TOZ TOPRAK GÜRÜLTÜ: Mayıs 2015’te açılmasına karar verilen iki kapıdan biri olan Derinya Kapısı üç buçuk yıl sonra açıldı ancak Kuzey’de altyapı henüz tamamlanmadı. Güney’de çevre düzenlemesi dahil tüm işler tamamlanırken Kuzey ‘de, platform ve otopark inşaatı devam ediyor, ortalık toz duman
EN AZ 2 AY: Derinya Kapısı’nın Kuzey’indeki şantiye görüntüsünün ortadan kalkması için en az 2 ay kadar bir süreye ihtiyaç var. Aksilik yaşanması durumunda bu süre daha da uzayabilir. Geçişlerin daha da yoğunlaşması halinde Kuzey geçiş noktasının ihtiyaca nasıl cevap vereceği merak konusu
RUMLAR 6 AY ÖNCE HAZIRDI: Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı: Defalarca fotoğraf yayınladım, ‘Kıbrıslı Rumlar 6 ay önceden kapıyı açılmaya hazır hale getirdi bizi bekliyorlar’ dedim, siyasiler çoğu zaman beni yalanladı. ‘Rumlar hazır değil, biz hazırız’ denildi. Takke düştü, kel göründü
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, Derin Kapısı’nın uzlaşılan tarihte açıldığını ancak geçiş kapısının kuzeyinde inşaat ve çevre düzenlemesine ilişkin işlerin zamanında yapılmadığından ortaya hoş olmayan bir manzara çıktığını kaydetti.
Derinya Kapısı’nın kuzeyinde henüz devam eden otopark ve platform inşaatının Ocak ayının ortasına kadar devam edeceği bilgisini aldığını belirten Dağlı, bu durumu eleştirdi.
Havadis ekibi, Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı ile 12 Kasım’da karşılıklı geçişe açılan Derinya Kapısı’nda yürütülen çalışmaları yerinde inceledi.
Dağlı: Sevindik ama…
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, Derinya Kara Kapısı’nın karşılıklı geçişlere açılmasından son derece memnuniyet duyduklarını belirtti. Kapının açılmasının adadaki barışçı kesimlerin ümitlerini yükselttiğini söyleyen Dağlı, “Derinya Kapısı aslında bir diyalog kapısıydı. Bu kapının açılması daha fazla ilişki, daha fazla işbirliği ve daha fazla çözüm istemi anlamına gelmektedir. İnsanlar bir araya geldikçe geçmişe ait buzların daha kolay eriyebileceğine geleceğe daha iyi bakabileceğine inanıyorum. Bu bakımdan bu geçişlerin açılması sevindirici ve emeği geçen herkese bu noktada teşekkür ediyorum” dedi.
Dağlı, ancak Kuzey geçiş noktasında devam eden inşaat sebebi ile çirkin bir manzara olduğunu söyleyerek bazı eleştirilerde bulundu.
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, “Kapının açılması sevindirici ancak ne var ki daha iyi koşullar yaratılabilirdi. Kapının Kuzey noktasında sanki de akşamdan sabaha karar verilmiş de kapılar açılmış gibi bir görüntü hakim. Halbuki Derinya Kapısı’nın karşılıklı geçişlere açılmasına ilişkin karar, Mayıs 2015’te alındı. O günden bu güne bir şeyler yapılabilirdi. Ama son güne kadar her şey ertelendi, bugün bir kaos, hoş olmayan bir görüntü var. Yarın öbür gün trafik sıkışırsa özellikle yılbaşında, dini günlerde ve bayramlarda kuzey bu görüntüsüyle nasıl cevap verir bilemiyorum ama bu altyapı çalışmaları tamamlanana kadar bir sıkıntı yaşanacağı kanaatindeyim” diye konuştu.
“Aksilik yaşanmazsa en az 2 ay”
Okan Dağlı, Derinya Kapısı’nın Kuzey geçiş noktasındaki çalışmaların tamamlanması için herhangi bir aksilik yaşanmaması durumunda en az 2 aylık bir süreye ihtiyaç duyulduğu bilgisine ulaştığını anlattı.
Dağlı, “Kapının Kuzey geçiş noktasında şuanda kabinlerin konacağı platformların yapımı ve otopark inşaatı sürüyor. Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Sayın Tolga Atakan’dan aldığım bilgi bu çalışmaların herhangi bir aksilik yaşanmaması halinde Ocak ayının ortalarına kadar devam edeceği yönünde” dedi.
Bu sürenin uzun bir süre olduğunu kaydeden Dağlı, “Sayın Bakan büyük bir çaba gösterdi, en azından üç dört kabini geçici olarak kapıya koydu ve bu geçişleri başlattı. Fakat ben bir vatandaş olarak özellikle koalisyon hükümetinden bu kapının 7-8 ay önceden hazır hale getirilmesini beklerdim. Fakat ne yazık ki her yerde olduğu gibi bunda da geç kaldık” dedi.
“Takke düştü, kel göründü”
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, Derinya Kapısı açılmadan önce defalarca hem Güney geçiş noktasından hem de Kuzey geçiş noktasından fotoğraflar yayınladığını ve hem bireysel olarak hem de Mağusa İnisiyatifi Aktivisti olarak Güney noktası ile Kuzey noktası arasında karşılaştırma yapıp bir nvi yetkilileri uyardığını ancak siyasiler tarafından birçok kez yalanlandığını belirtti.
