TÜRKİYE’DE YASAK KKTC’DE SERBEST: Doğal yöntemlerle çocuk sahibi olamayan çiftler için “Tüp bebek” yöntemimden sonra “taşıyıcı annelik” de alternatif oldu. Türkiye’de yasak olan taşıyıcı annelik yöntemi Kıbrıs’ta uzun yıllardır uygulanıyor. Sağlık Bakanlığı, taşıyıcı anneliğin KKTC’de yasal bir zemine oturtulması için çalışıyor
TÜZÜK ÇALIŞMASI VAR: KKTC’de 2014 yılında yürürlüğe giren “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa”nın bir maddesinde taşıyıcı annelik de var ancak yöntemin yasal zemine oturtulabilmesi için ilgili tüzüğün hayat bulması gerekiyor. Bakanlık tüzük konusunda çalışmalarını sürdürüyor
KURUL KARAR VERECEK: Taşıyıcı annelik ile ilgili yasal düzenlemeyi içeren tüzük önümüzdeki hafta Bakanlar Kurulu’nda görüşülecek. Tüzük yürürlüğe girerse, tıbben hamile olması mümkün olmayan ve taşıyıcı annelik yöntemini uygulamak isteyen kadın Koordinasyon Kurulu’na gidecek. Kurulu’ndan çıkacak karar doğrultusunda hareket edilecek
“PARA BAKANLIĞI BAĞLAMIYOR”: Türkiye ile KKTC arasında uzun süredir ticari bir bağ olan taşıyıcı annelikte ciddi paralar dönüyor. Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu’na göre işin para kısmı bakanlığı ilgilendirmiyor, taşıyıcı annenin para alıp almayacağı tamamen taşıyıcı anne ile söz konusu aileler arasında
ANNENİN KEYFİ YERİNDE: KKTC’deki doktorlar tarafından bulunan taşıyıcı anneler, 50 bin Euro civarında para aldıkları anne- babaları tanımıyor. Deşifre olan bir anne, “50 bin Euro aldığını, Girne’de havuzlu bir villada kldığını, öz oğlu ile keyifli bir hayat sürdüğünü” anlattı ve doktorlara teşekkür etti
Duygu ALAN
[dropcap style=”circle” bgcolor=”#0065ad”]K[/dropcap]KTC’de yıllardır uygulanan, anne olamayan kadının yumurtaları ile babanın spermlerinin laboratuar ortamında birleştirilip doğurması istenen kadına nakledilmesi yöntemi, bir diğer adı ile “taşıyıcı annelik” artık yasa ile denetim altına alınacak.
İlgili tüzüğün Bakanlar Kurulu’nda onaylanması halinde “taşıyıcı annelik” KKTC’de Ekim 2014 tarihinde Cumhuriyet Meclisi’nde oybirliği ile kabul edilerek yürürlüğe giren “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa” kapsamında değerlendirilecek.
Buna göre, tüzük gereği eğer kadının rahmi yoksa veya hamile olması tıbben mümkün değilse kadın, Koordinasyon Kurulu’na gidecek.
Taşıyıcı annelik yönetiminin uygulanıp uygulanamayacağı Koordinasyon Kurulu’ndan çıkacak karar doğrultusunda belirlenecek.
Ticarete döküldü
Tıbben çocuk sahibi olması mümkün olmayan kadınlara umut olan “Taşıyıcı anneler” bu işi para karşılığında yapıyor.
Karınlarında taşıdıkları bebekleri ciddi paralar karşılığında dünyaya getirerek ailelere teslim eden taşıyıcı anneler, genellikle bekar kadınlardan oluşuyor.
Türkiye’de yasak
Anne olamayan kadının yumurtaları ile babanın spermlerinin laboratuar ortamında birleştirilip doğurması istenen kadına nakledilmesi yöntemini Türkiye’de yasak olduğu için aileler ve taşıyıcı anne Kıbrıs’a geliyor.
Bazı durumlarda taşıyıcı anneler, Kıbrıs’a gelmeden Türkiye’den de yumurtalarını bağışlayabiliyor.
Türkiyelilerin çoğunluklu olarak yaptığı taşıyıcı anneliği Türkmenler, Özbekler ve Ukraynalılar da yapıyor.
Sağlıklı olsun yeter
İşlemin yapılabilmesi için taşıyıcı annenin herhangi bulaşıcı ve ölümcül bir hastalığı olmaması gerekiyor. Çünkü bebek bir başkasının yumurta ve spermlerinden döllenmiş olsa bile taşıyıcı annenin AIDS, hepatit ve rubella gibi bazı viral hastalıkları çocuğa geçiyor.
Sağlıklı her kadının yapabileceği taşıyıcı annelik için yaş kriteri ise önemli değil. Tıbben doğum yapması mümkün olan ve doğumu risk taşımayan her kadın taşıyıcı anne olabiliyor.
Sucuoğlu: Yasal düzenleme getirilecek
Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu, KKTC’de anne olamayan kadının yumurtaları ile babanın spermlerinin laboratuar ortamında birleştirilip doğurması istenen kadına nakledilmesi yönteminin uzun zamandır uygulandığını ve KKTC’de şuan için bu uygulamayı içeren bir yasal düzenlemenin olmadığını ancak yöntemin yasa kapsamına alınması için tüzük çalışmaları bulunduğunu kaydetti.
