Öğretmenlerin yaşam koşulları düzeltilmeden eğitimde başarı elde etmek imkansızdır. Öğretmen eğitim sisteminin ana unsurudur. Eğitim sisteminde en mükemmel reform ya da yenilik yapılsa da eğer öğretmenler onu benimseyip, sahada uygulamazsa, eğitim sistemi bir adım bile ilerlemez. Bu nedenle öğretmenlerin yıllar içerisinde gerileyen sosyal statüleri iyileştirilmelidir.
Öğretmenlerin sosyal statüleri ne yazık ki her geçen yıl daha da gerilemekte. Öğretmenlik mesleğinin geliri diğer devlet çalışanları gibi çok düşüktür. Devlette mesleğe yeni başlayan bir öğretmenin maaşı 3100 TL civarında.
Özelde ise öğretmen maaşları daha da düşük. Özel ilkokul veya kolejlerde çalışan öğretmenlerin maaşları daha da düşük. Özel bir kolejde part time çalışan bir öğretmen arkadaşla yaptığımız görüşmede aldığı maaşın 1550 TL olduğunu belirtti. Tam zamanlı çalışan öğretmenlerin ise 2700 TL civarında.
Devlette 3100 TL ile mesleğe başlayan öğretmen aylık geliri ile 468 Stg alabilir. Bu paraya hiç dokunmaz ise, artışların karşısında da dövizün artacağı kabul edilirse,bir apartman dairesini kaç yıl çalışarak satın alabilir?
Girne’de 2+1 apartman dairesinin peşin fiyat ortalama 80.000 Stg’dir. Başlangıç maaşı temel alınırsa 15 yıl çalışırsa bir daire satın alabilir. Ancak bazı koşullar var tabii ki; birincisi aldığı maaşa hiç dokunmayacak, ikincisi eğer bankadan borçlanacaksa Türk Lirası olarak yıllık faiz 15.5, STG borçlanacaksa 5.5 yıllık faiz de borca eklenecek. Temiz hesap; yaklaşık 20 yıl boyunca bir ev sahibi olmak için çalışacak.
Özel okullarda çalışanlar ise daha uzun bir sürede ev sahibi olabilir. Yazık çok yazık. Ailelerin yıllarca çocuklarının öğretmen olmaları için harcadıkları paranın karşılığı genç öğretmenlere çok zor ve uzun zamanda dönüyor. Resmen genç öğretmenlerin emekleri sömürülmekte. Buna dur diyen veya önlem almayı düşünen var mı bilinmez.
Aslında ev alınsa bile problem çözülmüş olmaz. Eve alınacak eşyalar, okula gidip gelecek araba, giyim kuşam, sosyal ve kültürel ihtiyaçlar, teknolojik yatırım için de maaş kullanılacak. Genç öğretmenlerin tüm bunları elde etmesi imkansız gibi durmakta.
Maddi problem nedeniyle öğretmenlik mesleğinin prestiji ve statüsü de hızla gerilemektedir. Çünkü ev gibi temel ihtiyaçları karşılamak için, öğretmenler başka çareler aramaya başlıyor.
Öğretmen maddi problemlerini aşmak için ek işe başvurmakta. Bildiği ve yapabileceği tek ek iş ‘bilgisini satmak’. Yani özel ders vermek, dershaneye gitmek… Öyle olunca da öğretmenlik mesleğinin statüsü gerilemekte.
Öğretmenlik mesleğinin düşen statüsünün iyileştirilmesi için yapılacaklar çok şeyler var. Ülke ekonomisinden başlanması lazım. En önemlisi her türlü mal ve hizmet üretiminden elde edilecek ‘kar’ı denetim altına almak. Örneğin bir apartman dairesinin mal oluş fiyatı nedir? Ve satış fiyatı arasındaki kar nedir? Acaba 100 %’lük bir kar var mı?
Devlet acilen pek çok ülkede olduğu gibi sosyal devlet anlayışı temelinde, uzun vadeli ödeme planı ile sosyal konut yapımına başlamalı. Genç öğretmenler de dahil, yeni yaşam kuran gençlere uzun vadeli ödeme planı ile satışını yapmalı. Gelirleri düşük olan genç çalışanlar en azından biraz rahatlatmış olur.
Özel okullar denetim altına alınmalı. Programları, kitapları, öğretmenlerin nitelikleri de bunlara dahil. Encak öğretmenlik statüsünün saygınlığını yükseltmek için, özel okullarda çalışan genç öğretmenlerin maaşlarının düzeltilmesi için birtakım önlemler alınmalı. Genç öğretmenlere, asgari ücretin altında hatta açlık sınırının da altında maaş ödenmesinin önüne geçilmeli.
Devlet özel okullarla masaya oturup durum değerlendirmesi yapmalı. Öğrencilerden alınan ücretlerin nasıl harcandığı sorgulanmalı. Öğretmenlerin maaşlarının insan onuruna yaraşır bir seviyeye çıkarılabilmesi için, devlet katkısı da dahil bir değerlendirme yapılması şart. Genç öğretmenlerin hem devlette hem de özeldeki sömürüsü için adım atılmalı. Yoksa en iyi eğitim sistemi kurgulansa bile, öğretmenler mutsuzsa asla hayat bulamaz; boşuna kürek çekmekten başka işe yaramaz.
