KKTC’de ardı ardına açılan üniversitelerle öğrenci sayısı 90 bin’i aştı. Öğrenciler ekonomik yaşamın motoru haline geldi. Ancak artan öğrenci sayısı ev kiralarında da patlamaya neden oldu
Duygu ALAN
KKTC’de üniversiteli öğrenci sayısı arttı, kiralık ev piyasasında adeta patlama yaşandı.
Birkaç yıl öncesine kadar kiracı bulmakta zorlanan ev sahipleri, şimdilerde evine yoğun talep alıyor ve evlerini değerinden çok üzerinde fiyatlarla kiralıyorlar.
Öğrenci sayısındaki artış, kiralık evlerin hem fiyatını hem de koşullarını değiştirdi.
Ev sahipleri artık en az 6 aylık peşin, 2-3 aylık da depozit istiyor. Bazı ev sahipleri ise çıtayı daha da yüksek tutuyor, 2+1 eve en az bin 500 TL isterken, aylık ödeme kabul etmiyor, 12 aylık kira bedelini peşin istiyor. Bununla da kalmıyor, 3-4 ay da depozit istiyor.
Birçok ev sahibi ise evini aileye değil, üniversite öğrencilerine kiralıyor.
Aileler kiralık ev bulmakta zorlanıyor, buldukları evin kira bedeline ise güç yetiremiyor. Öğrenciler ise başını sokacak bir evi olsun diye iyi kötü bakmıyor, en kötü koşuldaki evi bile tonlarca para vererek tutuyor.
Aileler de öğrenciler de isyanda
Yüksek kira bedelleri ve üniversite öğrencilerini isyan noktasına getirirken aileler, hem kira bedellerinin yüksek olmasından hem de kiralık ev bulamadıklarından şikayet etti.
Havadis’e konuşan aileler, “Surlariçi bölgesinde bile 2+1 evlerin aylık kira bedelleri bin 500 TL. Ev sahipleri yıllık peşin kira istiyor, emlakçısı depoziti derken ev kiralarına güç yetmiyor. Zaten birçoğu da aileye evini kiralamıyor” diye dert yandı.
Üniversite öğrencileri ise Lefkoşa’da ev kiralarının aşırı yüksek olduğundan şikayet ederek, bazı ev sahiplerinin de öğrencinin mağduriyetini istismar ettiğini, değerinden çok yüksek kira istediğini, binlerce lira karşılığında tuttukları evdeki eşyaların birçoğunun da kullanılmaz durumda olduğunu, bir avuç para da eşya için ödediklerini kaydetti.
Öğrenciler, “Ev sahipleri KKTC’ye üniversite eğitimi için gelen öğrencilerin ülkelerinde saraylarda, yalılarda, villalarda oturduğunu, babalarımızın çok zengin olduğunu zannediyor olmalı ki evlerine değerinin çok üzerinde fiyat biçiyorlar. Zaten ülkede hayat şartları çok zor, okul parası, diğer ihtiyaçlar, ev kirası derken ailelerimiz bizi okutabilmek için ciddi borç yükü altına giriyor” diye konuştu.
****
Serkan Kaya:
“Bu ülkede yaşam koşulları çok ağır. Gıdadan konfeksiyona, ev kiralarından elektrik, su tarifelerine kadar her şey ateş pahası. Bugün bir öğrenci 2+1 evde bile yalnız başına oturamıyor. Ev kiraları çok yüksek. 20 bin TL yıllık kira bedeli olan evler var, üstelik öyle lüks evler de değil. Eve girerken 2-3 aylık da depozit ve emlakçı komisyonu isteniyor. Benim oturduğum ev 2+1 ancak evin aylık kirası çok yüksek olduğundan 4 kişi kalıyoruz. Kişi başına aylık 420 TL düşüyor. Yani oturduğum evin aylık toplam kira bedeli bin 680 TL, yıla çarptığımızda 20 bin TL’den fazla para yapıyor. Elektrik, su ve gıda masrafları cabası.”
