Uzman diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, Ramazan Bayramı’nda sağlıklı beslenme konusunda uyardı
AŞIRI YEME SAĞLIĞI BOZAR: Sabiha Gökçen Zeybek, özellikle oruç tutan kişilerin bayramda fazla yemek yeme eğilimine girdiğini belirterek, hazımsızlık ve mide problemleri gibi ciddi sağlık sorunlarının yaşanmaması için aşırıya kaçmadan, yeterli ve dengeli beslenilmesi gerektiğini belirtti
HAFİF KAHVALTI İLE BAŞLANMALI: Gökçen Zeybek, bayram sabahı hafif bir kahvaltıyla güne başlanmasını ve gün boyunca öğün atlanmayarak sağlıklı beslenme alışkanlıklarının sürdürülmesini önerdi. Zeybek, kahvaltıda, kızartma, hamur işi gibi yiyeceklerin tüketilmemesi gerektiğini söyledi
ET SİNDİRİMİ ZOR OLAN BESİNDİR: Zeybek, Ramazan Bayramı’nda şeker tüketiminin yanı sıra et tüketiminin de arttığını belirterek bayramda mangal yakacaklar için de önemli uyarılarda bulundu: Et sindirimi zor olan besindir, aşırı tüketimi sağlık sorunlarına yol açabilir
GÜNDE ORTALAM 2,5 LİTRE SU: Zeybek, yeterince sıvı alınmazsa su ve mineral kaybı sonucu, bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemlerin yaşanabileceğini kaydetti. Zeybek, günde ortalama 2-2,5 litre su içilmesi gerektiğini söyledi
Duygu ALAN
Uzman diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, oruç tutan kişilerin genelde bayramda normal yeme düzenine geçtiklerinde psikolojik olarak daha fazla yemek yeme eğilimine girdiğini belirterek kimi kişilerin ‘oruç bitti şimdi yeme zamanı’ diyerek aşırı miktarda besin tükettiğini anlattı.
Bayram sonrası aşırı yemek yeme ile bazı sağlık problemlerinin yaşandığını belirten Zeybek, bu sağlık sorunlarının çoğunlukla hazımsızlık ve mide problemleri olduğunu kaydetti.
Zeybek, bayramda artan tatlı tüketimi ve birdenbire aşırı yemek yemek, şeker, çikolata, ağır hamur işleri ve diğer tatlıları aşırı tüketmenin sindirim sisteminde ve diğer organlarda da çeşitli rahatsızlıklara yol açabildiğini ifade etti.
Zeybek, bayram sofrasına ve bayram ziyaretlerinde sunulan ikramlara dikkat edilmesi konusunda uyardı.
“Yeterli ve dengeli beslenin”
Uzman Diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, sağlığın korunmasının temel öğelerinden birinin de yeterli ve dengeli beslenmek olduğunu belirterek yaşamın her alanında buna dikkat edilmesi gerektiğini kaydetti.
“Bayram süresince de yeterli ve dengeli beslenmek için, sağlıklı beslenme tabağında yer alan beş temel besin grubunda bulunan besinlerden yeterli miktarlarda tüketilmelidir” diyen Zeybek, bu gurupları şöyle sıraladı: Süt ve süt ürünleri grubu, Et-yumurta-kurubaklagiller ile yağlı tohumlar grubu, Sebzeler grubu, Meyveler grubu ve Ekmek ve tahıllar grubu.
“Sağlıklı tabak modeli”
Uzman Diyetisyen Zeybek, sağlıklı tabak modelinde ise bu grupların dağılımı tabağın ½’sini sebze ve meyveler, tabağın ¼’dünü et, yumurta, kurubaklagiller ve ¼’dünü ekmek ve tahıllar oluşturmalı ve bu tabağın yanında mutlaka süt ve ürünleri grubundan bir besin bulunması gerektiğini kaydetti.
Zeybek, Ramazan boyunca sürdürülen sağlıklı beslenme alışkanlıklarının oruç tutulan dönemin daha rahat geçirilmesini sağlarken, Ramazan Bayramı ve sonrasında sağlıklı beslenme alışkanlıklarının sürdürülmesi ile oluşabilecek sağlık sorunlarının engellendiğini belirtti.
“Miktarları aniden arttırmayın”
Uzman Diyetisyen Zeybek, Ramazan ayının sonlanması ile tüketilecek yiyeceklerin miktarı aniden arttırılmaması gerektiğini ifade etti.
Zeybek şunları kaydetti: “Öğün araları en az 2 en fazla 4-5 saat olacak şekilde düzenlemelidir. Buna göre öğün sayısı 3 ana öğün olarak planlanabilir. Gerektiğinde ara öğünlerde taze meyveler, ayran, kefir gibi içecekler beslenme düzenine eklenebilir. Böylelikle yeterli ve dengeli beslenmek için ilk adım atılmış ve öğünlerdeki yiyecek miktarı da ayarlanmış olur. Besinler öğün sırasında iyi çiğnenmeli, yemekler ise hızlı yenmemelidir.”
“Bayram sabahı hafif kahvaltı yapın”
Gökçen Zeybek, “Bayramda da hafif bir kahvaltı ile güne başlanmalı ve gün boyunca öğün atlanmayarak sağlıklı beslenme alışkanlıklarımızı sürdürmeliyiz” dedi.
