıbrıs sorununa kapsamlı bir çözüm bulmak için bir yılı aşkın bir süredir yürüttükleri müzakereler kapsamında bugün gerçekleştirecekleri toplantının ardından ortak bir açıklama yapacak.
Akıncı ve Anastasiadis, yoğunlaştırılmış müzakerelerin ikinci turu kapsamında 23 Ağustos’tan beridir Kıbrıs sorununun tüm altı başlığını – yönetim ve güç paylaşımı, mülkiyet, Avrupa Birliği, ekonomi, toprak, güvenlik ve garantiler – ele aldıkları yedi görüşme gerçekleştirdiler. Bugünkü sekizinci toplantının ardından yapılacak olan ortak açıklama, çözüm süreci açısından kritik ve tarihi nitelikte olacak.
Tarihi ilerleme
Diplomatik kaynaklar, iki lider Akıncı ve Anastasiadis’in Mayıs 2015’ten beridir yürüttükleri müzakerelerde, 50 yıllık Kıbrıs görüşmeleri tarihinde sağlanmamış anlaşma, görüş birlikleri ve ilerlemeyi sağladıklarını belirtiyor.
Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum müzakere ekiplerince son günlerde üzerinde görüşülmüş ve taslak çalışmaları yapılmış olan ortak açıklamanın bugüne kadar elde edilen ilerlemenin yanı sıra, bundan sonraki süreçle ilgili ipuçları taşıması da bekleniyor.
14 Eylül ortak açıklama metni, görüşmelerde Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum taraflarının, bugüne kadar hedeflenen ilerlemeyi elde ettiklerini, sürecin 26 Eylül’de New York’ta BM Genel Sekreteri Ban Ki moon ile gerçekleşmesi planlanan üçlü zirve ile bir sonraki aşamaya taşınacağını ortaya koyacak.
Açıklamayı Eide yapacak
Bugün ara bölgede müzakereler için tahsis edilen binada gerçekleştirilecek olan görüşme saat 10:00’da başlayacak. Saat 14:00’ten önce bitmesi beklenen görüşmenin ardından, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide taraflarca hazırlanan ortak açıklamayı okuyacak.
Dört başlıkta anlaşmanın ana hatları çıktı
23 Ağustos’tan beri devam eden ve bugün sekizincisi yapılacak olan ikinci tur yoğunlaştırılmış görüşmelerde Kıbrıs sorununun altı ana başlığından tümü –yönetim ve güç paylaşımı, mülkiyet, Avrupa Birliği, ekonomi, toprak ve garantiler ve güvenlik- ele alındı. Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum tarafları, yönetim ve güç paylaşımı, mülkiyet, AB ve ekonomi konularını büyük ölçüde tamamladı. Kaynaklar, bu dört başlıkta bir çözüm anlaşmasının ana hatlarının ortaya çıktığını belirtiyor.
Toprak ve güvenlik ve garantiler başlıkları ise bugüne kadar detaya girilmeden sadece ilkesel bazda ele alındı.
Yönetim başlığı altında, taraflar dönüşümlü başkanlık konusunda prensipte anlaşmaya varırken, bunun süreleri ile ilgili tartışmalar devam ediyor. Mülkiyet başlığı altındaki ‘duygusal bağ’ ifadesinin nasıl tanımlanacağı ve uygulanacağı ise bu başlık altında hala çözümlenmesi gereken en önemli konu.
Çözüm sürecinin akıbetini ise bundan sonra büyük ölçüde toprak, ve güvenlik ve garantiler başlıklarında sağlanacak uzlaşılar belirleyecek.
Bir sonraki aşama New York
Yoğunlaştırılmış müzakerelerin ikinci turunun son görüşmesi ve ortak açıklama ile birlikte bir sonraki aşamaya taşınacak olan çözüm sürecinde, Akıncı ve Anastasiadis BM Genel Kurul çalışmaları kapsamında New York’a gidecek. Akıncı ve Anastasiadis’in Genel Kurul çalışmalarının ardından, 26 Eylül’de BM Genel Sekreteri Ban Ki moon ile üçlü bir görüşme yapması bekleniyor.
Kaynaklar, BM Genel Sekreteri de dahil olmak üzere tüm tarafların üçlü zirveden somut bir sonuç çıkmasını istediğini, bunun için de zirve sonucunda bir yol haritasının ortaya konması için çalışmaların yoğunlaştırıldığı belirtiliyor.
BM Genel Kurul çalışmaları dolayısıyla uluslararası toplumun tüm önemli aktörlerinin yanı sıra garantör devletler Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık yetkilileri New York’ta olacak. Bu nedenle New York’ta, gerek toprak, gerek güvenlik ve garantiler, gerekse çözümün mali boyutu ile ilişkin önemli gayrı resmi görüşmelerin gerçekleşmesi bekleniyor.
Hedef çoklu konferans
BM Genel Sekreteri ile gerçekleştirilecek üçlü görüşmenin ardından hedef, Kıbrıs sorununun çözümü için garantör devletlerin de katılımı ile Ekim ayı içerisinde bir çoklu konferansın gerçekleştirilmesi.
Çoklu konferansa hazırlık amacıyla, Akıncı ve Anastasiadis’in New York zirvesinin ardından 1 Ekim’den itibaren her gün görüşmesi bekleniyor.
