Girne Antik Limanı’ndaki yatlarla ilgili karmaşa, keyfilik ve denetimsizlik mercek altına alındı. Ombudsman Emine Dizdarlı, yatlarla ilgili incelemesini yaptı, raporunu yayımladı:
Ombudsman Emine Dizdarlı, Faik Gencer isimli bir vatandaşın Girne Antik Limanı’ndaki yatlarla ilgili şikayetini değerlendirerek, raporunu yayınladı.
Raporda, Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğü’nü etkin bir şekilde uygulamadığı kaydedildi.
Limanda bulunan tekneler ile ilgili Bağlama Sözleşmesi yapılmadığı, rıhtım harçlarının tahsil edilmediği ve tahsil etmek için herhangi bir girişimde bulunmadığı, yasal mevzuat gereği uygulanması gereken yaptırımın uygulanmadığı, denetimlerin eksik yapıldığı, güncel olması gereken Vaziyet Planı’nın güncel olmadığı da raporda yer aldı.
Ombudsman raporunda, bir tekneye bağlı başka bir tekne veya deniz taşıtının olduğunun açıkça görüldüğü kaydedildi.
“Bağlama Sözleşmesi’ni yenilemeyen tekneler olduğu tespit edildi”
Raporda, Turizm ve Çevre Bakanlığı nezdinde yapılan soruşturmada, Girne Antik Limanı içerisinde Bağlama Sözleşmesi’ni yenilemeyen teknelerin olduğunun tespit edildiğini kaydedildi.
Raporda, “Turizm ve Çevre Bakanlığı Bağlama Sözleşmesi’ni yenilemeyen teknelerin limandan ayrılmalarını sağlamak için Limanlar Dairesi’nin ve Polis Genel Müdürlüğü’nün katkılarıyla yasal işlem başlatacakları husus belirtilmekle beraber bu hususla ilgili somut bir bilgiye veya bu konuda herhangi bir dava numarası elde edilememiştir. Limanlar Dairesi’nden edinilen bilgiden Limanlar Dairesi tarafından Bağlama Sözleşmelerine ilişkin veya Rıhtım Harcını ödemeyen tekneler için herhangi bir yasal işlem başlatılmadığı sonucuna varılması gerekmektedir” denildi.
“Çok sayıda bir tekneye bağlı başka bir tekne var”
Ombudsman raporunda, Girne Antik Limanı’nda çok sayıda bir tekneye bağlı başka bir tekne veya deniz taşıtının olduğu belirtildi.
Raporda, “Turizm ve Çevre Bakanlığı kimi zaman yoğunluktan dolayı bu durumun olabileceğini söylese de Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğü’nün 6’ıncı maddesinin 6’ıncı fıkrası uyarınca teknelerin sadece bağlama maksadı ile ayrılan babalara veya pontonlar üzerinde yer alan koçboynuzlarına tahmin edilebilir. Bütün hava ve gelgit koşullarını dikkate alınarak denizcilik usullerine ve Bakanlığın uygun bulduğu tarzda bağlanması öngörülmektedir” ifadelerine yer verdi.
“Bağlama sözleşmesi tek taraflı feshedip para iadesi yapılmaz”
Raporda, “Yine Bakanlık, Bağlama Sözleşmesi yapmış olan tekne sahibine, limanın denizalanı içinde teknesini bağlayabileceği belli bir yeri değil, teknenin bağlanmasına uygun herhangi bir yeri tahsis eder” deniliyor. Ombudsman raporunda, tekne sahibinin, kendisine tahsis edilen bağlama yerinden başkasına yanaşamayacağı ve bağlayamayacağı aksi takdirde ve tüm ikazlara rağmen tahsis edilmemiş yere bağlama yapan teknenin bağlama sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedip herhangi bir para iadesi yapılmadan teknenin liman dışına çıkartılması gerektiği belirtildi.
“Turizm ve Çevre Bakanlığı gerekli tedbirleri almalıdır”
Ombudsman raporunda, “Dolayısıyla KKTC Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın yoğunluktan dolayı bir tekneye bağlı başka bir tekne ve/veya deniz taşıtının olabileceğini ileri sürmesi Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğüne aykırıdır. Söz konusu uygulama Tüzüğe aykırı olduğuna göre yapılanlar yanlış veya hatalıdır. Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın Girne Antik Limanı’nda bir tekneye bağlı başka bir tekne veya deniz taşıtının olmaması için gerekli önlemi veya tedbiri alması gerekmektedir” denildi.
Raporda, Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğü’nün 5’inci maddesinin denizdeki düzenlemelere ilişkin kurallar koyduğunu, bu kurallar tahtında Bakanlığın, liman içerisinde barınacak olan teknelerin bağlama yerlerini, teknelerin bakım ve onarımının yapılacağı, tersane hizmeti verilecek yerleri, liman içerisinde çamaşır, bulaşık, yelken, şişme bot yıkanabilecek ve kurutulabilecek yerleri, teknelerin atık su, katı atık, sintine vs. gibi atıkların bırakabileceği yerleri bir Vaziyet Planı hazırlayarak düzenlemesi gerektiği kaydedildi.