Özkan Tek:
“KKTC’de ev kiraları çok yüksek. Bir kişinin altından kalkabileceği rakamlar değil. Şehir merkezlerinde veya duraklara yakın yerlerde olan evlerin kiralarına güç yetirmek neredeyse imkansız. Benim evim 3+1 ama evde 4 kişi kalıyoruz. Ev Surlariçi’nde 6 aylık kira bedeli 3.220 TL. Ev sahipleri en az 6 ay peşin, 3-4 ay da depozit istiyor. Bir kira bedeli kadar da emlakçı komisyonu ödüyoruz. Simdi birde ev sahipleri verdikleri sözleri tutmuyor. Öğrencilere kiralanan evler genellikle eşyalı ancak elektronik eşyaların birçoğu bozuk, mobilyalar kötü durumda, evler kiralanmadan önce temizlenmiyor.”
Yusuf Karatepe:
“Lefkoşa’da kiralık ev bulmakta zorlanıyoruz, bulduğumuz evin aylık kirasına da güç yetiremiyoruz. Kiralar çok aşırı yüksek. Yemesi, içmesi, giyimi, elektrik, su faturaları derken kazancımız ucu ucuna yetiyor. Ne gezip tozmaya ne de birikim yapmaya para kalmıyor. Ben ailemle birlikte ikamet ediyorum. Evlenmek istiyorum ancak bu hayat koşullarında cesaret edemiyorum. En başta ev sorunu var. Ev sahipleri artık ailelere değil öğrencilere evlerini kiralıyorlar. Aileye kiralasalar bile asgari ücretin bin 892 TL olduğu bu ülkede bir kişinin tüm bu masrafları karşılamaya asla gücü yetmez. Surlariçi’n de bile 1+1 evlerin aylık kirası 1000 TL’den başlıyor.”
Hasan Kaylı:
“Bugün Lefkoşa’da 2+1 evlerin bile aylık kira bedeli bin 500 TL’den başlıyor. Birçok ev sahibi aylık ödeme de kabul etmiyor. En az 2 depozit bir yıllık da peşin istiyorlar. Bir de ev emlaçıda ise bir kira bedeli de emlakçı istiyor. Şimdi Lefkoşa’nın en ücra kesiminde 2+1 ev kiralamaya kalksak yıllık peşinatı, depoziti, emlakçı komisyonu derken cebimizde bir 25 bin TL olması şart. Bir de elektrik suyu üzerimize alacaksak onun depozitleri var. Kazanç ise 2 bin TL bile değil. Nerede yeme içme, nerede diğer ihtiyaçlar. Zaten ev bulmakta da zorlanıyoruz. Ev sahiplerinin gözü açıldı. Daha fazla ve toplu para kazanma hırsı ile aileye değil evlerini öğrencilere kiralıyorlar. Aileye zor, bekara hiç vermiyorlar. Evsizlikten evlenemiyorum bile.”
Ahmet Büyüklü:
Lefkoşa’da bugün 2+1 evlerin aylık kira bedelleri bile Türk Lirası olarak hesaplarsak bin 500 TL’den başlıyor. Kaldı ki, kiralar genellikle Sterlin. Çoğu ev sahibi de şimdi yıllık peşin para istiyor. Öğrenciler, 2’si 3’ü bir oluyor bu kirayı ödeyebiliyor ve evi tutuyor. Ama 4 kişilik bir aile düşünün ve sadece erkek çalışıyor, asgari ücret alıyor. Bu ailenin bu kira bedelinin altından kalkması mümkün değil. Kira ile bitmiyor, elektrik, su faturaları, mutfak masrafları da KKTC’de çok pahalı. Bir de çocuk varsa hiç güç yetmiyor. Ev sahipleri ise cebini düşünüyor. Bu şartlarda ayakta kalmak çok zor.”
Serkan Bostan:
Maaşım 2 bin 400 TL ve evliyim. Ev kirası, mutfak masrafları, faturalar derken elimde para kalmıyor. Ev kiraları aşırı yüksek ve dövize endeksli. En kötü ve en küçük evin aylık kirası 1000-1500 TL arasında. Üstelik artık aylık ödeme de kabul edilmiyor. Ev sahipleri en az 6 aylık kira bedelini peşin istiyor, 3-4 aylık da depozit istiyor. Daha da fenası artık ailelere kiralanmıyor. Ev sahipleri de kendi kazancını düşünüyor ve evlerini öğrencilere kiralıyor. Öğrenci de evin iyisine kötüsüne bakmıyor mecburen kiralıyor. Kısacası aile ev bulamıyor bulsa da kira bedelini karşılayamıyor. Öğrenci de değerinin çok çok üzerinde aylık kirası olan evlerde kalıyor.”
