Mont Pelerin’de Pazar günü yapılacak olan 2’nci zirve öncesinde milletvekilleri süreç ve sürece ilişkin endişe ve beklentilerini Havadis’e değerlendirdi
İLERLEME HEYECAN VERİCİ: Candan: Dört başlıkta ilerlemelere Mont Pelerin’de toprak düzenlenmelerine ilişkin kriterlerdeki konular da eklendi. Kıbrıs Türk tarafının olumlu tavrı BM ve ilgili taraflarca kabul edilmektedir… Kıbrıs’taki toplumların vereceği çözüm mesajı, liderleri sona gitme konusunda cesaretlendirecektir
“EN ÇETİN BAŞLIK GÜVENLİK”:Angolemli: Liderler toprak kriterinde anlaşmış olsalar da güvenlik ve garantiler konusundaki müzakereler çok çetin geçecek. Rumlar burada Türk askerinin kalmasını kendi güvenlikleri için tehdit görüyor, bizimkiler ise tam tersini düşünüyor. ABD ve Rusya araya girerse bu sorun çözülür
“İYİ NİYET VAR AMA…”: Arabacıoğlu: İyi niyet ile çalışan, çözüme inanan bir ekip var. Endişelerimizi, kırılma noktalarını Cumhurbaşkanına ilettik. Günün sonunda ortaya çıkacak metnin içeriğine ilişkin sağlıklı yorum yapabiliriz. Temennimiz Türkiye’nin etkin ve fiili garantisini içeren bir çözüme ulaşmamızdır
“YETERLİ BİLGİ YOK ENDİŞELİYİZ”:Töre: Cumhurbaşkanı Akıncı’nın partilere verdiği bilgiler yeterli değil. Akıncı’nın açılımlarının ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz. Kıbrıs Türk halkının ciddi bir oranda yeniden göçmen durumuna düşeceği bir durumla karşılaşabiliriz
“KIBRIS TÜRKÜ ZORDA KALABİLİR”: Taçoy: 5’li konferans için tarih almadan toprak kriterlerinin İsviçre’de görüşülmesi hatta garantörlük konusunda bazı hususların konuşulması ayrıca masaya yüzdeliklerin dahi koyulması gelecek süreç içerisinde Kıbrıslı Türkleri zorda bırakacak bir ortam yaratmıştır
Cumhuriyet Meclisi’nde temsil edilen 4 siyasi partiden ve bağımsızlardan vekiller, sona doğru yaklaşan Kıbrıs müzakerelerini Havadis’e değerlendirdi.
Sürece ilişkin en umutsuz açıklamaları iktidarın büyük ortağı UBP milletvekili Zorlu Töre yaparken koalisyon ortağı DP’nin milletvekili Mustafa Arabacıoğlu, temkinli, iyimserliğini koruyarak nihai değerlendirme için planın ortaya çıkması gerektiğini ifade etti.
Mont Pelerin’de bu hafta 5’li konferansın yolunu açma hedefi ile devam edecek olan müzakere sürecine ilişkin en iyimser açıklamayı ise CTP Milletvekili Armağan Candan yaptı.
Candan, sürecin iyi bir noktada olduğunu ve barışa yaklaşıldığını ifade ederken Kıbrıs’taki her iki toplumun barış mesajlarının liderleri cesaretlendiren bir unsur olduğunu vurguladı.
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, temkinli bir iyimserlikle Rum Yönetimi’nin Mont Pelerin’de atacağı adımın sonuca ulaşmak açısından büyük önem taşıdığını kaydetti.
Bağımsız Milletvekili Hasan Taçoy ise Cumhurbaşkanı’nın inisiyatif alarak bazı konularda görüşler ortaya koyduğuna dikkati çekerek 5’li konferans için tarih almadan toprak konusunda attığı adımların gelecekte Kıbrıs Türk tarafını zorda bırakacağı yönündekini endişesini dile getirdi.
Candan: Liderler çok önemli bir aşama kaydetti
CTP Milletvekili Armağan Candan, liderlerin çok önemli bir aşama kaydettiğini ve bugün artık 2. Mont Pelerin zirvesinin gündemini oluşturan en kritik konulara gelindiğini kaydetti.
Sürecin sağlıklı bir şekilde, akamete uğramadan bu aşamaya gelmesinde iki tarafın da özen gösterdiğini söyleyen Candan, dört temel başlıkta ilerlemelerin devam ettiğini ifade etti.
