PARASAL SİSTEMİN ÖNEMİ DOLAR       - Havadis Gazetesi | Kıbrıs Haber
Salı, Nisan 30, 2024
Köşe Yazarları

PARASAL SİSTEMİN ÖNEMİ DOLAR      

Mahmut SezinlerMahmut Sezinler

1518 yılına dayanan doların tarihinde 1792 yılında COINAGE anlaşması imzalanarak doların kullanımı resmen kabul edildi. İşin ilginç tarafı anlaşma İngiliz Kolonisiyle diğer koloniler arasında oldu.

ABD Birinci Dünya Savaşı sonrasında dünya hakimiyetini ABD Merkez Bankası vasıtasıyla ele geçirmişti. 2. Dünya Savaşı sonrası dünya petrol hakimiyetini de eline geçiren ABD başkan Truman’ın döneminde yürürlüğe giren Bretton Woods Anlaşması sonrası dünya dövizlerinin ABD Dolarına doların ise altın karşılığına endexlenmesi öngörülmüş ve bu sayede ABD İmparatorluğu başlamıştır.


1971 Aralık ayında ABD Başkanı Nixon Bretton Woods anlaşmasını iptal etmiştir. Bu şekilde 70’li yıllarda ABD’de uygulamaya geçilen Mılton Frıedmanın başını çektiği neoliberal ekonomi anlayışıyla karşılıksız dolar basımının önünü açmıştır.  1973 de ortaya çıkan petrol krizi sonrası Arap petrolünün dolara yönlendirilmesi neticesi (endexlenmesi) Petrol-Dolar ilişkisi ortaya çıkmış ve ABD ‘yeni dünya düzeni  ‘ adı altında  yeniden tanımlanmıştır. Dolayısıyla dünyada en yaygın olarak kullanılan dolar ABD’nin dünyayı kontrol altında tutmasının en önemli araçlarından birisi olarak görülmektedir. Birçok iktisatçı doları ABD’nin dünya ekonomisinde dolaşan  kanı olarak tanımlıyor ve dolara kast etmek cana kast etmekle eşdeğer olarak görülüyor.

Karşılıksız dolar basma yetkisi FED’ te olup dolar devlet mülkiyetin de olmayıp Wall- Street ‘in zengin iri yarı göbekli iş adamları ile dünyaya hakimiyet kurmuş dev şirketlerin mülkiyetindedir. Doların mevcut statüsüne karşı girişimler Başkan A. Lincoln ve sonra J.F. Kennedy tarafından yapılmış olup bugüne kadar mevcut durumunu korumuş bulunmaktadır.

Bugün teorik olarak dünyada Bitcoin fulyasınıda bünyesinde barındıran 900 trilyon dolarlık sanal ekonominin 70 trilyon dolarlık reel karşılığı vardır ve bilanço 830 trilyon dolarlık sanal açık vermektedir. Yine teorik olarak 900 trilyon dolarlık online işlem harcını kapsayan ‘sanal paranın %1’i dahi nakde çevrilmek istense 9 trilyon dolarlık devasa likit para ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu piyasalar sayesinde bütün dünya ‘kumarhaneye’ dönmüş bulunmaktadır.

2008 küresel kriz sonrası karşılıksız basılıp piyasalara sürülen trilyonlarca doların neredeyse yarısının global piyasalarda artık hakimiyeti eline geçiren Wall Street merkezli finans tekellerinin kasalarına aktığı bir gerçek. 1972 yılında başkan Nixon döneminde iptal edilen Bretton Woods’tan bu yana piyasalara karşılıksız sürülen ve kağıt maliyeti 6 cent olan doların dünya dolaşımındaki kumilatif miktarı tam olarak bilinmemektedir. ABD Doları dünya parası konumuna gelmiştir. Gelişmemiş ülkeler bile dış ticaretlerinde ABD Doları ile işlem yapmaktadırlar.  Bu ülkelerin (Türkiye dahil) iç piyasalarında kendi para biriminden üretmiş oldukları değeri dış ticaretinde cari açığı dahil dolar olarak karşılamak zorunda olup dolar bu ülkelerin ekonomik hayatını tam olarak belirleyici bir konumdadır.

Doların gelişmemiş ülkelerin reel para politikalarına bile zarar verdiği görülmektedir.

Tepki göster
Bayıldım
0
Bayıldım
Huzurlu
0
Huzurlu
Hahaha
0
Hahaha
Üzüldüm
0
Üzüldüm
Hayran Kaldım
0
Hayran Kaldım
Facia
0
Facia
Web tasarım ve geliştirme : Baba Bilgisayar