Tüm büyükanneler gibi ben de torunlarıma sürekli kitap okuyan bir büyükanneyim. Doğdukları anda biberon ve kitap yan yana durdu beşikte. Cemre 2 Doğa 3 yaşında.Doğanın bilinç yaşı gelmiş. Artık kütüphanesinden okumamı istediği kitapları seçip getiriyor bana. Birkaç gündür seçtiği kitaplar dikkatimi çekti.
Seçtiği kitaplar bizim deyimimizle “ tam ona göreydi”. Kısa cümlelerle yazılmış, nerdeyse sayfalarında tek bir resim olan eğlenceli , bir mesajı olan kitaplar.
Öğrendim ki çocuk edebiyatı ilkelerindenden birtanesi “çocuğa görelik “ kavramıymış. Çocuğa görelik “çocuklar için yazılan edebiyat eserlerinin çocuğun fiziksel, bilişsel (zihinsel), ruhsal, sosyal/ ahlâksal ve dil gelişim evrelerine ve çocuk edebiyatının iç ve dış yapı özelliklerine uygun olması.” demekmiş (Yılmaz, 2021, ) Çocuk edebiyatının üç temel kavramından diğer ikisi “çocuk bakışı” ve çocuk gerçekçiliği”. Bu üç kavram, çocuklar için yapılacak edebiyatın pedagojik, görsel ve estetik kabul ölçütleriymiş.
Doğaca’nın 2 yıldır elinden düşürmediği bir kitabı var. Adı “ Bazı Günler.”Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan “Bazı Günler’i”,Helga Bansch ve Heinz Janisch yazıp resimledi Türkçeye çeviren de Dürrin Tunç oldu. Kitap“Günler o kadar da sıkıcı olmayabilir, Düş gücünü güzel bir gün için kullanabilirsin”diyor. Hazine gibi korunup, Doğacığa başucu kitabı olan bu kitabın annesinin de en sevdiği çocuk kitabı olduğunu söyleyebilirim. Diğeceğim o ki sizde çocuğunuza birşey aktarırken o aktaracağınız her neyse mutlaka size de hitap etmeli. Bilmeliyiz ki seçtiğimiz kitaplar çocuğun tüm gelişim alanlarını besler.
Zihinsel faaliyetlerin olduğu bilişsel gelişimi, dil becerilerini kapsayan dil gelişimi, sosyal gelişimi ve duygusal gelişimi gibi farklı gelişim alanlarını bu tür kitaplar destekler. Çocuğun olumlu kişilik gelişimine ortam hazırlama ve okuma alışkanlığı kazanmalarını sağlayan bu tür kitaplar hem evde hem de okulda her zaman elinin altında olmalı. Çocuk edebiyatı, çocuğun dil becerisini, bilişsel ve duyuşsal becerisini desteklerken felsefe yapmasını da katkı sağlamalı.Nitelikli çocuk kitaplarında çocuğun neler yapması ya da yapmamasının söylenmesinden çok, neler yapabileceği,yapamayacağı da düşündürülmelidir. Çocuklar, düşünce üretmeye özendirilmeli; eylemlerinin başkaları üzerinde yaratacağı sonuçlar, çocuklara buldurulmalıdır. Bu sebeple çocukların gelişim evrenlerinde “çocuklar için felsefe ve çocuk edebiyatı” ilişkisi anlamlıdır.Aslında biliyormuşsunuz .Küçücük
çocuklar kendilerini en iyi tanıyan büyüklerin onlar için yazdığı kitapları onca kitap arasından seçebiliyorlar. Bunu bana geçmişte öğrencilerim şimdilerde de torunlarım gösterebiliyor.
“ Bazı Günler” kitabı gibi felsefe içerikli edebi değeri olan birkaç çocuk kitabı ismini buray
bırakıp çocuğunuzla birlikte bol okumalı günler diyorum.
Sevgi Nereden Gelir (Daniela Kulot)
Ne İstersen Makinesi ( Tuğçe Büyükupurlu )
Yaşlı Adam ve Deniz ( Julia Dürr)
Ay’daki Keçi ( Türkçesi Olcay Geridönmez )
Kendi Yatağımda Uyuyaycağım ( Alberto Pella)
Nokta( Peter H Reynolds)
Mış Gibi ( Peyer H Reynolds)