Armağan Candan, “Bu dört başlıkta ilerlemelere Mont Pelerin’de toprak düzenlenmelerine ilişkin kriterlerdeki konular da eklendi, özellikle Kıbrıs Türk tarafının olumlu tavrı BM ve Kıbrıs konusunda ilgilenen bütün taraflarca kabul edilmektedir. Şimdi 2. Mont Pelerin zirvesinde Rum tarafının da bu anlayış ile hareket etmesi gerekmektedir” dedi.
Candan, Rum Yönetimi Başkanı NikosAnastasiades’inbu hafta içerisinde gerek Yunanistan’da gerek Kıbrıs’taki siyasi ve diğer çevrelerle yapmış olduğu görüşmelerinKıbrıs Rum halkının çözüme hazırlanmasında önemli bir rol oynadığını belirtti.
“Toplumların çözüm mesajı liderleri cesaretlendirecektir”
Bu son bir hafta içerisinde Türkiye’den federal çözüm vurgusu yapılan destekleyici açıklamaların da olumlu olduğunu söyleyen Armağan Candan, “CTP olarak bizde gerek Sayın Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile gerek Kıbrıs Rum siyasi partileri ile gerekse de Kıbrıs sorununun diğer tarafları ile yoğun bir görüşme trafiği içerisindeyiz” dedi.
Candan, bu noktada Kıbrıs’taki toplumların vereceği çözüm mesajının, liderleri sona gitme konusundacesaretlendireceğini bu çerçevede, Çözüm ve Barış Platformu’nun Cuma günü düzenleyeceği yürüyüşü desteklediklerini ve aktif katılım göstereceklerini kaydetti.
Armağan Candan, “Diplomatik çabalar yanında sokaktan, halk tarafından verilecek çözüm mesajları da bütün ilgili tarafların çözümün gerekliliğini anlamasına bir kere daha yardımcı olacaktır” dedi.
Angolemli: Güvenlik ve garantiler çok çetin geçecek
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, liderlerin toprak kriterlerikonusunda ortaya koyduğu yüzdeliklerin birbirine çok yakın olduğuna işaret ederek “Bana göre, liderler toprak kriterleri konusunda anlaşmışlardır” dedi.
Yunanistan Başbakanı AleksisTsipras’ın daha önce yapmış olduğu “Tüm konularda anlaşmadıkça hiçbir konuda anlaşmış sayılmazlar” açıklamasını da anımsatan Angolemli, “Sayın Tsipras doğru söyledi. Beni düşündüren toprak kriterinde anlaşmış olsalar da güvenlik ve garantiler konusundaki müzakereler çok çetin geçecek” diye konuştu.
Hüseyin Angolemli, “Rumlar burada Türk askerinin kalmasını kendi güvenlikleri için tehdit görüyor, bizimkiler ise tam tersini düşünüyor. Dolayısıyla güvenlik ve garantiler konusunda çetin geçecek diye düşünüyorum ve bence Rusya ve ABD gibi güçlü devletler bu noktada araya girecek. Bu devletler, hem Türkiye hem Yunanistan üzerinde etkili. Eğer araya girerlerse sorun çözümlenir” dedi.
Arabacıoğlu: Ortada iyi niyet ile çalışan bir ekip var
DP’li Milletvekili Mustafa Arabacıoğlu, şuanda oldukça hassas bir dönemde olunduğunu ve konuların henüz netleşmediğini kaydederek önyargılı konuşmak istemediğini dile getirdi.
Ortada iyi niyet ile çalışan ve gerçekten çözüme inanan bir ekip olduğunu kaydeden Arabacıoğlu, “Günün sonunda ortaya çıkacak metnin içeriğine ilişkin sağlıklı yorum yapabiliriz. Biz endişelerimizi, düşüncelerimizi,kırılma noktalarını Sayın Cumhurbaşkanı Akıncı’ya da daha önce ilettik. Temennimiz yaşayabilir ve iki toplumluluğun, iki kesimliliğin yıllar sonra sulandırmayacağı, Türkiye’nin etkin ve fiili garantisini içeren bir çözüme ulaşırız” dedi.
Mustafa Arabacıoğlu, “Rum tarafı böyle bir çözüme içsel olarak hazırsa ve istiyorsa böyle bir çözümün yaşayabileceğine inanıyoruz” diye konuştu.
