Kırmızı Palmiye Böceği’nin her geçen gün yok ettiği Lefke simgesi hurmalar için, kitaplar dolusu laf edildi, böcekle mücadele için proje yapıldı ama hepsi nafile
Gürsel KARAGÖZLÜ
Hurmalar diyarı Lefke’de ‘Kırmızı Palmiye Böceği’ne karşı önlem alınamadığından Hurma ağaçları bir bir yok oluyor.
Lefke’de Eskikaradağ ve Aplıç bölgelerinde son iki haftada üzerinde meyve olanlar dahil 10 Hurma ağacı Kırmızı Palmiye Böceği’ne yenik düşerek koptu.
2 yılda 300 ağaç yok oldu
Kıbrıs’a 2006 yılında bir belediye tarafından Mısır’dan getirilen hurma ağaçları ile birlikte ülkeye giren palmiye böcekleri tüm ülkeyi tehdit ederken, özellikle hurmanın merkezi olan Lefke bölgesini istila etti. Böcekler nedeniyle dönemin bakanlar kurulu karantina başlattı ve palmiye ile hurma ithali yasaklandı. 2014 yılında Lefke’de bir proje kapsamında numaralandırılmış olan ağaçların ilaçlanması da hükümet değişiklikleri ve diğer bazı nedenlerden dolayı aksayınca böceklerin üremesine engel olunamadı.
Son iki yıl içerisinde Lefke’de 300 adet hurma ağacı gövde veya baş kısmından koparak yok oldu.
Proje çöktü
Edinilen bilgiye göre, Hurmalar diyarı Lefke hurma ağaçlarını tehdit eden ‘Kırmızı Palmiye Böceği’ adlı zararlı ile etkin mücadele için bir iki yıl önce ‘Bir Hurma da Sen Kurtar’ sloganıyla Lefke Turizm Derneği, Lefke Belediyesi, Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ), Lefke Kooperatifi ve diğer ilgili sivil toplum örgütlerinin ortak mücadelesiyle hurma ağaçlarının kurtarılmasına karşı proje hazırlandı.
Tarım Bakanlığının desteği ile proje uygulanmaya başlanmıştı. Yapılan 3 aylık ilaçlama döneminden sonra proje maddi imkânsızlıklardan dolayı çöktü ve ilaçlama durduruldu. Hurma ağaçları da kaderi ile baş başa bırakıldı.
Karlıtaş: Gerekli önlemler hemen alınmalı
Lefke Turizm Derneği Başkanı Hasan Karlıtaş yaptığı açıklamada, Lefke’nin hurma diyarı bir belde olduğunu, 10 yıl önce dernek olarak hurmanın önemi ve değerinin öne çıkarılması ve üreticiye maddi katkı sağlamak için Hurma Festivali düzenlediklerini söyleyerek bu yıl festivalin 10’uncusunu düzenleyeceklerini söyledi.
Gerekli önlem alınamadığı takdirde Hurmaların yok olacağını ve festivallerinde yapılamayacağını, üreticilerinde mağdur olacaklarını söyledi.
Ağaçların ilaçlanmasının devamlı olması gerektiğine vurgu yapan Karlıtaş, Tarım Bakanlığı öncülüğünde tüm kuruluşların tekrar bir araya gelerek ara vermeden tüm ağaçların ilaçlanması gerektiğini söyledi.
Karlıtaş, aksi takdirde önümüzdeki yıllarda hurma ağaçlarının yok olma noktasına geleceğini belirtti.
Yolaç: Onlarca ağaç daha yok olacak
Lefke’de hurmacılık yapan Soner Yolaç isimli üretici hurma ağaçlarına çıkmakta tereddüt ettiklerini ve korktuklarını dile getirdi.
Yolaç, yıllardır 5 ile 20 metre arasında değişen hurma ağaçlarına çıkarak budama, aşılama ve kesim işi yaptığını söyledi.
Yolaç, kırmızı palmiye böceklerinin hurma ağaçlarına verdiği zarardan dolayı hurmaların son yıllarda zarar gören gövdelerinden ve baş kısımlarından koparak yere düştüğü ve ağaçlara büyük risk alarak çıktığını dile getirdi. Son iki haftada üzerinde meyve olan veya olmayan 10 adet Hurma ağacının koparak yere düştüğünü söyleyen Yolaç, gerekli önlemler alınmadığı takdirde daha çok sayıda Hurma ağacının yok olacağını söyledi.
