Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı törenleri de iki yıldır covid-19 salgını nedeniyle istenildiği şekilde yapılamıyor. Bu yıl sanırım çocukların etkinlikleri filme alınarak sosyal medya üzerinden paylaşılması ile kutlamalar gerçekleştirildi. Gerçi son yıllarda yapılan törenler artık Z Kuşağı çocuklarını pek de tatmin etmiyordu. Artık bu törenlerin de daha yaratıcı ve günümüze uygun olması gerekiyor. Hala benim çocukluğumdan kalma etkinliklerle bugünün çocuklarına 23 Nisan kutlaması yapmak da çok anlamlı gelmiyor bana…
23 Nisan törenlerinin hem Türkiye’de hem de KKTC’de son zamanlarda uluslararası boyuta ulaştığını gözlemliyoruz ancak dünyanın birçok yerinde çocuklar 23 Nisanları bayram olarak kutlamıyor, kutlayamıyor. Aksine o küçük bedenleri başkaları tarafından sömürülüyor. UNİCEF’in verilerine göre dünyada 152 milyon çocuk işçi var ve bunların en az yarısı kötü koşullarda çalıştırılıyor. Neredeyse Türkiye Cumhuriyeti nüfusunun iki katı kadar çocuk işçi sayısı, düşünüldüğü zaman korkunç bir rakam… Yine UNICEF verilerine göre dünyada her 10 çocuktan biri çocuk işçisi olarak çalıştırılıyor. Bazı yayınlara göre Türkiye’de 2 milyona yakın çocuğun çocuk işçisi olarak çalıştırıldığı biliniyor.
Covid-19 salgını dünyanın başına bela olmaya başladığı dönemde UNİCEF’in de içinde bulunduğu birçok uluslararası kuruluş, covid-19 salgını ile birlikte çocuk işçi sayısında artış olabileceği uyarısında bulunmuştu. Okulların kapalı olmasının da bu durumu tetikleyebileceği üzerinde durulmuş ve okulları kapatmanın en son yol olması gerekti üzerinde vurgu yapılmıştı.
Peki KKTC’de çocuk işçiliği ile ilgili durum nedir? Elimizde resmi bir veri yok. Bu konuda resmi bir çalışmanın olduğunu sanmıyorum. Son bir yılda covid-19 salgını nedeniyle okulların kapalı olması ve eğitimin online olarak devam ettiği ortamda, bilgisayarı ve tableti olmadığı için online eğitim imkanından yararlanamayan çocukların okul saatlerinde ne yaptığını bilen var mı?
UNİCEF boşuna mı uyardı bu dönemde çocuk işçilik artabilir diye… KKTC’de yüzlerce belki de binlerce çocuk var uzaktan ve online eğitimden yararlanamıyor. Bunların birçoğu potansiyel çocuk işçisi olarak karşımızda duruyor. Bu günlerde ekonomik zorluklar sebebi ile papatya çiçeği ve benzeri bitkileri satan çocukların resimlerini sosyal medyada görüyoruz.
Dünyada çocuk işçiliğinin görüldüğü yerler genellikle ekonomik sıkıntıların yaşandığı yerler olduğu biliniyor. Bunun yanında özellikle birçok ülkede göçmen çocukları arasında çocuk işçiliğinin daha yoğun olduğu birçok araştırmaya konu oldu.
KKTC’de anayasaya göre zorunlu eğitim yaşı 15. Bu konuda yeterli denetim olduğu konusunda şüphelerim var. Kaldı ki uluslararası yasalara göre 18 yaşına kadar herkes çocuk kabul ediliyor. Çocuk işçiliğinin önüne geçmek için birçok ülke zorunlu eğitimin 18 yaşına kadar devam etmesi için yasalar çıkarıyor.
Kabul etmek gerekir ki ülkede demografik yapı her geçen gün değişiyor. Çocuk işçiliğin yaygın olduğu kültürlerden gelen ailelerin çocukları ülkede yaşam sürüyor. Bu çocukların eğitimdeki başarısızlıkları onları birer potansiyel çocuk işçi konumuna sokuyor. Bu konuda eğitimi yönetenlerin önlem alması ve özellikle denetim işini iyi yapması gerekiyor.
Yalnız denetim yetmiyor, onlara iyi bir de eğitim servisi de verilmesi zorunluluktur. Bugün batı Avrupa bunun acısını çekiyor. Ülkeye gelen göçmenlerin ve onların çocuklarının eğitimini önemsemezseniz ve sistemin dışına iterseniz, onlar sizin için sorun olmaya devam eder. KKTC’nin de bu konuda Batı Avrupası’ndan olumlu ya da olumsuz alacağı dersler vardır.
