Konutların alım satım bedellerine (Rayiç bedel) ilişkin devlet dairelerindeki farklı uygulama hem alıcıyı hem de müteahhidi zor durumda bırakıyor. Tapu ve Kadastro Dairesi’nin belirlediği rayici Vergi Dairesi kabul etmiyor, olan vatandaşa oluyor
Duygu ALAN
Türk Lirası döviz karşısında erimeye devam ederken, döviz kurlarındaki önlenemez yükseliş hayatın hemen her alanında vatandaşı mağdur ediyor.
Döviz kurlarındaki artış, KKTC’de döviz ile iş yapan sektörlerin tümünü ekonomik sıkıntıya sokarken dövizdeki artıştan doğan olumsuzluklardan vatandaş da büyük ölçüde pay alıyor.
Kazancın Türk Lirası olduğu KKTC’de ev, araba, dükkan taksitini döviz ödeyenler, her geçen gün dibe iniyor.
Yıllarca çalışıp didinerek dişinden tırnağından arttırdığı parayı peşinat verip biraz da bankadan borçlanarak bir konut sahibi olmak isteyen vatandaş ise devletin iki dairesi arasında konutların alım satım bedellerine ilişkin uygulamasından mağdur oluyor.
İçişleri Bakanlığı’na bağlı Tapu ve Kadastro Dairesi ile Maliye Bakanlığı’na bağlı Gelir ve Vergi Dairesi arasında rayiç bedeline ilişkin farklı uygulama müteahhidi de olumsuz etkiliyor.
Dünyada başka KKTC’de başka
Dünyanın gelişmiş ülkelerinde konut alım satımlarında alıcı ile satıcı arasında, avukatlar aracılığı ile sözleşme yapılıyor, herhangi bir suiistimale mahal verilmemesi maksadı ile avukat ücreti de devlet tarafından belirleniyor.
KKTC’de ise alıcı ile satıcı, İçişleri Bakanlığı’na bağlı Tapu ve Kadastro Dairesi’ne gidiyor, Tapu ve Kadastro Dairesi, satışı yapılacak konut için değer biçiyor. Biçilen değer devir formuna işleniyor. Devir formunda belirtilen rakam stopajda da aynen geçerli sayılıyor. Stopaj vergisi de KDV ile birlikte Vergi Dairesi’ne ödeniyor.
Vergi Dairesi dövize endeksli zam uyguluyor
Tapu ve Kadastro Dairesi’nin konut alım satımlarında belirlediği rayiç bedeli Vergi Dairesi kabul etmiyor. Vergi Dairesi, dövize endeksli zam uyguluyor.
Devletin iki dairesi arasındaki rayiç bedeli uygulaması hem alıcıyı hem de satıcıyı zor durumda bırakıyor.
Müteahhitler isyanda
Tapu ve Kadastro Dairesi ve Vergi Dairesi arasındaki rayiç bedellerine ilişkin farklı uygulama nedeni ile konut satışlarında ciddi maddi kayıp yaşadıklarını kaydeden müteahhidler, vatandaşın da mağdur olduğunu ifade ediyor.
Müteahhitler, konut alım satımlarında dünyanın gelişmiş ülkelerinde uygulanan sistemin KKTC’de de uygulanmasını istiyor.
Gürcafer: Devlet vatandaşını mağdur ediyor
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer, KKTC’de konut alım satımlarında yıllardan beri savundukları sistemin alıcı ile satıcı arasında, avukat aracılığı ile sözleşme yapılması, avukat hizmeti bedelinin de devlet tarafından belirlenmesi şeklinde olduğunu ancak bu yöndeki taleplerinin bir türlü olumlu karşılık bulmadığını anlattı.
Tapu ve Kadastro Dairesi ve Vergi Dairesi arasındaki rayiç bedellerine ilişkin farklı uygulamaya tepki gösteren Gürcafer, “Konut alım satım bedelleri konusunda devlet işine geldiği uygulamayı yapıyor. Tapu ve Kadastro Dairesi’nin belirlediği rayiç bedeli, Vergi Dairesi dövizdeki artışı bahane göstererek kabul etmiyor, fiyat arttırıyor. Rayiç bedellerinde işine geldiği gibi uygulama yapan devlet, aynı gerekçe ile vatandaşın mağduriyetini karşılamıyor. Dövizin yükseldiği oranda vatandaşın maaşını güvence altına almıyor, iş insanının dövizdeki zarar ziyanı karşılamıyor. Vergi Dairesi, işine geldiği oranda fiyat belirliyor, neticede bu parayı vatandaş ödüyor. Devlet vatandaşını mağdur ediyor” diye konuştu.
“Devlet bencil olamaz”
Gürcafer, bir devletin bencil olma lüksünün olmadığını belirterek, devletin kendini düşündüğü oranda vatandaşını da düşünmek zorunda olduğunu kaydetti.
Gürcafer şunları söyledi: “Adam dişinden tırnağından arttıracak bir daire almaya kalkışacak. Devletin bir dairesi, satışı yapılacak daireye bedel biçecek, devletin diğer dairesi bu bedeli kabul etmeyecek. ‘Örneğin, bundan 6 ay önce bu dairenin bedeli 200 bin TL yani 40-45 bin Sterlin’di dövizin yükselişine bağlı olarak şimdi dairenin bedeli 35 bin Sterlin oldu’ diyecek ve 5 bin Sterlin zam uygulayacak. Bu kabul edilemez. Devlet bencil olmaz. Devlet kendini düşündüğü oranda vatandaşını da düşünmek zorundadır.”
“Sistem şart”
Cafer Gürcafer, Tapu ve Kadastro Dairesi ve Vergi Dairesi arasındaki rayiç bedellerine ilişkin farklı uygulama nedeni ile konut satışlarında hem müteahhidin hem de alıcının ciddi mağduriyet yaşadığını bu mağduriyetin giderilmesi için Vergi Dairesi ile temasta olduklarını anlattı.
Gürcafer, “Vergi Dairesi ile konuyu görüşüyoruz, sorunu çözmeye çalışacağız. Ancak bu sorun bir sistemle çözülebilir. Eğer bir değişiklik yapacaklarsa bizi çağıracaklar, konuşacağız, sektör yapılacak olandan haberdar olacak. Devlet varlığını hissettirmek, ‘bu ülkede erk benim’ der gibi sürpriz yaşatılmayacak” dedi.
