Henüz devasa sorunlar yok.
Mülk,
Toprak,
Nüfus,
Göçmen,
İki bölgelilik,
Siyasi eşitlik,
Federasyon,
Egemenlik gibi sorunlar yok…
***
Sorunlar çok azdı,
Bir tanesi de,
Zibil meselesiydi!
***
1968 yılında ikili görüşmeler başladığında taraflar birbirlerine karşılıklı olarak önerilerini sunmuşlardı.
Türkler belediyelerin yönetmeliklerinde özerklik istiyorlardı, Rumlar da veto konusunun kalkmasını.
Enosis ve Taksim yasaklanacak,
Garantiler devam edecekti.
Görüşmeler oldu,
Tartışıldı,
Zaten toplasan ne ederdi.
Annan Planı değildi ki mübarek.
Neredeyse anlaşmaya varılacaktı.
Türkiye ve Yunanistan bu durumu destekliyordu…
***
Sonuçta,
Olmadı…
***
Makarios Türk önerilerinin Taksim olduğunu söylüyordu.
Enosis’in yasaklanmasına da karşı çıkıyordu.
Hatta,
Hızını alamamış,
Görüşmelerden sonra Yalusa’da yaptığı konuşmada şunları söylemişti:
“Kıbrıs Rum’dur ve tarihin başlangıcından beri Rum olarak kalmıştır. Kıbrıs’ı bölünmemiş bir Rum ülkesi olarak teslim aldık. Bölünmemiş bir Rum ülkesi olarak koruyacağız ve Yunanistan’a bölünmemiş olarak teslim edeceğiz.”
***
Taksimcilerin ekmeğine bundan güzel yağ mı sürülebilirdi?
***
Birbirini besliyordu bu işler…
***
Diyeceğim şudur:
Şimdi uğraş dur!
Egemenlik, iki bölgelilik, siyasi eşitlik, ekonomik sorunlar, polis, mahkeme, başkanlık dönüşümlü mü değil mi, federal devletin yasaları, bakanları, meclisleri…
Yetmez,
Yedi millet olayın içinde…
***
Halbuki neydi?
Baf’ta Türk belediyesi zibilleri kendi iradesi ile toplayacaktı da Baf Federe devlet mi kuracaktı?
***
Elbette mesele bu kadar basit değildi.
Büyük devletler Kıbrıs coğrafyasını kendi çıkarlarına göre biçimlendirmek için perde gerisinde ellerinden geleni yapmaktaydılar.
Nasıl olsa maya tutardı…
***
Ama komşu!
Henüz memleket ikiye bölünmeden,
Henüz bomba kusan uçaklar gelmeden,
Henüz nüfus allem kalem olmadan,
Henüz ne göçmen,
Ne mülk sorunu olmadan,
Bıraksaydın keşke,
Herkes kendi zibilini toplasın!
Bak,
Şimdi ortalık zibillik dolu.
O kadar yığıldı ki,
Hep birlikte bile toplanamıyor…
