Sonay ORBAY
Beyarmudu’nda ikamet eden bazı patates üreticileri yaşadıkları sıkıntıları ve çözüm önerilerini Havadis’e anlattı. Toprak ürünlerindeki en büyük sorunu piyasa dengesizliği olarak tanımlayan üreticiler, bazen ürünlerinin çok iyi satıldığını bazen ise hiç satılmayarak ellerinde kaldığını belirterek, bunun önüne geçecek bir politika oluşturulması talebini dile getirdi.
Üreticiler, ürettikleri ürünün fiyatlamasında devre dışı kalmaları ve her şeyin piyasaya göre şekillenmesi nedeniyle birçok kez üretim sezonunu borçlu veya kar elde edemeden kapattıklarını anlattı. Bölge sakinlerinden olan ve ayrıca patates, soğan ve enginar üreticiliği ile de uğraşan Mehmetali Deveci, bu dönem satışların sadece soğandan yana olduğunu ifade etti. Soğanın toptan fiyatının kilosunun 50 kuruş olduğunu ifade eden Deveci, bu fiyatın ise kar elde etmeleri için yeterli olmadığını savundu.
“Devlet tüccara ithal izni vermemeli”
Devletin tüccarlara ithal izni vererek yanlış bir politika izlediğini iddia eden Deveci, dışarıdan ithal edilen ürünler yüzünden yerli üreticinin zarara uğradığını, bütün ürünlerinin ellerinde kaldığını kaydetti. Deveci, eğer ithal izni verilecekse bunun belli dönemler içerisinde olması gerektiğini kaydetti. Deveci, ihracat yapılmadığı takdirde sorunların asla çözüme ulaşmayacağını savundu.
“Plansız üretimle hiçbir yere varamayız”
Beyarmudu’nda toprak ürünleri üreticiliği yapan Haydar Haydaroğulları, ise devletin toprak ürünlerinin ne kadar üretilmesi ve kaçtan satılması gerektiği konusunda herhangi bir düzenleme yapmamasının, aslında üreticiler için en büyük sorun olduğuna dikkat çekti. Dünya ülkelerinde toprak ürünlerinin üretimiyle ilgili belli bir standart ve organizasyon olduğundan bahseden Haydaroğulları, “Yabancı ülkelerde üretici daha ürününü elde etmeden, ürününü kime ve kaç ton satması gerektiğinin bilincinde oluyor. Bizde ise her şey tam ters şekilde işliyor. Önce ürünümüzü elde edip, sonra kim gelip almak isteyecek diye bekliyoruz” şeklinde konuştu.
“Paketleme evi başlı başına bir sorun”
Ülkemizde sadece bir tane paketleme evi olduğunu söyleyen Haydaroğulları, “İki senedir paketleme evinin açılması için uğraştık ama başarılı olamadık. Üreticiler olarak bundan büyük zarar gördük. Bazı bakanlıklarla yaptığımız otuz kadar toplantı bile bir işe yaramadı. Geçen sene ise bazı tüccar arkadaşlarımızın yardımıyla geç de olsa açmayı başardık” dedi. Haydaroğulları, paketleme evi sayesinde yaptıkları ihracatla bazen iç piyasaya göre daha çok kar elde edebildiklerini ifade etti.
“Tek ihracat kapımız Türkiye”
İç piyasa dışında ürünlerini ihraç edebildikleri tek ülkenin Türkiye olduğunu ifade eden Haydaroğulları, Türkiye dışında yine birkaç ülkeye daha ihraç yapabilmek için şanslarını denediklerini de sözlerine ekledi. Bu ülkelerin genellikle Arap ülkeleri olduğunu söyleyen Haydaroğulları, dış piyasada rekabet etme şanslarının olmadığını da üzüntüyle belirtti.
