Balıkçıların başa çıkmakta zorlandığı sorunlarına her yıl bu mevsimde tekrarlanan gırgır sorunu tuz biber oldu. KKTC kara sularında fink atan gırgırlar balıkçıları isyan ettirdi
Duygu ALAN
Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği’ne üye balıkçılar, Türkiye’de ve KKTC’de balık avının yasak olduğu dönemlerde Türkiye’den gırgırların KKTC karasularında avlandığını belirterek yıllardır bunun şikayetini yaptıklarını ancak dikkate alınmadıklarını söyledi.
Gırgırların deniz ürünlerinin azalmasında ciddi etken olduğunu ifade eden balıkçılar, KKTC yetkililerinin gırgırlara göz yumduğunu iddia etti.
Sahil Güvenlik ekiplerince geçtiğimiz gün Karpaz’ın 7 deniz mili açıklarında KKTC karasuları içerisinde izinsiz balıkçılık yapan Türkiye bandıralı gırgır teknesini tespit etmesinin ardından Havadis’e açıklamada bulunan balıkçılar, “Yıllarca ifade ettik, isyan ettik kimse oralı olmadı, hatta bu iş bizim iddiamız olarak orta yerde kaldı. Sonunda haklılığımız kanıtlandı” diye konuştu.
Barınakta sorunlar çözümsüz kaldı
Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği’ne üye balıkçılar, sıkıntılarını Havadis’e anlattı.
Balıkçılar, Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği’ne ait barınakta mendirek ve dalga kıran sorunun halen daha aşılmadığını belirterek mendirek yetersiz olduğundan deniz suyu seviyesinin yükseldiğini ve teknelerin bağlandığı limana kum dolduğunu kaydetti.
Geçtiğimiz yıldan mazot ödeneği alacaklı olan balıkçılar bu yıl da henüz mazot desteği ödeneklerini alamadığını belirtti.
Barınağın yıllardır suyu ve elektrik enerjisi de olmadığını söyleyen balıkçılar, elektrik enerjisinin bu haftalarda bağlanacağının sözünü aldıklarını kaydederek su sorununun da bir an önce çözümlenmesini temenni ettikleri kaydetti.
Gırgırlar en büyük dert
Balıkçılar, Türkiye’de ve KKTC’de balık avının yasak olduğu dönemlerde Türkiye’den gırgırların KKTC karasularında avlanmalarının sektörün en büyük sorunu olduğunu ifade etti.
Balıkçılar, yıllardır yetkililere bu gırgırların KKTC karasularında avlandığını ifade ettiklerini ve bunun önlenmesi konusunda talepte bulunduklarını ancak dikkate alınmadıklarını söyledi.
İsyan seslerine yetkililer tarafından yıllarca kulak tıkandığını söyleyen balıkçılar, “Sahil Güvenlik ekipleri tespit etti, sonunda haklılığımız ortaya çıktı” dedi.
Gırgırların, deniz ürünlerinin azalmasında ciddi etken olduğunu kaydeden balıkçılar, Sahil Güvenlik ekiplerince tespit edilen gırgır teknesinin “buz dağının sadece bir yüzü” olduğunu daha onlarca gırgır teknesinin KKTC karasularında yasak avlandığını kaydetti.
Balıkçılar, bu hususta ciddi bir denetimin şart olduğunu dile getirdi.
Birinci: Bizim karasularımızda bizden başkası avlanamaz
Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği Başkanı Ertunç Birinci, Uluslararası Atlantik Okyanus Balıklarını Koruma Birliği’nin Orkinos balıklarının popülasyonunu korumak için her yıl çalışma yaptığını belirterek Orkinos ve Tuna balığının avlanmasında Akdeniz’de kıyısı olan ülkelerde kıyı uzunluklarına göre kota verildiğini söyledi.
Daha önceleri Akdeniz’de bu kotanın 13 bin 500 ton olduğunu söyleyen Birinci, bu kotadaki Türkiye’nin payının ise 550 ton olduğunu kaydetti.
Akdeniz’deki Orkinosların popülasyonunun hızlı artması nedeni ile İtalya’da yapılan toplantıda sürü balıkların tükenmeye başlaması ile birlikte Türkiye’nin avlanma kotasının yükseltildiğini ve Türkiye karasularında 550 ton olan kotanın, bin 15 tona çıkarıldığını kaydetti.
Birinci, Akdeniz’de kaçak avlananlarla birlikte bu kotanın 45-50 bin tona çıktığını ifade etti.
