AB’nin finansman desteğiyle 2011 yılında inşası tamamlanan ve çeşitli nedenlerle yıllardır atıl kalan LTB Mezbahasında önümüzdeki hafta deneme kesimlerine başlanıyor
KONTROLSÜZ MEZBAHALAR KAPATILMALI: Hayvan Üreticileri Birliği Başkan Naimoğulları: Modern mezbaha 7-8 yıldır atıl durumda. Ciddi bir hayvan kayıt sistemi oluşturulmak için kesinlikle kontrolsüz ve küçük mezbahaların kapatılması LTB mezbahasının devreye girmesi gerekir
GÜNEY’DE 2, KUZEY’DE 15: Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Şahali: KKTC’de veteriner dairesine kayıtlı ve kontrol altında faaliyet gösteren 15 mezbaha var. 15 mezbahadan 4 tanesinden yoğunlukla piyasaya et sevkiyatı yapılıyor
FALİYETLERİ DURDURULACAK: Şahali: Gıda güvenliği açısından LTB mezbahasının biran önce devreye girmesi gerekiyor. Bazı mezbahaların fiziki koşulları gıda güvenliğini riske edecek durumda. Koşulları günün gereklerine yanıt vermeyen mezbahalar kapatılacak
HARMANCI’DAN MÜJDE: LTB Başkanı Harmancı: Lefkoşa’daki mezbaha ile ilgili sorunları aştık. Önümüzdeki hafta deneme kesimlerine başlamayı hedefliyoruz. Bir aylık deneme periyodunun ardından mezbahanın tam kapasiteyle çalıştırılmasını hedefliyoruz
LTB Eski Başkanı Cemal Bulutoğluları zamanında yapımı tamamlanan ama bugüne kadar bazı sorunlar sebebi ile işletilemeyen Uluslararası standartlara uygun LTB Veteriner Hekim Ali Güçlü Mezbahası, Eski Başkan Kadri Fellahoğlu ve şimdiki başkan Mehmet Harmancı zamanında da gündeme birçok gez getirilmişti. Geçtiğimiz yıl ve son seçimlerden önce de devreye gireceğinden söz edilen mazbatanın deneme kesimlerine haftaya başlayacağı müjdesini ise LTB Başkanı Mehmet Harmancı tarafından verildi. Öte yandan hayvan kesimleri kontrolsüz ve küçük küçük mezbahalar olduğunu dile getiren Hayvan Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları bu sayının da azaltılması gerektiğinde ve birçok ek sorundan bahsetti.
“Kontrolsüz, küçük mezbahalar kapatılmalı”
Hayvan Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları, ülkede eğer ciddi bir hayvan kayıt sistemi oluşturulmak isteniyorsa, bu noktada kesinlikle kontrolsüz ve küçük küçük mezbahaların kapatılması ve her şekliyle AB standartlarına uygun 2 veya 3 mezbahanın görev yapmasının gerektiğinin altını çizdi. Bazı kesimlerin Lefkoşa’daki mezbahadan Mehmetçik’teki kasaba et yollanırsa maliyetlerin artacağını savunduğu söyleyen Naimoğulları, Güney Kıbrıs’ta coğrafya ve nüfusun daha fazla olduğunu, ama buna rağmen iki mezbaha olduğunu ve Baf’taki mezbahadan Larnaka’ya kadar et gittiğini vurguladı. Naimoğulları, etin sağlıklı koşullarda kesilerek, hızlı bir şekilde dağıtılmasının, kontrolsüz ve kayıt dışı kesimlerden daha önemli olduğunu aktardı.
“35’in üzerinde mezbaha var”
KKTC’de kontrollü veya kontrolsüz 35’in üzerinde mezbaha olduğuna dikkat çeken Naimoğulları, bunun ülkemizdeki hayvan hastalıklarının bulaşmasında ve kayıt dışılıkta en büyük etken olduğunu kaydetti. Naimoğulları, ülkedeki hayvan varlığının ve üretim politikasının ilerleyebilmesi için de kontrolsüz mezbahaların kapatılmasının şart olduğunu sözlerine ekledi.
