50 yıl aradan sonra gerçekleşen ilk futbol teması…

Fevzi BEYAR

2005 yılının bahar aylarında, 50 yıl aradan sonra Kıbrıslı Rum ve Türk takımları Nea Salamina ile Yenicami arasında oynanan Barış ve dostluk karşılaşması tarihe, aradan sonraki ‘ilk temas’ olarak kaydolmuştur…
30 Ekim 1955 yılında KOP’un aldığı resmi kararla başlayan ayrılık 26 Mart 2005 yılında Larnaka’da oynanan karşılaşmayla son bulmuş görünmesine rağmen maalesef devamı gelmemiştir…

Koronavirüs salgını ile evlerimize kapandığımız bugünlerde Kıbrıs Türk takımımız Yenicami ile Kıbrıs Rum takımı Nea Salamina takımlarının iki toplumu spor ile birleştirdiği ve 50 yıl aradan sonra gerçekleştiren bu buluşma unutulamaz!

1955 yılında EOKA’nın kurulmasıyla iki toplum arasında başlayan husumet, futbol sezonunun bitimiyle had safhaya çıkmış ve Kıbrıs Futbol Federasyonu’nun 28 – 30 Ekim 1955 tarihilerinde aldığı resmi kararlarla Türk takımları KOP’tan dışlanmıştı…

Kıbrıs Türk Futbol Federasyonu’nun 29 Ekim 1955 yılında kurulup Türk takımlarının kendi aralarında lig müsabakaları tertiplemesinden sonra ayrılık kesinleşip derinleşmişti…

Bu konu ile ilgili resmi belgeleri açıklayan KOA (Kıbrıs Spor organizasyonu) eski Yönetim Kurulu Başkanı, AKEL Spor Bürosu Sorumlusu Pambos Stilyanu, bu süreci bakın nasıl değerlendiriyor:

“1955 yılının Ekim ayında alınan kararlar “spor kriterleri” çerçevesinde alınmadı. Ne bir tarafta ne de diğer tarafta…

22 Ekim 1955’te SEGAS’ın Kıbrıs Yerel Komisyonu (TESK) açıklamasında şunlar belirtiyordu: “Bugün var olan olağanüstü hiddet ve manevi çalkantı koşullar dikkate alınarak, Helenler ile ayni evin diğer unsurları arasında armonik ilişkilerin sarsılmaması arzusuyla… Kıbrıs Jimnastik Dernekleri ile ortak toplantıda, sahalarının bugünden itibaren normal koşullar sağlanıncaya kadar, Kıbrıs Türk takımlarıyla yapılacak futbol karşılaşmaları için SUNULMAMASI kararlaştırılmıştır.”

Bu kararı eleştiren Neos Dimokratis gibi yazarlar, buna karşı çıkıp bu kararın “soğukluk” yaratacağını belirtmelerine, spor insanları birbirlerine yaklaştırabilir şeklindeki uyarılarına rağmen ‘ayırımcı’ kararlar maalesef alınmıştı.”

KOP’un aldığı resmi kararlara da değinen Pambos Stilyanu, “Yeni koşullar karşısında KOP Başkanı Nikos Stilyanakis, 28 Ekim 1955’te KOP üyesi kulüpleri ayın 30’unda APOEL binasında yapılacak Olağanüstü ve Tüzüksel Genel Kurul Toplantısına çağırdı. Tartışılacak konular arasında TESK’in kararına ilişkin Çetinkaya’nın gönderdiği yazı da vardı. KOP Genel Kurulu TESK ve Jimnastik Dernekleri ile ayni yönde hareket etti ve bugün adada hâkim olan olağanüstü anormal koşulları ve manevi hiddet göz önüne alınarak, bu aşamada ve yeni bir karara kadar Kıbrıslı Türk takımlarla lig veya dostluk maçlarında yer almalarına izin VERİLMEMESİNİ” kararlaştırdı. Bu kararda Kıbrıs Türk kulüpleri KOP üyesi olarak kalmaya devam edecekleri, bu kararın geçici olduğu ve kamu güvenliği için alındığı da belirtiliyordu. Bu karar Kıbrıs Türk kulüplerinin kendilerine ait sahaları olmadığı için pratikte Kıbrıslı Türk takımları sadece KOP liginden değil, her tür futbol faaliyetlerinden izole ediyordu.

KOP’un bu kararı, tüm bu dönem boyunca iki toplumun barış içerisinde bir arada yaşamalarının mümkün olmadığına ikna etmeye çalışan Kıbrıs Türk liderliğinin siyasi arzularına da tamamen hizmet ediyordu.”

Sözünü ettiğimiz olaylar sonrasında 1955 yılından bugüne kadar resmi olarak hiçbir karşılaşma yapmayan Türk ve Rum takımlarının ilk teması, “Barış ve Dostluk karşılaşması” adı altında 26 Mart 2005 tarihinde Larnaka’nın Amahustos (Famagusta) Stadında gerçekleşti.

Avukat Hasan Erdil’in Yenicami başkanlığı süresinde yaşanan bu olaya aracılık eden kişiler Rum Spor yazarlarından Neofitos Gergiou, Hasan Küçük ve bendeniz Fevzi Beyar’dı. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Hristofyas’ın konuya gösterdiği yakın ilgi ve yönlendirmesini de unutmamız gerekir.

Tarihe mal olmuş büyük resimde görülen futbolcularımız Derviş Paşa, Serhan Önet, Hakan Altın, Tuğra İnceer, Hasan Göksun, Serkan Önet, Hüseyin Çıdamlı, Uğur Paşa, Hakan Tatlıyay, Emre Perçinci ve Mehmet Özeralt’tı…

Süreçte yaşanan gelişmelerin fotoğraflara yansıyan kesitlerini ise şöyle özetleyebiliriz.

Olayın gerçekleşmesinde büyük rol oynayan Türk heyeti, Nea Salamina başkanı Neofandos Cristodolu ile birlikte… Resimde, Muharren Özseyfiler, Hasan Erdil, Dr. Neofandos Cristodolu, Fevzi Beyar ve Hasan Ecer görülmektedir.

Larnaka Amahustos Stadında oynanan Salamina – Yenicami karşılaşması öncesinde izleyicilere hitap eden Kıbrıs Cumhuriyeti Başkanı Christofyas’ın konuşmasını Türkçeye aktaran Fevzi Beyar’la birlikte seremoni öncesi görülmektedir.

Tarihi olaya tanıklık eden üst düzey Türk ve Rum heyetleri: Zamanın KKTC Başbakanı Ferdi Sabit Soyer, Spor Bakanı Özkan Yorgancıoğlu, Spor Dairesi Müdürü Besim Erdeney, UBP Milletvekili Ersin Tatar, Rum milletvekilleri ve FIFA üyesi Marios Lefkarides yumak halinde maçı izliyorlar…