Töre: Partililer yeterince bilgilendirilmedi
UBP’li Milletvekili Zorlu Töre, Mont Pelerin’de gerçekleşen zirvenin içeriği hakkında Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın partilere verdiği bilgilerin yeterli olmadığını, bu sebeple Akıncı’nın açılımlarının ne olduğunu tam olarak bilmediklerini savundu. Töre, zirveye ilişkin bilinmeyenlerin sakınca taşıdığını öne sürdü.
Töre şu açıklamayı yaptı: “Türk tarafı harita sunmadığı halde 29+ şeklinde bir toprak oranını önerdiği ve Rumlara verilecek yerleşim birimlerine 55 bin Rum’un döneceği ama Rumların 100 Rum’da ısrar ettiği şeklinde duyumlarımız var. İkinci tur İsviçre görüşmelerinde Sayın Akıncı’nın geri adım atacağı ve 70-80 bin Rum’a çıkabileceği endişesini taşıyorum. Kıbrıs Türk halkının ciddi bir oranda yeniden göçmen durumuna düşeceği bir durumla karşılaşabiliriz. Rumların ayrıca deniz kıyılarında da ısrar ettiklerini duymaktayız. Ama Sayın Akıncı’nın deniz kıyıları üzerinde bir öneri yapıp yapmadığını kesin olarak bilmiyorum. Dönüşümlü başkanlık konusunda hala daha Rumlar bir şey söylemiyor. Federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nde Cumhurbaşkanı ve yardımcısının veto hakkının kaldırıldığı ve tamamen Federal Meclis’e veya senatoya bırakıldığını biliyoruz. Bu da doğru bir yaklaşım değil.1960’ta Kıbrıslı Türklerin sahip olduğu haklardan daha geriye düşmektedir. Zaten Anastasiades de kendi toplumuna 1960’tan daha iyi şartlar elde ettiklerini ifade etmektedir. Öte yandan Rumlar, Güzelyurt ve Karpazüzerinde ısrar edecekler mi şuanda bunu bilmiyoruz. Kıbrıs Türk tarafının Rumlara sunacağı haritalar hakkında siyasi partiler ve parlamento ve hükümet de bilgi sahibi değildi. Sayın Akıncı kendi oluşturduğu ekip ile müzakereleri yürütmektedir. Bu gizlilik, karartma içerisinde yapılacak olan tavizleri, Cumhuriyet Meclisi’nin çoğunluğu ve hükümet onaylayabilir. Sayın Akıncı’nın Meclise de bilgi vermesi gerekirdi, partilere verdiği bilgilerin de yeterli olduğunu düşünmüyorum. Hangi yerleşim birimlerini harita üzerine işleyerek Rumlara takdim edeceğini bilmemekteyiz. 55 bin Rum’un geri döneceği yerleşim yerinin hakkında ciddi soru işaretlerivardır.Sayın Akıncı, 70-80 bin Rum’un geri dönemsini kabul ederse şaşırmayacağım.”
Taçoy: Toprak ve garantiler 5’li konferansta görüşülmelidir
Bağımsız Milletvekili Hasan Taçoy, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın siyasi partilere verilen bilgiler dışında İsviçre’de kendi inisiyatifi ile bazı görüşler ortaya koyduğunu kaydetti.
Taçoy, “5’li konferans için tarih almadan toprak kriterlerininİsviçre’de görüşülmesi hatta garantörlük konusunda bazı hususların konuşulması ayrıca masaya yüzdeliklerin dahi koyulması gelecek süreç içerisinde Kıbrıslı Türkleri zorda bıraktığı bir ortam yaratmıştır” dedi.
Cumhurbaşkanı Akıncı’nın bu süreç içerisinde ilk önce 4 başlığı tamamlaması sonrasında 5li konferans tarihinin belirlenmesi gerektiğini belirten Hasan Taçoy, şunları söyledi: “Sayın Akıncı toprak ve garantiler konusunu eş zamanlar olarak 5’li konferans çerçevesinde görüşülmesini sağlamalıdır. Bugün adada tek bir askerin bile kalmaması gerektiği ve garantörlüğün ortadan kalkması konusunu güney ve Yunanistan konuşabilir duruma gelmiştir. Bunların 5’li konferansta, taraflar arasında görüşülmesi gereken unsurlardır. Verilecek kararlar sadece bunları mutlu edecek kararlar olmamalıdır. Türk halkına yıllarca verilen sözler ışığında, iki kesimlilik ve iki toplumlu federal devlet, etkin ve fiili garantilerin olduğu bir anlaşma olmalıdır.”