“Mezbahanın yapısal sorunları var”
LTB’nin eski Başkanı Cemal Bulutoğluları döneminde yapmış olduğı mezbaha konusunda hayvancılık kooperatifi olarak birçok girişim yaptıklarını anlatan Naimoğulları, aynı zamanda şu anki belediye başkanı Mehmet Harmancı döneminde de birçok girişim yaptıklarını belirtti. Bulutoğluları döneminde bitirilmesine rağmen problemli bir mezbaha olduğunu vurgulayan Naimoğulları, o dönemde LTB’nin mezbaha ile ilgili ödenememiş borçları bulunduğunu ve altyapı sorunları olduğunu ifade etti. Daha sonra bu borcun ödendiğini belirten Naimoğulları, mezbahanın bazı yapısal sorunları olduğunu, özelikle konum sorunu olduğunu, Lefkoşa Yeni Sanayi bölgesi içerisinde yer aldığını ve ulaşımın çok zor olduğu bir yerde olduğunu kaydetti. Naimoğulları, Yeni yapılan cevre yolundan mezbahaya ulaşım sağlanması gerektiğinin altını çizdi.
“Yeniden yatırım istiyor”
Mezbahanın 7-8 yıl önce bittiğini söyleyen Naimoğulları, bugün mezbahanın yıprandığını ve yeniden yatırım istediğini vurguladı. Mezbahanın tavanının sıkıntılı olduğunun altını çizen Naimoğulları, birçok yerin ve aletin de paslanmış olduğu ve mezbahanın yüksek masraf isteyen bir duruma geldiğini aktardı.
“Kaosu önlemek için hizmete girmeli”
LTB’nin mezbahanın yeniden faaliyete geçmesi için uğraş verdiğine dikkat çeken Naimoğulları, 4-5 yıldır bakanlık ve belediye ile bu konuda görüştüklerini ve mezbahanın nasıl çalıştırılacağına karar veremediklerini söyledi. Bunların yanında Naimoğulları, söz konusu mezbahanın tam anlamı ile çalıştırılabilmesi ve orada bir maddi kaynak oluşturulabilmesi için küçük mezbahaların kapatılması gerektiğini belirtti. Bir dönem direk üreticiden tüketiciye oradaki soğuk hava depolarından et dağıtabilmek için bir sistem kuracaklarını kaydeden Naimoğulları, aracıyı ortadan kaldırarak otelciye, kasaba, restorana ve marketçiye aynı fiyattan et dağıtarak, ülkemizde şu an oluşan fiyat dengesizliğini ortadan kaldırmayı hedefledikleri anlattı. ülkede ciddi bir kaos olduğunu vurgulayan Naimoğulları, kasaptan, markete inanılmaz fiyat değişiklikleri olduğunu ve bunun çok yanlış olduğunu belirtti.
“Ne kesilip, ne satıldığı belli değil”
Mezbahalarda yapılan kesimlerde neyin kesildiğinin ve neyin satıldığının tam olarak belli olmadığını söyleyen Naimoğulları, bu konuda hayvanların kesildikten sonraki mühürleme sisteminde de sıkıntı olduğunu iddia etti. Naimoğulları, AB standartlarında soğuk dalga sistemi mühürlenmesine geçilmesi gerektiğini ve yasaların düzenlenerek dana diye inek eti satılmasının, kuzu diye koyun eti satılmasının önüne geçilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
“LTB tamirat yapıyor”
Seçimlerden önce LTB Başkanı Mehmet Harmancı’nın mezbahayı hayata geçireceğini söylediğini belirten Naimoğulları, Lefkoşa Türk Belediyesi’nin şu anda oraya tamirat yaptığını ve oranın faaliyete geçmesi için çaba sarf ettiğini sözlerine ekledi. Naimoğulları, “Lefkoşa’da yapılan mezbaha için aşağı yukarı 6 milyon TL civarında para harcandı ve yıllarca bu mezbaha atıl bırakıldı” şeklinde sözlerine devam ederken, mezbahanın ülke ekonomisine fayda sağlayabilmesi için faaliyete geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Harmancı: Deneme kesimlerine başlıyoruz
Lefkoşa Türk Belediyesi (LTB) Başkanı Mehmet Harmancı, Lefkoşa’daki mezbaha ile ilgili olarak önümüzdeki hafta mezbahanın deneme kesimlerine başlayacağını ve bir aylık deneme periyoduna girileceği müjdesini verdi. Harmancı dün mezbaha anlamında Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali ile bir görüştüklerini de sözlerine ekledi.
Şahali: Mezbaha gıda güvenliği bakımından önemli
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, LTB Başkanı Mehmet Harmancı ile mezbaha konusunda temasta olduklarını ve dün de bir araya gelerek görüşme gerçekleştirdiklerini söyleyerek, LTB ile ele aldıkları birçok konu olduğunu ve mezbahanın da bu konu başlıklarından bir tanesi olarak gündemlerinde olduğunu aktardı. LTB’nin bir türlü ele alamadığı mezbahanın biran önce devreye girmesi bu ülkenin gıda güvenliği bakımından önemli olduğunu vurgulayan Şahali, LTB Mezbahasının çağdaş koşullara sahip, günün standartlarına uygun bir donanıma sahip olduğunu ve sektöre çok büyük katkı sağlayacağını belirtti.
