Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide son dönemde yoğun bir uğraş içerisinde…
Uğraştığı ise Kıbrıs konusundaki müzakere sürecinin çökmemesi…
Kurtarılması…
Bunun için de liderlerle olsun, Kıbrıs sorununun çözümü ile ilgili diğer taraflarla olsun, sürekli görüşmeler yapıyor.
Söylediği ise “Liderler müzakere sürecinde bugüne kadar önemli ilerlemeler sağladılar. Hadi bir gayret daha bu iş olabilir. Çözüm uzak değil”.
Onun ifadesi ile müzakere sürecinin ihtiyacı “Final push”.
Bu yapılabilirse bir sonuç alınma şansı hala var.
Ama zaman da gittikçe azalıyor.
Süreç hızla bir yol ayrımına doğru sürükleniyor.
Sürecin kurtarılabilmesi ve yeniden ivme kazanabilmesi mevcut müzakere yönteminin bir şekilde değiştirilmesi ile mümkün olabilir.
BM’nin rolünün süreç içerisinde yükseltilmesi ve taraflara yardım eder bir pozisyona gelmesi sürecin ileriye taşınabilmesine bir fırsat yaratabilir.
Ve bu rol yükseltilmesi 2004 sürecinde olduğu gibi BM’ye hakemlik verilmesi ile karıştırılmamalıdır.
Sürecin Kıbrıslı kimliği korunarak BM’den yardım alınabilir.
Bu kararı da elbette ki iki lider birlikte verecektir.
Liderlerin önünde yapılması planlanan üç görüşme daha vardır.
Bu görüşmeler yeni kararlar verilebilmesi ve tıkanıklığın aşılabilmesi için fırsattır.
Beklenti bu görüşmelerden bir şeyler çıkması yönündedir.
Çabalar da bunun içindir.
Ama tabii ki herşeyin başı niyettir.
Kıbrıs Türk tarafı gelinen aşamada sorunun çözümü konusunda niyet ve iradesini korumaktadır.
Son dönemde Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan, sürecin içine sürüklendiği durumla ilgili uyarıcı açıklamalara bakıp bir suçlama oyunu içerisine girildiğini söylemek doğru olmaz.
Yapılmaya çalışılan sürecin neden tıkandığını ortaya koymak ve geç olmadan çıkışın sağlanabilmesi için harekete geçilmesinin şart olduğu mesajını vermek.
O kadar…
Müzakere sürecindeki en büyük sıkıntı Rum liderliğinin siyasi anlamda cesaretsizliği ve çözüm konusunda ortaya bir türlü irade koyamamasıdır.
Hala da en büyük sıkıntı budur.
Müzakere sürecine odaklanıp çözüm arayacağına, Rum Liderliği neredeyse son on aylık dönemde süreci nasıl tıkayıp suçu karşı tarafa atabileceğine yoğunlaştı.
Var olan yakınlaşmalara yenilerinin eklenmesinin süreci bir karar verme noktasına taşıyacağını gördüğünden, o aşamanın gerçekleşmesinin önünü kesmek için herşeyi yaptı.
Geriye üç görüşme kaldı.
Liderlerin 2 Mayıs’ta yapacakları görüşmede durum biraz daha netleşecek.
Müzakerelerde Eide’nin dediği gibi, son bir hamlenin yapılıp yapılamayacağına ilişkin olarak durum ortaya çıkacak.
Kısacası Rum tarafı bir karar aşamasına gelmemek için süreci tıkama yolunu seçse de, yine de bir karar verilmek zorunda olunacak.
O da sürece ‘tamam mı, devam mı’ kararı olacak.
Ki bu da adanın geleceğine ilişkin belirleyici bir karar olacak.
