Kıbrıs Türk tarafı, Kıbrıs sorununu çözecek en önemli nokta olarak gördüğü beşli konferansta ısrarlı. Garantiler ve toprak konusunun çözüleceği beşli zirve kararı çıkmaza, Mont Pelerin zirvesi başarısız olacak
GÖZLER KRİTİK KARARDA: Mont Pelerin zirvesinde gözler beşli zirve tarihine çevrildi. Zirvenin başarılı olup olmaması beşli konferans uzlaşısına bağlı. 5’li konferans tarihinin kesinleştirilmemesi durumunda, Mont Pelerin’de Türk tarafı harita görüşmeyecek
AKINCI CİDDİ: Kıbrıslı Türklerin “garanti” hassasiyetini hatırlatan Mustafa Akıncı, kriterleri konuşmayı kabul etti ancak, daha önce söylenen “elde kalem harita çalışılacak” uzlaşını garantilerle ilişkilendirdi. Akıncı bu noktadan geri adım atmadı
İLLE DE BEŞLİ KONFEANS: Kriterlerde uzlaşılmasının ardından, garantilerle ilgili fikir egzersizi gündeme gelebilir. Bu noktada da “iyi niyet” ortaya çıkarsa, beşli konferansta toprak ve garantiler konusuna son nokta konulacak
HENÜZ KRİZ YOK: Mont Pelerin’de takvim Kıbrıs’ta planlandığı gibi işliyor. İlk iki gün liderler AB, ekonomi, yönetim ve güç paylaşımı ile mülkiyette üzerinde anlaşılamayan konuları görüştü. İki günde yaklaşık 25 saat mesai yapıldı. Bugün toprak kriterleri masada olacak
HAVADİS- CENEVRE
Mont Pelerin’de günde 13 saat çalışan liderler ve müzakere heyetleri ilk iki gün boyunca, AB, mülkiyet, ekonomi ve Yönetim- Güç paylaşımı konularını ele aldı.
Dünkü toplantıda yoğunlaşılan mülkiyet ana başlığında, Kıbrıs’taki müzakere sürecinde sağlanan uzlaşılara kısmi ilerlemeler eklendi. Mülkiyet başlığı tam olarak kapanmadı ancak yakınlaşmalar biraz daha ilerledi.
Bugün ve yarın yapılacak toplantılarda federal bir yapı kurulması durumunda uygulamaya girecek olan kurucu devlet idari sınırlarıyla ilgili toprak düzenlemelerinin esasını oluşturacak ilkesel kriterler üzerinde mutabakat arayışı başlayacak.
İlkesel kriterler üzerinde uzlaşı sağlanması durumunda, eş zamanlı iki aşamalı son safhaya 11 Kasım Cuma günkü toplantılarda geçilecek.
Garantilerin Türkiye, Yunanistan ve İngiltere ile iki tarafın katılımıyla 5’li konferans tarihinin belirlenmesi ile eş zamanlı olarak, toprak başlığı da uzlaşılan ilkesel kriterler esas alınarak harita üzerinde ilk kez masaya gelecek.
5’li konferans tarihinin kesinleşmemesi durumunda ise, Kıbrıs’ta varılan ve BM tarafından liderlere yazılı olarak iletilen mutabakat bozulacak ve süreç ilerleyemeyecek.
Kıbrıs sorununa çözüm bulma aşamasında en ciddi konu olarak öne çıkan toprak konusunda ise kriterler bugün masada olacak.
İlk safhayı geride bırakan liderler, bugün toprak kriterlerini ele alacak. Toprakta kriter görüşülecek ancak, beşli zirve kararı alınmadığı takdirde, Türk tarafı harita görüşmeyi reddetmeyi sürdürüyor.
Son safha
Liderler bugün ve yarın, gün boyunca ağırlıklı olarak Federal Birleşik Kıbrıs’ın kurulması durumunda Kurucu Kıbrıs Türk ve Kurucu Kıbrıs Rum Devletleri’nin idari sınır düzenlemelerinin temelini oluşturacak kriterler üzerinde müzakere edecek.
Kriterlerde mutabakat sağlanması durumunda üçüncü safhaya geçilecek.
Kritik iki gün
Bugün ve yarın devam edecek müzakereler Mont Pelerin için hayati öneme sahip. Liderlerin kriterlerde uzlaşması halinde, son safhaya geçilecek ve beşli konferans tarihinin belirlenmesinin ardından harita masaya gelek.
Kriterlerde uzlaşılmasının ardından, garantilerle ilgili fikir egzersizi gündeme gelebilir. Bu noktada da “iyi niyet” ortaya çıkarsa, beşli konfesansta toprak ve garantiler konsuna son nokta konulacak.
Gözler 11 Kasım’da
Mont Pelerin’de her şey yolunda giderse, 11 Kasım’da son safha eş zamanlı ve iki boyutlu olacak.
Uzlaşılan kriterlerin harita üzerinde özlü bir şekilde konuşulması için Güvenlik ve Garantiler başlığının ele alınacağı Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin de katılacağı 5’li uluslararası konferansın tarihi kesinleştirilerek ilan edilecek.
5’li konferans tarihinin kesinleşmesi ile eş zamanlı olarak toprak düzenlemesi için uzlaşılan kriterler sınırlılığında harita üzerinde çalışılacak.
Türk tarafı kararlı
Havadis’in cumhurbaşkanlığı kaynaklarından delediği bilgilere göre, Türk tarafı 5’li konferans tarihinin kesinleştirilmemesi durumunda, masaya harita gelmeyecek.
“İki evet için çalışmalıyız” prensibinde ısrarlı olan Mustafa Akıncı, harita üzerinde toprak konuşulması için, garantiler konusunda adım atılmasında ısrarını sürdürüyor.
Süreç çökebilir
Mont Pelerin zirvesi öncesinde, garantiler konusunda “tek bir Türk askeri kalmayacak” tavrını ortaya koyan Kıbrıs Rum tarafı ve Yunanistan’ın tavrı merak konusu.
Küçük ama önemli bir ayrıntı var.
Türk tarafının ısrarlı tutumunun ardından BM’nin de desteği ile liderler Toprakta kriterler uzlaşısının ardından 5l’li konferans tarihi ve harita üzerinde özlü çalışmanın eş zamanlı olarak başlaması konusunda uzlaştı.