“Koşulları günün gerisinde kalan mezbahaların faaliyetleri durdurulacak”
LTB mezbahası devreye giriyor diyerek diğer mezbahaların kapanması şeklinde bir gerekçenin olamayacağını da sözlerine ekleyen Şahali, bu noktada esas meselenin bu ülkede hayvan kesimi yapan tüm mezbahaların normalde mevzuata bağlı olarak taşıması gereken minimum koşulları taşıyor taşımadığı olduğunu söyledi. Şahali, Bu konuda belli başlı sıkıntıların olduğunu vurguladı
“15 resmi kayıtlı ve 4 tane et sevkiyatı yapan mezbaha var”
KKTC’de kontrollü veya kontrolsüz 35’in üzerinde mezbaha olduğuna söyleyen Naimoğulları’nın aksine Bakan Şahali resmi kayıtlarda ve veteriner dairesine kayıtlı, faaliyete olan mezbaha sayısının 15 olduğunu ve bunların içerisinden de yoğunluklu olarak sadece 4 tanesinin piyasaya et sevk ettiğini aktardı. Mezbahaların bir bicimde sektörün yapılanmasında rol oynadığını ve onların yokluğunda sektörde sıkıntı yaşanmamasını sağlamak ise kendilerinin grevi olduğunu belirten Şahali, mezbahalarda günün gerektirdiği sağlık standartlarının sağlanması ve mutlaka veteriner denetiminin olması gerektiğini söyledi. Şahali, Bu iki koşulun sağlandığı mezbahaların faaliyetleri konusunda da herhangi bir sıkıntı olmayacağını, sayının çok önemli olmadığını kaydetti.
“Et ayrımı ticari yasalardaki düzenlemeyle yapılmalı”
Mezbahalarda yapılan kesimlerde neyin kesildiğinin ve neyin satıldığının tam olarak belli olmadığını söyleyen Naimoğulları, bu konuda hayvanların kesildikten sonraki mühürleme sisteminde de sıkıntı olduğunu iddia etmesi üzerine Tarım Bakanı bu konuya açıklık getirdi. Şahali, Pazarda ette sadece küçükbaş veya büyükbaş ayrımı olduğunu alınan etlerin ya dana ya da kuzu olduğunu belirterek, çok az noktada oğlak veya kuzu ayrımı olduğunu aktardı. Bu ayrımın 8 ayrı bölüme ayrıla bilecek durumda olması gerektiğini söyleyen Şahali, kuzu, dana, inek, sığır, keçi veya oğlak etinin tasvipinin yapılabilmesi gerektiğini, tüketicinin ne aldığını bilme hakkını gözetmenin şart olduğunu ifade etti. Bunun mühürle alakası olmadığını ve mührün veteriner denetiminin yapılıp yapılmadığı ile ilgili olduğunu belirten Şahali, bunun ticari yasalardaki düzenlemeye bağlı olarak ele alınması gerektiğini savundu. Mevzuatta bu yasaların düzenlenmesinin de yer aldığının altını çizen Şahali, yasaların sadece Tarımdan Sorumlu bakanın ele alacağı bir durum olmadığını da aktardı. Satılan malın menşesinin ve türünün belirtilmesi ile ilgili sorumluluğun ticaret dairesinde olduğuna dikkat çeken Şahali, entegre bir çalışmanın hayata geçirilmesi gerektiğini ve bu konuda çalışmalarının devam ettiğini kaydetti.
“Devlet olarak bizim fiyat belirlememiz söz konusu değil”
Ülkede ciddi bir kaos olduğunu vurgulayan Naimoğulları, kasaptan, markete inanılmaz fiyat değişiklikleri olduğunu ve bunun çok yanlış olduğunu belirtirken, bu konuda en büyük denetim unsurunun müşteri olduğunu söyleyen Şahali, müşteri kendi için fiyat avantajı neredeyse oradan alışveriş etmesi gerektiğini belirtti. Şahali, sözlerine şu şekilde devam etti; “Etin marketlerdeki kasap reyonlarına da, kasap dükkanlarına da maliyetinin aynıdır. Üreticinin etini her yere aynı sattığını müşterinin kendi alım gücüne göre alacağı noktayı belirlemesi bu noktada yapılabilecek önlemdir. Kısacası devlet olarak bizim ete maksimum bir satış fiyatı belirleme gibi bir durumumuz söz konusu olamaz.”
Eniz ORAKCIOĞLU
