Bu dönemde isteyerek veya istemeyerek Yürütmeyle Cumhurbaşkanlığının çeliştiği, çatıştığı durumlar bizi çok yordu. Bunun benzeri çatışmaları daha önceki dönemlerde de çok görmüştük; 1990’ların başından itibaren Denktaş ve UBP hükümetlerinin devamlı bize yarattığı kargaşalığı unutmadım!!
Bizdeki Parlamenter sistem Cumhurbaşkanlığının da direk olarak halk tarafından seçilmesini getirdiği tuhaf bir çift başlılık yaratıyor. Çoğu Parlamenter sistemlerde Cumhurbaşkanını Meclis seçer ve yetkileri sınırlı sembolik bir makamdır.
Biz de ise bu çift başlığın nedeni tanınmamış de facto bir devlet olan KKTC’nin Dünya ile ilişkilerinin veya çözüm görüşmelerinin seçilmiş bir liderle yürütme teamülüdür. Eskiden beri seçilmiş toplum lideri olarak görünen ve Uluslararası Toplumun muhatap aldığı makam Cumhurbaşkanlığı ola gelmiştir.
Salgın öncesinde olduğu gibi hayat memat meselesi olan bu korkunç Salgınla mücadelede bile aynı çift başlılığın zaman zaman sorun yaşattığını görüyoruz. Maalesef, fiili olarak Başkan veya Hükümet yapmasa bile onların adına etrafta toksik bir ruhun gezdiği yadsınamaz bir gerçek.
Öyleyse ne yapmak gerekir? Bence seçimleri erteledik de erteledik madem, bu işe de kesin bir çözüm bulma zamanı geldi. Rejim değişikliği tabii ki Anayasa değişikliği ister ve daha sonra bir geçiş süreci de gerekir. Bütün bunları göz önünde tutarak belli hazırlıklara başlanarak bunu da gündeme taşıyabiliriz diye düşünüyorum.
Gördüğüm kadarıyla mevcut Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere bu makama aday olanların tümü Cumhurbaşkanının yetkilerinin artırılması taraftarı. Yani hepsi yürütmeyi atayacak ve müdahale edecek bir Cumhurbaşkanı istiyorlar. Seçim kampanyalarına baktığımda zaten görüşmeler haricinde, çevreden tutun sağlığa kadar bir sürü öneri öne sürmekteydiler. Başkanlık rejimi, onların bu hayallerinin de gerçekleştirebilecekler bir sistem. Bu yüzden bir an evvel sistem değişimine geçmemiz gerekir. Çünkü bu çift başlılık sıktı veya her yapılan şeyin yetki aşımı olarak görülmesi de.
Tabii Dünyada farklı türden bir sürü Başkanlık sistemleri mevcut. Benim naçizane oyum kuzeydeki Türk usulü Başkanlık sistemine değil, Kıbrıs Cumhuriyetine yakın bir Başkanlık sistemine gider. Hem ileride kurulması muhtemel bir birlikteliğe daha kolay uyumu da getirebilir..
Ama bence artık bu toksik ortamı ortadan kaldırarak ve kimin sorumlu, kimin sorumlu olmadığını ortaya çıkartarak büyük bir ferahlama getireceğiz bu topluma. Gereksiz sidik yarışlarının önüne geçilerek…
Böylesi bir sistem güçler ayrılığı babından da önemli olacaktır. Yürütmesi, Yasaması ve Yargısı ayrı bir sistem. Böylesi bir sistemde teknokrat hükümetlerin yolu da daha kolay açılabilir.