Ertunç Birinci, en son Ara Bölge’de Ledra Palas Otel’de toplantı gerçekleştirildiğini bu toplantıya Rum balıkçılar ile Rum hükümet yetkilileri, KKTC’deki balıkçı birlikleri, kooperatif başkanları ve KKTC hükümetinden yetkililer ile Uluslararası Atlantik Okyanus Balıklarını Koruma Birliği yetkililerinin katıldığını söyledi.
Birinci, bu toplantıda, KKTC’nin AB üyesi olmadığından Kıbrıslı Türk balıkçıların bu balıkları avlama hakkının olmadığının söylendiğini belirtti.
Birinci, “Bizim karasularımız, bizim milli servetimizdir ve bizden başkası, bizim balıklarımızı avlayamaz. AB, her şeye ambargo koyduğu gibi buna da ambargo koymaya çalıştı ama biz onları dinlemiyoruz. Bu balık bizim hakkımızdır ve avlanacağız. Bizim kıyı şeridimizin uzunluğuna göre kotamız ne ise avlanacağız. Zaten Pazar sıkıntımız var, fazlasını biz de avlanmayız çünkü satamıyoruz” diye konuştu.
“Hem suç işliyorlar hem bizimle alay ediyorlar”
Türkiye’den gelen gırgır teknelerinin KKTC karasularında avlanmalarının ise balıkçılar tarafından büyük bir tepki bulduğunu söyleyen Ertunç Birinci, şunları söyledi: “Türkiye’de avlanma kotası dolunca gırgır tekneleri KKTC karasularına gelerek kaçak olarak avlanıyor. Biz bunu yıllardır söylüyoruz ama herkes ‘tedbir alınıyor, inceleme yapılıyor’ dedi, ancak doğru dürüst bir inceleme, denetim yapılmadı. Nitekim bu kadar isyanlarımızdan sonra kontrol yapıldı. Türkiye’den gelen bir gırgır teknesi KKTC karasularında avlanırken suçüstü yakalandı. Bunun yanında daha bakalım kaç gırgır var. Biz denize açıldığımızda görüyoruz, büyük gemileri. Türkiye’den arkadaşlarım var. Buradaki Orkinoslar İzmir’e taşınıyor ve bir ay boyunca seyrediyorlar. Biz de burada limanda bekliyoruz. Gelmişken diğer balıkları da avlıyorlar. Gırgırlar 3 yıl önce bizim kıyılarımızda 2 kamyon Mineri balığı avladı ve Mersin’e götürdü bir de bizimle alay edercesine KKTC’deki balıkçılar avlanmayı bilmiyor dediler. Halbuki biz bu balık popülasyonunu koruyoruz. Yeteri büyüklüğe gelmeden avlanmıyoruz.”
Haşimoğlu: Büyük eylem planı içerisindeyiz
Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği As Başkanı Münür Haşimoğlu, Türkiye’de ve KKTC’de bu dönem avlanmanın yasak olduğunu ancak Türkiye’den gelen gırgırların yaklaşık bir haftadır KKTC karasularında avlandığını aktardı. Gırgırların 15 yıldır her yıl avlanmanın yasak olduğu dönemde KKTC karasularında kaçak avlandığını ve KKTC’deki balıkçıların bu durumu yetkililere defa kez dile getirmesine rağmen dikkate alınmadıklarını söyleyen Haşimoğlu, “Nihayet Sahil Güvenlik ekipleri bir tanesini suçüstü tespit etti. Kendilerine çok teşekkür ediyoruz. Bu olay bizi yıllarca hasız çıkartan devlet yetkililerine de bir cevap oldu. Balıkçı haklı çıktı” dedi.
“KKTC’de gelmiş geçmiş hükümetlerin Türkiye’den gelen gırgırlara göz yumduğunu herkes anlamış oldu” diyen Haşimoğlu şunları söyledi: “Biz yıllarca söyledik, dikkate alınmadık. Kıyılarımıza balık gelmiyor, açıklarda bu gırgırlar tümünü avlıyor. Türkiye’de ve KKTC’de yasak olduğu dönemde geliyorlar. Belli ki hükümetimiz bizi enayi görüyor ve balığı peşkeş çekiyor.”
Münür Haşimoğlu, büyük bir eylem hazırlığı içerisinde olduklarını belirterek, “Bu gırgırlara çözüm bulunmazsa Turizm Limanı’nı kapatma eylemi yapacağız” dedi.
“2 bin 500 TL alacağımız var”
Münür haşimoğlu, öte yandan balıkçının 2016 yılından kalma mazot paralarının mazot paralarının ve bu yılki mazot desteğinin üçte birinin halen ödenmediğini söyleyerek toplamda 2 bin 500 TL kadar alacakları olduğunu kaydetti.