Sucuoğlu, ilgili tüzüğün Bakanlar Kurulu’nda onaylanması halinde taşıyıcı annelik olarak da bilinen anne olamayan kadının yumurtaları ile babanın spermlerinin laboratuar ortamında birleştirilip doğurması istenen kadına nakledilmesi yönteminin artık KKTC’de İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa” kapsamında değerlendirileceğini kaydetti.
Faiz Sucuoğlu, “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli İle İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa yürürlükte ancak tüzükler biraz geri kaldı. İlgili tüzükleri Başsavcılık’tan iki gün önce aldık. Birkaç yerde ufak tefek değişiklik yapılması gerekiyor. Önerilen bilgi değişikliği de yapılıp tüzük, en geç önümüzdeki hafta Perşembe günü Bakanlar Kurulu’na götürülecek. Tüzükler de geçirilirse yasa her yönü ile uygulanacak. Buna göre, eğer kadının çocuğu olamayacaksa, rahmi yoksa veya hamile olması mümkün değilse yasa gereği Koordinasyon Kurulu’na gidecek, Koordinasyon Kurulu’ndan çıkan karar doğrultusunda hareket edilecek” dedi.
“Para bakanlığın sorunu değil”
Sağlık Bakanı Faiz Sucuoğlu, taşıyıcı anneliğin para karşılığında yapılıp yapılmamasına ilişkin bir yasal düzenleme olup olmadığı sorusuna ise “Taşıyıcı annenin para alıp almayacağı Sağlık Bakanlığı’nın sorunu değildir. Bu konu tamamen taşıyıcı anne ile söz konusu aileler arasında” diye cevap verdi.
KKTC’deki taşıyıcı annelik Türkiye’de haber oldu
Mersinli Ayşe B. (38), KKTC’deki taşıyıcı annelerden biri… Doğuştan rahmi olmadığı için 12 yıldır çocuk sahibi olamayan, bu uğurda gördüğü tedavilere yanıt alamayıp dolandırıcılara para kaptıran bir ailenin bebeğini 5.5 aydır para karşılığı karnında taşıyor.
20 yıl sonra hamilelik
HABERTÜRK’e konuşan 1 çocuk annesi Ayşe B., Mersin’den Kıbrıs’a uzanan taşıyıcı annelik hikâyesini şöyle anlattı: “Eşimi 8 yıl önce trafik kazasında kaybettim. Oğlumla babaevine yerleştik. Mersin’de bir nakış atölyesi kurmuştum. İflasın eşiğine gelince dükkânı kapattım. Oğlum hem okuyor hem de üniversite sınavına hazırlanıyordu. Kıbrıs’ta yaşayan bir arkadaşım taşıyıcı annelik yapıyordu. 3 yıl önce yanına gittim. Kıbrıs’ta önceleri otelde çalıştım. Arkadaşımın doğumuna da şahit olunca ben de taşıyıcı anneliği düşünmeye başladım. Hem başkalarını sevindirecek hem de iyi para kazanacaktım. Arkadaşım beni doktoruyla tanıştırdı. Gerekli tetkiklerden sonra hamile kalacağım anlaşıldı. Önceleri korktum. 20 yıl sonra ikinci kez hamile kalacaktım. Ama zamanla alıştım.”
“Aile ile görüşmüyoruz”
Ayşe B., karnında bebeğini taşıdığı çiftin hikâyesini de paylaştı: “Mide bulantısı ve baş dönmesi dışında sağlık sorunum yok. Karnımdaki bebeğe gözüm gibi bakıyorum. Çünkü onu 12 yıldır kucağına almak için bekleyen bir aile var. Kendileri Türkiye’de… Prosedür gereği onlarla hiç yüz yüze gelmiyor, telefonda dahi görüşmüyoruz. Bütün onayları doktorumuz veriyor. Ama bilsinler ki bebekleri emin ellerde. Biyolojik annenin doğumdan rahmi olmadığı için 12 yıl çocuk sahibi olamamış ve boşanmanın eşiğine gelmişler. Baba adayı eşinin rahminin olmadığını evlendikten sonra öğrenmiş. Bütün bunlar beni çok etkiledi. Bu hikâyeleri nedeniyle daha da hassasım. Onları çok iyi anlıyorum.”
“Havuzlu villada yaşıyorum”
Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için her şeyden ödün verdiğini söyleyen Ayşe B., şöyle devam etti: “Kendi çocuğumu taşırken bile bu kadar dikkat etmedim. Ama şimdi adım atarken bile sakınıyorum. Alkol, sigaram yok. Uykuma, yemeğime çok dikkat ediyorum. Her gün 9-10 gibi uyanıp kan ve vitamin ilaçlarımı alıyorum. Doktorun programı dışına çıkmıyorum. 15-20 günde bir kontrol oluyor. Şu anda 4.5 aylık hamile olan başka bir taşıyıcı anne ile havuzlu bir villada yaşıyoruz. Bizimle ilgilenen bir de kadın yardımcımız var. O da bizimle yaşıyor. Riskli hareketlerden uzak duruyoruz. Doğumum temmuz ayında olacak, sezaryenle yapacağım. Bir süre daha burada yaşayacağım. Çok iyi şartlarda bir hayatımız var. Sigortamız bile var.”