Dağlı, “Defalarca fotoğraf yayınladım, ‘Kıbrıslı Rumlar 6 ay önceden kapıyı açılmaya hazır hale getirdi bizi bekliyorlar’ dedim, beni çoğu kez siyasiler yalanladı.’ Hayır Rumlar hazır değil, biz hazırız’ denildi. Sonuç ise ortada. Keşke haksız çıksaydım ama takke düştü, kel göründü. Kapının bir tarafında her şey güllük gülistanlık diğer tarafında ise halen iş makineleri çalışıyor” diye konuştu.
“Kapının açılması birçok kazanım da sağladı”
Derinya Kara Kapısı’nın Kuzey geçiş noktasındaki inşaata dayalı olumsuzluklara rağmen iyi şeyler de yaşandığına vurgu yapan Okan Dağlı, geçişlerin başlaması ile bölgenin hem sosyal ve kültürel anlamda hem de ekonomik olarak canlandığını ifade etti.
“Piyasaya ciddi bir döviz akışlı oldu”
Güney Kıbrıs’tan Kuzey Kıbrıs’a Derinya Kara Kapısı’ndan her gün turistik tur otobüslerinin geldiğini ve çok sayıda turistin Mağusa’yı ziyaret ettiğini ifade eden Dağlı, şunları kaydetti: “Derinya’nın özellikle Güney’i yaklaşık 2,5 milyon turistin geldiği, en büyük turistik aktivitelerin olduğu bölgedir. Bu turistler günübirlik turlarla Kuzey’e geçiyorlar. Mağusa’da Kıbrıslı Rumların marketlerdeki alışverişini, alışveriş merkezlerindeki kalabalığı tespit ettik. Kuaförler, benzin istasyonları keza büyük bir akına uğradı. Bütün alanlarla gözle görülür derecede bir canlanma oldu. Piyasaya ciddi bir döviz akışlı oldu.”
“Güven duygusu oluştu”
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, Derinya Kapısı’nın karşılıklı geçişlere açılması ile birlikte Kıbrıslı Rumlar ile Kıbrıslı Türkler arasında ekonomik ilişkiden ziyade ciddi bir de güven ilişkisinin ortaya çıktığını söyledi.
Bunun büyük bir öneme sahip olduğunun altını çizen Dağlı, “Bugüne kadar hiçbir siyasetin ve sosyal ilişkilerin yaratamadığı güven duygusunu ekonomik ilişkiler yaratmaya başladı” dedi.
Dağlı, “Çok ilginçtir Kıbrıslı Rumlara veresiye veren marketler, benzin istasyonları var. Bu bir güven duygusunun oluştuğuna işarettir. Çünkü bunun hukuki bir takibi yoktur. Adam gelir, alır ve gider. Parasını getirmezse getirmez. Güney ile Kuzey arasında böyle bir hukuki ilişki de yok. Ben bu ilişkilerin bütünlüklü kapsamlı bir çözüme olumlu yansıyacağı kanaatindeyim. Bu geçiş noktalarındaki birbiri ile ilişkiye geçen insanların, başlayan ilişkilerin liderlikler üzerindeki baskısı ile olacak. Bu baskının da zamanla artacağını, daha fazla geçiş noktasının açılacağını ve daha fazla insanın ‘artık biz bir arada yaşayabiliriz, ekonomik işbirliği içerisinde olabiliriz’ duygusunun gelişeceğini düşünüyorum. Bu duyguları geliştikçe de güven duygusu ile birlikte liderlikler üzerinde de daha büyük bir baskı gelebileceğini düşünüyorum.”
“BM’ye yeni geçiş noktaları için talep yoğun”
Dağlı, BM yetkililerinden biri ile geçtiğimiz gün bir araya geldiğini ve daha birçok noktada geçişlerin açılması yönünde Kıbrıslı Rumların talepleri olduğu bilgisini aldığını belirtti.
Dağlı, “Belli bölgelerdeki Kıbrıslı Rum muhtarların kendi bölgelerindeki geçişlerin de başlaması için imza topladıkları bilgime geldi. Çünkü her geçiş noktası o kör noktayı aydınlanması, o çıkmaz sokağın canlanması demektir. Lokmacı Kapısı’nın 15 yıl öncesini düşünün… Karanlık, çıkmaz bir sokak, askeri bölgeler, dükkanlar kapalı… Şimdi ise Büyük Han, Arasta, Selimiye Meydanı cıvıl cıvıl ve bu bölgelerde büyük bir ekonomik sosyal kültürel işbirliği doğmuş durumda” diye konuştu.
“44 yıllık özlem… İnsanlar evlerini ilk kez gördü”
Mağusa İnisiyatifi Aktivisti Okan Dağlı, Derinya Kapısı’nın açılması ile ayrıca birçok kişi için 44 yıllık bir özlemi bitirdiğini kaydetti.
Kıbrıslı Rumların birçoğunun evlerini 44 yıl sonra ilk kez Derinya Kapısı’nın açılması ile gördüklerini belirtti.
Dağlı, “2003’te geçişler başladı, herkes mahallesine gitti, evine gitti. Kimisi evinin içerisine girme imkanı buldu, kimi dışarıdan da olsa evini gördü. Ama Maraşlılar ve aşağı Derinyalılar evleri ile ilk kez bu kadar yakın oldular. 44 yıl önce terk ettikleri evlerini 12 Kasım 2018’de gördüler” dedi.
Duygu ALAN