“Güncel bir Vaziyet Planı yok”
Ombudsman raporunda, Turizm ve Çevre Bakanlığı nezdinde yapılan soruşturmada Girne Antik Limanı için hazırlanmış güncel bir Vaziyet Planı’nın olmadığının tespit edildiği kaydedildi.
Gerek tarih gerekse turizm ve denizcilik açısından çok önemli bir yer olan Girne Antik Limanı için güncel bir Vaziyet Planı’nın hazırlanmasının önem arz ettiğinin ifade edildiği raporda, söz konusu Vaziyet Planının düzenlenmesi ve periyodik aralıklarla güncellenmesinin limanda bulunan gemilerin kontrolünü kolaylaştıracağı ve tedbir alınırken kolaylık sağlayacağı kaydedildi.
Ombudsman raporunda, denizdeki düzenlemelere ilişkin kurallar incelendiğinde Girne Antik Limanı içerisinde teknesini bağlayacak veya diğer hizmetlerden yararlanacak olan tekne sahiplerinin, Bakanlık ile en geç teknelerin limana giriş yaptığı gün Bağlama yerleri ile ilgili Sözleşmelerin eksiksiz ve doğru olarak yapıp imzalamasının zorunlu olduğu ifade edildi.
Raporda, Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğü’nün 6’ıncı maddesinin 2’inci fıkrası gereğince limanın deniz alanındaki derinlikleri ile Bakanlık tarafından belirlenecek bağlama yeri numaralarının idari ofiste ve web sayfasında teşhir edilmesi gerektiğini belirtti.
Ombudsman raporunda, söz konusu Tüzükte böyle bir düzenleme olmasına rağmen Vaziyet Planı’nın güncel olmamasından dolayı bağlama yerlerinin de numaraları güncel olmadığı ve ilgili rapor hazırlanırken Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın web (internet) sayfasında/sitesinde bağlama yeri numaraları teşhir edilmediği kaydedildi.
Raporda, “Bağlama yerlerinin numaralandırılmasıyla veya bu yönde bir çalışma yapılması halinde Girne Antik Limanı’na Tüzüğün öngördüğü şekilde bir düzen gelebilecek ve daha önce belirtildiği gibi bir tekneye bağlı başka bir tekne veya deniz taşıtı bağlanmasının önüne geçilip kaçak durumda olan teknelerin tespiti daha kolay yapılabilecektir” denildi.
“Bakanlık ile Bağlama Sözleşmesi olmayan tekneler kaçak durumunda”
Raporda, Girne Antik Limanı’nda bağlı bulunmayan teknelere Bağlama Sözleşmesi yapıldığı iddiasıyla ilgili Turizm ve Çevre Bakanlığı nezdinde yürütülen soruşturmada Bakanlık, Girne Antik Limanı’nda bağlı bulunmayan teknelerle Bağlama Sözleşmesi yapılmadığını ancak, zaman be zaman sözleşmesi olan teknelerin bakım işlemleri için Turizm ve Çevre Bakanlığı bilgisi dâhilinde yurt dışına çıktıkları, söz konusu teknelerin liman içinde olmamalarından istifade eden başka tekne sahiplerinin ise söz konusu yerleri kullandıkları belirtildi. Turizm ve Çevre Bakanlığı ile Bağlama Sözleşmesi olmayan tekneler kaçak durumda olduğu kaydedildi.
“Denetimin veya kontrolün sık yapılması pek çok sorunu aşar”
Ombudsman raporunda, “Girne Antik Limanı’nda görevli personelin mesai saatleri içerisinde çalıştıkları nedeniyle denetimlerin kısa zaman aralıklarıyla gerçekleşmediği veya hiç yapılmadığı edindiğimiz bilgiler arasındadır” denildi.
Girne Antik Limanı Koruma ve Geliştirme Esasları Tüzüğü’nün amaçları içerisinde Liman’da “etkin denetim”in yapılması hususunun yer aldığı kaydedildi.
Raporda, temel yönetim fonksiyonlarından biri olan denetimin veya kontrolün sıklıkla yapılması ve gerekli zamanlarda yaptırımların etkin bir şekilde uygulanmasıyla Antik Limanı’nda yaşanan pek çok sorunun aşılacağı ifade edildi.
“Girne Antik Liman hak ettiği yere taşınmalı”
Raporda, denizciliğin, ülkelerin dünyaya açılımını ve entegrasyonunu sağlayan en önemli sektörlerden biri olduğu belirtilerek şu ifadelere yer verildi: “Turizm ve Çevre Bakanlığı Girne Antik Limanı’nda yer alan karmaşayı ortadan kaldırmak için Tüzüğün öngördüğü şekilde düzenlemeler yapması, Girne Antik Limanı’nı hak ettiği yere taşıması ve turizme kazandırması gerekmektedir. Bu hususa ilaveten mezkûr Fonda toplanan paranın şeffaflık ilkesi gereği Girne Antik Limanı’nda nasıl harcandığıyla ilgili Turizm ve Çevre Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alması gerekmektedir.”