Zeybek şunları kaydetti: “Kahvaltıda kızartma, yöntemi ile pişirilmiş besinler yenmemelidir. Bayram ziyaretlerinde geleneksel olarak tatlı ikramı olacağından kahvaltıda şeker, bal vb. tatlı besinlerin bulundurulmaması yararlı olacaktır. Domates, salatalık, maydanoz, taze biber vb. çiğ sebzeler bolca tüketilmeli, az tuzlu peynir tercih edilmelidir. Haşlanmış yumurta tercih edilmelidir. Sucuk, salam, sosis vb. yağlı besinlerden, börek vb. hamur işi gıdalardan sakınılmalıdır. Ekmek olarak tam tahıl ekmeklerinin tercih edilmesi kan şekerini kontrol altında tutar ve tokluk hissi verir.”
“Küçük porsiyonlar halinde sütlü tatlılar tercih edilmeli”
Bayram süresince çevrenin şekerli besinlerin (tatlılar, çikolata vb.) tüketilmesine yönelik ısrarcı tutumlarından ve aşırı yeme eğiliminden mümkün olduğunca uzak durulması gerektiğini belirten Zeybek, “bayramda tatlı tüketimi çok isteniyorsa hamurlu, şerbetli tatlılar yerine küçük porsiyonlar halinde sütlü tatlılar, taze veya az miktarda kuru meyveler; şerbetler yerine limonata, ayran gibi içecekler ikram edilebilir. Böylelikle oluşabilecek mide ve bağırsak rahatsızlıklarının yaşanması engellenmiş olacaktır” diye konuştu.
“Et tüketiminde dikkat”
Uzman Diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, Ramazan Bayramı’nda şeker ve şekerli besin tüketiminin yanı sıra et tüketiminin de arttığını belirterek bayramda mangal yakacaklar için de önemli uyarılarda bulundu. Aşırı et tüketiminin de sağlık sorunlarına yol açabileceğini ifade etti. “Etlerin tek başına değil de sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir” dedi. Zeybek, ayrıca etle yapılan yemeklerin kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemesi gerektiğini kaydetti.
“Izgara ve haşlama tercih edilmelidir”
Sabiha Gökçen Zeybek, bayramda et tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmesi gerektiğini kaydetti.
Zeybek, “Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli kanserojen maddelerin oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemesi gerektiğini söyledi. Sağlıklı pişirme yöntemleri arasında yer alan ızgara, fırında ve haşlama yöntemleri tercih edilmelidir” dedi.
“Ekstra yağ kullanmayın”
Zeybek, “Etlerin tek başına değil de sebzelerle birlikte pişirilmesi veya tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması açısından sağlıklı bir yöntemdir” dedi.
Zeybek, ayrıca etle yapılan yemeklerin kendi yağı ile pişirilmelisi ve ilave yağ eklenmemesi gerektiğini kaydetti.
“Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır” diyen Zeybek, şunları söyledi: “Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve kömürleşme sağlamayacak şekilde ayarlanmalı, yüksek ateş yüzeydeki proteinleri birdenbire katılaştırır ve ısı etin iç kısmına ulaşamaz. Bu nedenle etlerin iç sıcaklığı en az 75 ºC olmalıdır. Çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.”
“Bol su içilmeli”
Uzman diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, bu yıl da Ramazan’ın sıcak yaz günlerine denk gelmesi nedeni ile edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesinin de su tüketimi olduğuna dikkat çekti. Zeybek, sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısının arttığını ve metabolizmanın bu yeni duruma uyum sağlamaya çalıştığını anlattı.
Zeybek, sıcaklıkların etkisiyle artan terleme ile birlikte yeterince sıvı alınmazsa su ve mineral kaybı sonucu, bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemlerin yaşanabileceğini kaydetti.
Gökçen Zeybek, günde ortalama 2-2,5 litre su içilmesi, bununla birlikte yine sıvı ihtiyacını da karşılayacak ayran, taze sıkılmış meyve suları, soda, sebze sularının sık sık tüketilmesi gerektiğini söyledi.
Kronik hastalığı olanlar dikkat
Uzman diyetisyen Sabiha Gökçen Zeybek, kronik hastalığı olanları ayrıca uyardı.
Zeybek, şunları söyledi: “diyabet, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon gibi kronik hastalığı olanlar uyguladıkları diyete bayram süresince de uymaya özen göstermeli, özellikle yaşlı ve tansiyon hastası olanlar çay, kahve gibi kafein içeriği yüksek içecekleri gün boyu fazla miktarda tüketmemeli ve ramazan boyunca gece kalkıp sahur yemeği yemek, ramazandan sonra gece yeme alışkanlığı şeklinde sürdürülmemesine özen gösterilmelidir.”
“Fiziksel aktivite arttırılmalı”
Sabiha Gökçen Zeybek, beslenme ile birlikte azalan fiziksel aktivitenin de bu dönemden itibaren artırılmasına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
Zeybek, “Bunun için mümkün olduğunca bayram ziyaretlerine yürüyerek gidilerek aktivite artırılmalı ve devamında haftada 5 gün en az 30 dakikalık orta şiddette fiziksel aktivite yapılmalıdır. Fiziksel aktivitenin kan şekeri ve kolesterolü azaltmaya, kilo kaybetmeye ve bağırsak hareketlerini arttırmaya yardımcı olduğu unutulmamalıdır” diye konuştu.