Haşimoğlu, balıkçı barınağının sorunlarının da halen çözüm beklediğini sözlerine ekledi.
Balıkçılar ne dedi? Balıkçılar ne dedi? Balıkçılar ne dedi? Balıkçılar ne dedi?
Şalvar Kaptan: Devlet acil tedbir almalıdır
“Gırgır tekneleri 15 yıldır her sene KKTC karasularında kaçak olarak avlanıyorlar. Her yıl bu konuyu yetkililere bildirdik ancak dikkate alınmadık. Yakın gelecekte ülke karasularında ne Orkinos kalacak ne Mineri ne de diğer türler. Gırgırlar tümünü tüketecek, balıkçılık bu ülkede bitecek. Devletin bir an önce denetimlerini arttırması ve Türkiye’den gelen bu gırgırlara önlem alması gerekmektedir.”
Mustafa Sürer: Muhatap bulamıyoruz
“Türkiye’den gelen gırgır tekneleri, KKTC’deki balıkçıların başının belası oldu. Türkiye’de ve KKTC’de balık avının yasak olduğu dönemlerde bu gırgır tekneleri, KKTC karasularına geliyor ve kaçak avlanıyor. Bu iş bu şekilde 15 yıldır sürüyor. Defalarca ilgili mercilere bu hususta şikayette bulunduk, basında bu konu çok kez yer aldı. Ancak bir türlü önlem alınmadı. Birçok kez de yetkililerce bu durum yalanlandı. Nihayet sahil Güvenlik ekipleri geçtiğimiz gün bir gırgırı suçüstü tespit etti. Hükümet var mı yok mu kimse bilmiyor. Kim başbakan, kim milletvekili, kim bakan belli değil adeta. Şimdiki kadar laçka bir hükümet görmedik. Her gün kavga dövüş, halkın sorunlarına kulakları tıkalı durumda. Biz kime gidip derdimizi anlatalım biz de bilmiyoruz. Limanımızda da çok sorun var. Teşvik yok. 4 yıldır barınakta su, elektrik yok. Tuvaleti bile biz yaptık.”
Yusuf Akandağ: Nerede bu devlet?
“Devlette hayır yok, denetim hiç yok, balıkçıya destek yok. Türkiye bu balıkçıya verilmesi gereken desteği her yıl KKTC devletine gönderir, yardım, mazot verir. Bu paralar nerede? Mart ayında söz verildi ; ‘mazot destekleri ödenecek, bu ödemelere bir düzen getirilecek, teşvikleri açacaklar, teşvikleri yükseltecekler’ dediler. Haziran ayı geldi hala ortada bir şey yok. Türkiye’den balıkçıya her yıl gelen bu yardımlar nerede bize açıklasınlar. 2016 yılı mazot ödemesi hala yapılmadı. 2017 yılının mazot ödemesinin üçte 1’i hala verilmedi. Mineri zamanı geldi. Gırgırlar açıkta avlanır biz kıyıda bekliyoruz. Bu Mineri avında kullanılan ağı servet değerinde. Nerede bu devlet?”
Fevzi Hürdeniz: KKTC’de balıkçılık çöküşte
“Benim 7 sülalem balıkçı ama herhalde biz son nesiliz, bizden sonra bu iş olmayacak. Problem; bilinçsiz avcılık, Türkiye’den gelen gırgırların KKTC karasularında kaçak avlanması, yunusları, balon balıklarını saymıyorum bile. Balıkçı bu ülkede koca bir hiç. 1 aylık mazot giderimizi bize koca bir yılda veriyor onu da ya ödemiyor ya da parça parça ödüyor. Lapta-Alsancak-Karşıyaka Balıkçılar Birliği’ne ait barınağın elektrik, su ve mendirek sorunu halen çözümlenmedi. Balıkçının derdi anlatmak ile bitmiyor.”
Engin Bittacı: Çözümsüz sorunlar beni balıkçılıktan kopardı
“Uzun yıllar balıkçılık yaptıktan sonra pes ettim. Artık balıkçılık yapmıyorum. Çözümsüz kalan sorunlardan bıktım usandım. Yıllarca balıkçılık yaptık, kazancım maliyetimi bile karşılamaya yetmedi. Devletten hiçbir destek görmedik. Hem ağlarımı kendim işlerdim hem balığa yalnız çıkıyordum yine de kazancım beni kurtarmıyordu. Tüm sorunlar üst üste bindi beni sektörden kopardı. Eğer sorunlara çözüm üretilmezse çok yakında sektör tamamen ölecek.”
